________________
૧૮૯
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧૭૫-૧૭૬
अनङ्गकीटालयतत्प्रसङ्ग
मब्रह्म दौर्गन्ध्यभिया त्यजन्ति ।।१७५।। શ્લોકાર્ચ -
સમાધિથી શાંત થયા છે વિકારો જેમને એવા મુનિઓ મૂત્ર, વિષ્ટાની પીઠરી એવી સ્ત્રીઓમાં રાગને બાંધતા નથી. દુર્ગધતાના ભયથી કામના કીટાલય એવા તેના પ્રસંગરૂપ અબ્રહ્મને સ્ત્રીના ભોગના પ્રસંગરૂપ અબ્રહ્મને, ત્યાગ કરે છે. II૧૭૫ll ભાવાર્થ:
આત્માના નિર્વિકાર સ્વરૂપને ભાવન કરીને જેઓના ચિત્તમાં વિકારો શાંત થયા છે તેવા મહાત્માઓ સમાધિને કારણે શાંતવિકારવાળા છે અને તેઓને સુંદર પણ સ્ત્રીઓના દેહો મૂત્ર, વિષ્ટાના કોઠારરૂપ દેખાય છે. તેથી તેવા દેતો પ્રત્યે રાગને બાંધતા નથી.
વળી, તત્ત્વદૃષ્ટિથી પદાર્થને જોનારા હોવાથી અબ્રહ્મની ક્રિયા દુર્ગધમય છે તે રીતે જોઈને તે દુર્ગધ પ્રત્યેના ભયથી કામના કીટાલય જેવા ભોગનો ત્યાગ કરે છે અર્થાત્ કામરૂપી પીડાથી વિહ્વળ થયેલા જીવો જ મોહની લાલસાવાળા હોય છે પરંતુ મુનિઓ તો અબ્રહ્મની દુર્ગધતાનો વિચાર કરીને તે કામની વૃત્તિને જ અત્યંત શાંત કરી દે છે જેથી કામરૂપી કીડો ખદખદ થાય નહિ, જેના કારણે ભોગની લાલસા તેઓને થતી નથી. II૧૭મ્પા શ્લોક -
स्मिताच्छपुष्पाधरपल्लवश्रीविशालवक्षोजफलाभिरामाम् । दृष्ट्वाऽपि नारी न समाहितात्मा, मुह्येद् विदंस्तां विषवल्लिरूपाम् ।।१७६।।
