________________
૧૨
યોગસાર પ્રકરણ/તૃતીય પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૨૪-૨પ અન્ય જીવનમાં કોઈપણ પ્રકારનાં વર્તનને આશ્રયીને તે મહાત્મા ક્લેશ પામતાં
નથી.
આનાથી એ ફલિત થાય છે, જે જીવોનું ચિત્ત જીવના વાસ્તવિક સ્વરૂપને જોનારું નથી, તેથી સ્વ-પરનો પક્ષપાત વર્તી રહ્યો છે અને તેના કારણે તે જીવોનું ચિત્ત મૈત્રી આદિ ભાવોથી વાસિત નથી. તેથી અન્ય જીવોની તે-તે પ્રકારની પ્રવૃત્તિ પોતાને પ્રતિકૂળ દેખાય તો ક્લેશ પામે છે. પરમાર્થને જોનારા વિચારક સાધુને તો પરની તે સર્વ પ્રવૃત્તિ સ્વભૂમિકાનુસાર ઉચિતભાવો કરાવીને નિર્જરાનું કારણ બને છે. તેથી કલ્યાણના અર્થી જીવોએ મુનિના પારમાર્થિક ચિત્તનો વિચાર કરીને તેને અનુરૂપ સામ્યભાવમાં ઉદ્યમ કરવો જોઈએ, જેથી
લેશોની પ્રાપ્તિ થાય નહિ. IFરજા અવતરણિકા :
વળી મુનિઓને સહવર્તી જીવોથી ક્લેશ કેમ પ્રાપ્ત થતો નથી તે અન્ય દષ્ટાંતથી સ્પષ્ટ કરે છે - શ્લોક :
नाज्ञानाद् बालको वेत्ति शत्रुमित्रादिकं यथा ।
तथात्र चेष्टते ज्ञानी तदिहैव परं सुखम् ।।२५।। શ્લોકાર્ચ -
જે પ્રમાણે નાનું બાળક અજ્ઞાનને કારણે આ મારો શત્રુ છે કે આ મારો મિત્ર છે તે પ્રમાણે જાણતો નથી. તે પ્રમાણે અહીં=જીવોના વિષયમાં, જ્ઞાની ચેષ્ટા કરે છે. તે કારણથી અહીં જ=વર્તમાનમાં જ પરમસુખ છે=જ્ઞાનીને વર્તમાનમાં જ પ્રકૃષ્ટ સુખ છે. IરપI ભાવાર્થ
સામાન્યથી જીવોને આ મારો શત્રુ છે અને આ મારો મિત્ર છે તે પ્રકારનો બોધ વર્તે છે અને તે બોધને કારણે શત્રુ પ્રત્યે હંમેશાં દ્વેષ રાખે છે, તેનાથી
