________________
૨૨૨
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૨૦૭–૨૦૮
છે. વળી માનકષાયને વશ ક્યારેય નિદાનનો આશ્રય કરતા નથી, જેમ વીર પ્રભુએ વિશ્વભૂતિના ભવમાં માનકષાયને વશ ગાયને આકાશમાં ઉછાળી અને ત્યાર પછી અદ્ભુત બળ મેળવવા માટે નિદાન કર્યું તેવા નિદાનનો ક્યારેય આશ્રય કરતા નથી. તેવા સમાધિવાળા મહાત્માઓ માર્દવ સ્વભાવને ધારણ કરે છે જેથી જે જે જીવોમાં જે જે ગુણો તે મહાત્માને દેખાય છે તેને અનુરૂપ તે તે જીવો પ્રત્યે તે મહાત્માને વિનયનો પરિણામ થાય છે અને તે વિનયના પરિણામને કારણે તે મહાત્મામાં તેવા તેવા ગુણો પ્રગટ થાય છે તેથી ગુણના અર્થી એવા તેઓ માર્દવપરિણામને કારણે ગુણવૃદ્ધિ કરીને સંસારથી આત્માનું ૨ક્ષણ કરે છે. II૨૦૭મા
અવતરણિકા :
શ્લોક-૨૦૫માં સમાધિવાળા મહાત્માઓમાં દશ પ્રકારનો યતિધર્મ પ્રકટ થાય છે તેમ બતાવ્યું. ત્યાર પછી શ્લોક-૨૦૬માં મહાત્માઓ કેવા પ્રકારે ભાવત કરીને ક્ષમાને ધારણ કરે છે તે બતાવ્યું. શ્લોક-૨૦૭માં મહાત્માઓ કેવા પ્રકારના ભાવનને કારણે માર્દવ ભાવને ધારણ કરે છે તે બતાવ્યું. હવે મહાત્માઓ કેવા પ્રકારના ભાવનથી આર્જવભાવને ધારણ કરે છે તે બતાવે છે
શ્લોક ઃ
-
नानार्जवः शुद्ध्यति नाप्यशुद्धो, धर्मे स्थिरो धर्ममृते न मोक्षः । सुखं न मोक्षाच्च विनेति साधुः, સમાધિમાનાર્જવમષ્ણુપતિ ૨૦૮ ।।
શ્લોકાર્થ :
આર્જવરહિત એવો જીવ શુદ્ધ થતો નથી, વળી અશુદ્ધજીવ ધર્મમાં સ્થિર થતો નથી, ધર્મ વગર મોક્ષ નથી અને મોક્ષ વગર સુખ નથી એ પ્રકારની સમાધિવાળા એવા સાધુ આર્જવને સ્વીકારે છે. II૨૦૮ા
