________________
શક પ્રકરણ
(વ્યાખ્યાન
તારે શી પંચાત ? પણ તું તારા આત્માનું સંભાળ. આ વાક્ય અહીં યુક્ત હતું તેને દુનિયામાં આરંભ, પરિગ્રહનું કામ જલદી કરી લેવું. છોકરો અધુરે હોય તે પરણાવી દે. ઘર બાંધવાનું હોય તે બાંધી દે. કેમ? તે કાલ મર્યા કે જીવ્યા તેની ચિંતા થાય; પણ ધર્મના કામ હોય તે આ સાલ નહિ પણ આવતી સાલ વાત. ઘડીની કેને ખબર? આ વાક્ય ધર્મના કામમાં આવ્યું ખરું? છ મહિના, બાર મહિના પછી કરીશ પણ કાલ કેને દેખી છે? પણ આજ કરી લો. આ સ્થિતિ ધર્મના કામમાં નથી આવતી. આરંભ-વિષયાદિના કામમાં કેને કાલ દેખી તે આવે છે, તેમ પરની તારે શી પડી ? તું તારું સંભાળ. પુદ્ગલની તારે શી પડી ? તું તારા આત્માનું સંભાળ. તેને બદલે અહીં બીજા ની તારે શી પડી છે? પણ તું તારું સંભાળ. બીજા માટે શું બેલાય છે? “જહન્નમમાં જાય, ખાડમાં જાય.” આ બોલનારે, સંપ સારે છે એમ કયા મેઢે બેલે છે? એ ભાન વગરને છે.
જેમ ફેનેગ્રાફમાં પહેલું ગાયન આનંદનું, બીજું અફસનું ને ત્રીજું વિવાહનું હોય તે તે પ્રમાણે તે ગાય. પણ આગળપાછળ તે જેતે નથી. તેમ આપણે એક જાતના ફેનેગ્રાફ છીએ. દુનિયામાં સંપ સારે છે. તેથી તે બેલી દે, પણ મારું માનસિક, કાયિક ને વાચિક વર્તન કઈ દિવસ કઈ કાલે કઈ પણ જીવને નુકસાન કરનાર ન હોવું જોઈએ. તે સંપનું પહેલું કારણ. પણ તે જહન્નમમાં જાય, ખાડામાં પડે તે તે બીજાના કુસંપનું કારણ. તેથી કુસંપનું બીજ વવાઈ ગયું. માટે સંપનું પહેલું સ્થાન મન, વચન,
