________________
યોગસાર પ્રકરણ/દ્વિતીય પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૯-૧૦, ૧૧ સ્વ-પરનો વિભાગ કરીને પરના પ્રત્યે મત્સરવાળા એવા દૃષ્ટિરાગવાળા જીવો છે તેથી મુક્તિમાર્ગ અનુસાર એવા કોઈ પણ દર્શનના તત્ત્વને સ્પર્શનારાં વચનોના સારથી રહિત એવા તેઓ કદાગ્રહની મતિને કારણે તત્ત્વમાર્ગથી દૂર ફેંકાયેલા છે. આથી જ પૂર્વશ્લોકમાં કહ્યું તે પ્રમાણે તેઓ પોતાના આત્મામાં રહેલા દૃષ્ટિરાગને જોતા નથી અને પારદર્શન કે પરદર્શનને સેવનારાઓમાં જે તત્ત્વમાર્ગનું સેવન છે તે દોષરૂપ નહિ હોવા છતાં તેને દોષરૂપે જુએ છે. ll૯-૧ના અવતરણિકા:
કોઈપણ દર્શનમાં રહેલા દષ્ટિરાગવાળા જીવો કેવા મત્સરવાળા હોય છે તે પૂર્વના બે શ્લોકમાં બતાવ્યું. હવે, તેવા દૃષ્ટિરાગવાળા જીવો પરસ્પર અન્ય દષ્ટિરાગવાળા જીવો સાથે અથડાઈને કઈ રીતે વિનાશ પામે છે તે બતાવે છે – શ્લોક :
यथाऽऽहतानि भाण्डानि विनश्यन्ति परस्परम् ।
तथा मत्सरिणोऽन्योन्यं ही दोषग्रहणाद् हताः ।।१।। શ્લોકાર્ચ -
જે પ્રમાણે પરસ્પર અફળાયેલા ભાંડો ભાજનો, વિનાશ પામે છે તે પ્રમાણે મત્સરવાળા એવા દષ્ટિરાગી જીવો દોષના ગ્રહણથી=પરપક્ષના દોષના ગ્રહણથી, પરસ્પર હણાયેલા વિનાશને પામે છે. ll૧૧TI ભાવાર્થ -
જે પ્રમાણે છે કે અધિક ભાંડ=ભાજન પરસ્પર અથડાય તો વિનાશ પામે તેમ દૃષ્ટિરાગવાળા જીવો પોતપોતાના દર્શન પ્રત્યે રાગવાળા અને અન્ય દર્શન પ્રત્યે મત્સરવાળા થઈને પરદર્શનના દોષને ગ્રહણ કરવામાં યત્ન કરીને પરસ્પર વાદ-વિવાદ દ્વારા અફડાય છે અને પોતાની માન્યતા એકાંતથી દૂષિત હોવાને કારણે અન્યના વચનથી હણાય છે અને પ્રતિપક્ષી પણ એકાંત માન્યતાવાળો
