________________
વૈરાગ્યકલ્પલતા | પ્રાસ્તાવિક શ્લોક-૫૨માં સદ્ગુરુનો યોગ કઈ રીતે ઉપકારક બને છે અને શ્લોક૫૩માં ધર્મબંધુનો યોગ કઈ રીતે ઉપકારક બને છે તે બતાવેલ છે. શ્લોક-૫૪માં વૈરાગ્યકલ્પલતાના ફળોનું સ્વરૂપ બતાવેલ છે અને શ્લોક૫૫માં કહ્યું છે કે જિનેશ્વરોએ કહેલ ભાવધર્મ પરમાર્થથી મોક્ષસાધક છે અને નીતિકુલાદિથી થનારો દ્રવ્યાત્મધર્મ અભ્યુદય આપનાર છે.
४
શ્લોક-૫૭થી ૫૮માં કહ્યું છે કે ચ૨માવર્તકાળમાં વૈરાગ્યકલ્પલતાના બીજની પ્રાપ્તિ થાય છે અને ચરમાવર્તમાં બીજની પ્રાપ્તિ થવાથી સંસારીજીવોની ચિત્તવૃત્તિ તત્ત્વાભિમુખ બને છે અને વૈરાગ્યકલ્પવેલીનું બીજ મોહના પરિણામના ક્ષોભ માટે હોવાથી ફલિત થયેલી વૈરાગ્યકલ્પવેલીથી મોહના પરિણામોનો ઘણો નાશ થાય છે.
શ્લોક-૫૯-૬૦માં કહ્યું છે કે મોહના પરિણામોને કા૨ણે બીજભૂત એવી વૈરાગ્યની વેલી નાશ થવાથી ફરી સંસા૨પરિભ્રમણ થાય છે. બીજાધાન કર્યા પછી પણ મોહના પરિણામો ઊઠવાને કારણે ફરી સંસારની વૃદ્ધિ થાય છે.
શ્લોક-૬૧થી ૬૩માં કોઈ જીવ યોગબીજનું વપન કર્યા પછી ગુણવાન ગુરુને પ્રાપ્ત કરીને, તેમને પરતંત્ર થઈને આરાધના કરે તે વખતે યોગબીજનો નાશ કરવા માટે તત્પર થયેલા મોહનીયકર્મથી ચારિત્રરાજના સૈન્યની શું સ્થિતિ થાય છે તે બતાવેલ છે.
શ્લોક-૬૪માં કહ્યું છે કે ચારિત્રધર્મરાજાના યોદ્ધાઓ મોહથી નાશ પામતી વૈરાગ્યકલ્પવલ્લીને જોઈને તેના રક્ષણ માટે ઉપસ્થિત થાય છે અને મોહરાજાના સૈન્યને મર્મસ્થાનો ઉપર તાડન કરે છે. ત્યારપછી શ્લોક-૬૫માં કહ્યું છે કે જીવમાં વિવેકચક્ષુ પ્રગટ થાય ત્યારે મોહના પરિણામો શાંત થાય છે.
શ્લોક-૬૬થી ૭૮માં કહ્યું છે કે મોહના ટોળા દ્વારા વૈરાગ્યવાટિકા છિન્નભિન્ન થાય છે. પરંતુ ચારિત્રના સૈન્યથી પૂર્ણ એવા વિવેકરૂપી પર્વતમાં મોહના ચોરોનું આગમન થતું નથી.
શ્લોક-૬૯થી ૭૧માં ચારિત્રધર્મરાજાના પ્રભાવથી મોહના સૈન્યની શું સ્થિતિ થાય છે તે બતાવેલ છે.
