________________
૩૦
કારણે તે કર્મોથી બંધાય છે. તેથી વિરુદ્ધ લેવા દયિક વગેરે ભાવે માં જે મમતા ન કરે તે જેમ આકાશ કાદવથી ન લેપાય તેમ કર્મોથી પાસે નથી.
વસ્તુતઃ કર્મોદય વગેરેથી થતા શુભાશુભ સંગવિગ માત્રથી જીવને કર્મબંધ થતું નથી, પણ તેમાં મમતા, રાગ-દ્વેષાદિ કરે તે કર્મબંધ થાય છે, કારણ કે કર્મબંધમાં મુખ્ય કારણું પરભાવમાં મમતાનાં પરિણામ છે, માટે ઉપર કહ્યા તે દયિકાદિ ભાવમાં મમતા નહિ કરનારને કર્મબંધ થતું નથી. શ્રી તીર્થકર ભગવંતે વગેરે મેક્ષગામી આત્માઓ ગૃહસ્થ જીવનમાં તે તે વ્યવહાર કરવા છતાં વૈરાગી (મમતા રહિત) હેવાથી કર્મોને બાંધતા નથી. ઉલટમાં અનાસક્ત ભાવે રાજ્યાદિ ભોગ ભોગવવાં છતાં કમેને ખપાવે છે. તેઓ જ્ઞાનથી નિશ્ચિતપણે જાણતા હોય છે કે આ ભેગકર્મ આ રીતે જ નિજરી શકે તેવું છે.
અહીં એ ખ્યાલમાં લેવાનું છે કે તેવા નૈષ્ઠિક શુદ્ધ વૈરાગ્ય વિના જે તીર્થકર વગેરેનાં દૃષ્ટાંતેને આગળ કરીને ભેગોને ભેગવે છે, તેઓ તે કેવળ ભવભ્રમણ વધારી સંસારની ચારે ગતિમાં પરિભ્રમણ કરે છે.
| મેહરહિત જ્ઞાની સંસારમાં રહેવા છતાં અને તે તે ભાવને અનુભવવા છતાં રાગ-દ્વેષાદિ ખેદ પામતા નથી, તે હકીકત જણાવતાં કહે છે કે
