________________
પરાયી વસ્તુમાં મમતા કરવી તે અન્યાય છે. ન્યાયથી મેહને નાશ થાય છે. માટે પરવસ્તુમાં મમતા તજવી એ આત્મસંપતિને પામવાને અને મેહના નાશને પરમ ઉપાય છે.
અહંકાર-મમકારથી મુક્ત જીવ કર્મથી બંધાતું નથી, તે કહે છે
यो न मुह्यति लग्नेषु, भावेष्वौदयिकादिषु । आकाशमिव पङ्केन, नाऽसौ पापेन लिप्यते ॥६॥३
અર્થ: કર્મના કારણે આત્માને લાગેલા દયિક વગેરે અનિત્ય ભાગમાં જે આત્મા મુંઝાતું નથી, તે જેમ આકાશ કાદવથી ન લેપાય, તેમ પાપથી લેપતે નથી.
- ભાવાર્થ ? શુભાશુભ કર્મોના ઉદયથી થતા તે તે બાહ્ય સંગોને ઔદયિક ભાવે કહેવાય છે અને તે કર્મજન્ય હોવાથી અનિત્ય હોય છે, તે ઉપરાંત આત્માના ગુણોને આવરનારાં (ઘાતી) કર્મોનાં આંશિક ક્ષયથી અને ઉપશમથી પ્રગટતા આંશિક અત્યંતર ધર્મોને ક્ષાપશમિક અને ઓપશમિક ભાવ કહેવાય છે, તે પણ અધુરા અને નાશવંત હોય છે. આ કર્મના ઉદયથી, પશમથી કે ઉપશમથી પ્રાપ્ત ભાવે માં જે મુંઝાય છે–મમતા કરે છે, તે પિતાના પૂર્ણ સ્વરૂપને પ્રગટ કરી શકતા નથી. કિતુ નાશવંતમાં મમતા કરવારૂપ અને અપૂર્ણમાં પૂર્ણતા માનવારૂપ અજ્ઞાનને
