________________
( ૨૩૮)
ધર્મ રત્ન પ્રકરણ
એકદા કાર્તિક માસીએ સેલકસૂરિ સિનગ્ધ અને મધુર ભેજનને આહાર કરી તથા મદિરાનું અધિક પાન કરી સર્વ શરીરને ઢાંકી સૂઈ ગયા હતા. તે વખતે પંથક સાધુએ આવશ્યક (પ્રતિકમણી કરી વિનય અને નયમાં નિપુણ હોવાથી ખામણાને નિમિતે મસ્તકવડે ગરના ચરણને સ્પર્શ કર્યો. તે સ્પર્શથી જાગીને કેપ પામેલા રાજર્ષિ બેલ્યા કે–“અત્યારે આ કો નિર્લજજ મારા પગને સ્પર્શ કરો મારી નિદ્રામાં વિન્ન કરે છે?” આ પ્રમાણે ગુરૂને કેપ પામેલા જોઈ સંવેગી પંથક મુનિ બોલ્યા કે-“હે પૂજ્ય! માસીના ખામણાને માટે મેં આપને દુઃખી કર્યા છે. તે આ એક મારે અપરાધ ક્ષમા કરે. હવે ફરી આ પ્રમાણે નહીં કરું. કારણ કે જગતમાં ઉત્તમ પુરુષે ક્ષમાશીલજ હોય છે.” આ પ્રમાણે પંથકની મધુર વાણું સાંભળતાં જ સૂર્યોદય થતાં અંધકારની જેમ સૂરિનું અજ્ઞાન દૂર નાસી ગયું. તેથી ચિરકાળ સુધી પોતાના આત્માની નિંદા કરી સંયમમાં ઉદ્યમવંત થઈ સૂરિ ચિત્તના શુદ્ધ પરિણામથી પંથકને વારંવાર ખમાવવા લાગ્યા. પછી બીજે દિવસે રાજાની રજા લઈ સૂરિ તથા પંથક સેલકપુરમાંથી નીકળી ઉગ્ર વિહારે વિચરવા લાગ્યા. તે વૃત્તાંત જાણે બીજા સર્વ મંત્રી મુનિએ પણ ગુરૂ પાસે આવ્યા. પછી ચિરકાળ સુધી વિધિ પૂર્વક પૃથ્વી પર વિહાર કરી તે સર્વે સિદ્ધાચળ ઉપર ગયા, ત્યાં થાવ
ચાપુત્રની જેમ અનશન કરી સર્વ કર્મને ક્ષય કરી કેવળજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરી તે સર્વે સિદ્ધિ પદ પામ્યા. આ કથાને સાર એ છે જે-મૂળ ગુણે જેના શુદ્ધ હેય એવા ગુરૂને ગીતાર્થોએ મૂકવા નહીં, અને સુસાધુ પંથકની જેમ ગુરૂને સમ્યક્ પ્રકારે અનુસરવા.
ઈતિ સેલક રાજર્ષિ કથા.
