________________
૫૬ પર રાગ નહિ થાય, શત્રુ પર દ્વેષ નહિ થાય, આમ થયું એટલે ઉભયપર ઉદાસીન તા રહી મન સમભાવ પામશે એટલે પરમતિ પ્રગટી રહેશે. - શત્રુ અહિત યાદ કરાવી, તે ભેગવવા મદદ કરી હવે પછી અહિત મટાડવા. સમજાવે છે.
મિત્ર હિત યાદ કરાવી તે ભેગવવા મદદ કરી હિત વધારવા સમજાવે છે.
આમ એક મેલ ધુએ છે અને બીજો સુંદર વસ્ત્ર પહેરાવે છે આમ પરમાર્થે બને હિતકારક ક્ષણભર સમજી પિતાના કર્મને નિમિત્તજ ગણે છે –
સુવર્ણ—અને માટી સુવર્ણપર ભાવ નહિ અને માટીપર અભાવ નહિ. કારકે બન્ને પર પુદ્ગલ છે. એ જ પરમાણુ માટીના તે કાળાંતરે સુવર્ણ, અને સુવછું તે કાળાંતરે માટી. એજ વિષ્ટા ખેતરમાં જઈ, ઘાસ થઈ, ગાયમાં પ્રવેશ કરી દૂધ થાય છે અને એજ દૂધ માણસે લે છે અને પાછી વિષ્ટ બને છે. આવું વિછામાંથી દૂધ, દૂધમાંથી વિષ્ટા એમ પરપુગલના દૂધ અને વિષ્ટા બે છેડા છે, માટે સમભાવે રહેવાથીને રાગ દ્વેષ ન પામતાં મન સમભાવ પામશે એટલે પરમ તેજ પ્રગટ થશે.
પરવતુમાં અજવાળું અંધારું; સારું નઠારું, રાત્રિદિવસ, સુખ દુખ કાળું ધળું, સ્વર્ગ નર્ક. આમ ઉભયાત્મક વસ્તુ હોવાથી એક પર રાગ અને બીજા પર ઠેષ થઈ આવે, પરંતુ જે તત્વના તે બે ખંડ જણાય છે તે ખંડ પર ધ્યાન ન આપી તેને તે પૌલિક જાણી, તેની ઉપર રાગ દ્વેષ કરવો નિર્થક છે એમ જણાતાં એકાંત પ્રકાશ સૂર્યમાં છે તેમ થશે–એટલે એકાંત આનંદ-એકાંત વીર્ય-એકાંત જ્ઞાન જ એમ જણાશે. કારણકે તે પરમતિ તેજોમય છે, અને એમાં તેજ સિવાય બીજું કંઈ નથી. એથી આ ઉભયાત્મક વસ્તુ સુખ દુઃખ સબળ નિર્બળ, પાપ માત્ર તે જ્યોતિના અખંડ તેજવડેજ આપણે જગતમાં જોઈ-જાણી શકીએ છીએ. યશ અને વિજય આપનારી શેભા કેને મળે છે?
विज्ञाय परमज्योतिर्माहात्म्यमिदमुत्तमं । यस्थैर्य याति बनते स यशोविजयश्रियं ॥
ગીતિ, પરમતિને જાણું, ઉત્તમ ગુણ યુત્ત સમસ્ત જગમાંહિ; તે યશ વિજયને પામે, સદા ધૈર્ય થઈ રમે સ્વગુણમાંહિ.
૧ યશોવિજયજી એ આ ગ્રંથકારનું પણ નામ પ્રસંગે લોકરન્નમાં આવી જાય છે.
