________________
(૭૬)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ.
જાણવા. જેમ દરિદ્ર લેકે ઉદર ભરવાની ચિતામાં વ્યાકુળ હોવાથી રતને વેચાતું લેવાને મને રથ પણ કરી શકતા નથી, તેમ આ પણ ધર્મના અભિલાષને પણ કરી શકતા નથી. ૩૦.
આ પ્રમાણે હોવાથી જે કરવા લાયક છે. તે કહે છે धम्मरयणत्थिणा तो पढमं एयजणम्मि जइयव्वं । ઉં કુપૂમિકાઈ, વિત્ત વિત્ત gિ | રૂ? |
મૂલાઈ–તેથી કરીને જે ધર્મરતને અથી હોય તેણે પ્રથમ આ ગુણ જ ઉપાર્જન કરવા યત કરવો જોઈએ. કારણ કે મને હર ચિત્ર પણ શુદ્ધ ભૂમિ ઉપર જ શોભા આપે છે.
ટીકાથ–તેથી કરીને કહેલા સ્વરૂપવાળા ધર્મરત્નને મેળવવા જે ઈચ્છતો હોય તેણે પ્રથમ આ ગુણેને ઉપાર્જન કરવામાં યત્ન કરે જોઈએ. કારણકે તે ગુણે વિના ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ શક્તી નથી. આ ઉપર દષ્ટાંત આપે છે—જેથી કરીને કલંક વિનાની શુદ્ધ ભૂમિકામાં જ આળેખેલું સુંદર ચિત્ર પણ શેભા આપે છે. ૩૧
અહીં અજ્ઞાની જનને બંધ કરવા માટે આગમમાં કહેલા ઉદાહરણને આચાર્ય બતાવે છે –
સાકેત નામના નગરમાં મહાબલી નામે રાજા હતા. તેણે એકદા પિતાના દૂતને પૂછયું કે- “ બીજા ૨ જ્યમાં હોય એવી રાજાને કીડા કરવામાં ઉચિત કઈ વસ્તુ મારે નથી ? ” દૂતે કહ્યું –“હે દેવ! આપના રાજ્યમાં સર્વ વસ્તુ છે. માત્ર એક ચિત્રસભા નથી. તેવી સભામાં નેત્ર અને મનને આનંદ આપનાર વિચિત્ર ચિત્રો જેવાથી રાજાએ હરતાં ફરતાં આનંદ મેળવે છે. તે સાંભળી રાજાએ મનમાં કોસુક થવાથી મંત્રીને આજ્ઞા આપી. તેણે શીધ્રપણે મટી વિશાળ મહાસભા કરાવી. પછી તે નગરમાં વિમળ અને પ્રભાસ નામના બે ચિતારા મુખ્ય હતા, તેમને બોલાવ્યા. તેમને સભાને અધે અધે ભાગ
