________________
૪૧
વૈરાગ્યકલ્પલતા/બ્લોક-૪૩ શ્લોક :
प्रवर्धमानाशुभभावधाराकादम्बिनीध्वंसनचण्डवातः । सद्धर्मरागो गदितो गुणाना
मुत्पत्तिहेतुर्विपदां प्रमाथी ।।४३।। શ્લોકાર્ચ - . ગુણોની ઉત્પત્તિનો હેતુ, આપત્તિઓનો પ્રમાથી આપત્તિઓને દૂર કરનાર, પ્રવર્ધમાન એવી અશુભભાવની ધારારૂપી મેઘમાળાને ધ્વસ કરવા માટે ચંડવાત જેવો પ્રચંડ વાયુ જેવો, સદ્ધર્મરાગ કહેવાયો છે. ll૪૩માં ભાવાર્થઆત્મામાં પ્રવર્તતી અશુભભાવની ધારારૂપ મેઘમાળાને નાશ કરવા માટે પ્રચંડ વાયુ જેવો સધર્મરાગ :
અનાદિકાળથી જીવને બાહ્ય પદાર્થો પ્રત્યે ગાઢ પ્રતિબંધ છે અને તેના કારણે જીવમાં અશુભભાવોની ધારા ચાલે છે. તે અશુભભાવની ધારાથી સંસારની પ્રવૃત્તિઓ કરીને સંસારી જીવો અશુભભાવના સંસ્કારો આત્મામાં આધાન કરે છે, છતાં આત્મામાં અનાદિથી પ્રવર્તતી અશુભભાવની ધારારૂપી મેઘમાળાનો ધ્વસ નાશ, કરવા માટે ચંડવારૂપ સદ્ધર્મનો રાગ છે. ધર્મરાગ એટલે આત્માના શુદ્ધભાવને પ્રગટ કરવાને અનુકૂળ જીવમાં વર્તતો રાગ. ગુણોની ઉત્પત્તિનો હેતુ અને આપત્તિઓને દૂર કરનાર સદ્ધર્મરાગ -
આ સધર્મનો રાગ મોક્ષને અનુકૂળ એવા ગુણોની ઉત્પત્તિનો હેતુ છે. વળી, આ સદુધર્મ રાગને કારણે જીવ પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બાંધે છે, તેથી સંસારમાં પ્રાપ્ત થતી દુર્ગતિઓની પંરપરારૂપ આપત્તિઓનું પ્રમથન કરનાર=વિનાશ કરનાર, સધર્મ રાગ છે. ૪૩
