Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 249

अाके
231
अर्ह
-
- ind. 1 Hitherward, on this sido. -2 Froma अर्शस . [अर्शसू-मस्त्वर्थ-अच् by अर्श आदिभ्योऽच P.V. certain point. -3 Beforo (in time or place); alt 2. 127.) Afflicted with piles; Ms. 3. 7. सलिलमयं ब्रह्माण्डमभूत K. 125%3 अर्वाक् संवत्सरास्वामी हरेन
अर्शिन् a. [ अर्शमस्त्यस्य इनि ] Afflicted with piles. परतो नृपः Y.2. 178, 113; 1.254; Ms.8. 30% 5.5). -4 On the lower side, behind, downwards (opp.
अर्शसान . [ऋश-असानुच् सुट् च ] Striving to hurt, ऊर्ध्वम् . -B Afterwards, subsequently. -6 (With loc.) malicious. -न: 1 Fire. -2 N. of a demon. Within, near: एते चार्वागुपवनभुवि छिन्नदर्भाक्कुरायाम् S. 1. 15.
अर्षण . [ऋष् गतौ ल्युट् ] Flowing, inovable. -णम् -Comp. -काल: posterior time. -कालिक u. belonging
Going, moving.-off 1 Means of moving, conveyance. to proximate time, modern : "ता modernmess, posterity of time; तान्यक्किालिकतया निष्फलान्यनृतानि च Ms. 12.96.
-2 A piercing or pricking pain; wadot: Av. 9.8.13. -कूलम् the near bankof a river. -तन . Being on this अई 1 P. [अर्हति, अर्हितुम्, आनई, अर्हित ] (epic A. as side of, not reaching up to, posterior; प्रकृतिपुरुषयोरक्ति- रावणो नाहते पूजाम् Ram.) 1 To deserve, merit, be worthy नाभिर्नामरूपाकृतिभी रूपनिरूपणम् Bhāg.5.3.1. -बिल. Ved. of (with ace. or inf.); किमिव नायुष्मानमरेश्वरान्नार्हति 5.73 having the hole or mouth hitherward; अवाग्बिलश्चमस । so दण्डम् , प्रायश्चित्तम् , वधम् &c. -2 To have a right to, be ऊध्वर्बुध्नः Bri. Up. 2.2.3. -वसु . offering riches. entitled to, be allowed to do anything (with acc.); Vai.15. 19.(-सुः) 1 ram. -2 a cloud. -सामन्.. ननु गर्भः पित्र्य रिक्थमर्हति 5.6%3न स्त्री स्वातन्त्र्यमर्हति Ms.9.33B Ved. epithet of three days during which the Sonur also with inf. न स तल्लब्धुमर्हति Ms. 8. 147; 11.7, 18. Sacrifice is performed. -स्रोतस् m. N. of a Creation of
-3 To be obliged or required to do a thing, oft. beings in which the current of nutriment tends implying duty or obligation ; नान्यत्स्त्री दातुमर्हति 1.2.493 downwards, or where the men are addicted to sensual इमा प्रसादयितुमर्हसि R.1.88. -4 To be fit or deserve to enjoyments.
be done; अर्थना मयि भवद्भिः कर्तुमर्हति N. 5. 1123B Dk. 137.
-5 To be equal to, be worth, न ते गात्राण्युपचारमर्हन्ति 5.3. rar ind. In the proximity of, near. 371 भेषजम् Rv.8.9.15.
17 are not equal to; सर्व ते जपयज्ञस्य कला नाहन्ति षोडशीम् Ms.2.86%
33. 131. -6 To be able, translatable by, अचोचीन . [अवाचू-ख] 1 Turned towards; favour- 'can'; न मे वचनमन्यथा भवितुमर्हति 5.4; विनाशमव्ययस्यास्य न
can'; न म वचनमन्यथा भावतुमहात : विनाशम ing; turned towards unfavourly; अर्वाचीनासो वनुषे युयुगे । काश्चत्कर्तुमर्हति Bg.2.17; अनुद्योगेन तैलानि तिलेभ्यो नाप्तुमर्हति Rv. 6. 25.3.-2 Being on this side, below. -3 Born H. Pr. 30 cannot get. -7 To worship, honour; see afterwards, posterior. -4 Modern, recent. -5 Reverse, caus. below. -8 Used with inf. in the second pers. contrary; "ar state of being posterior or recent; state of and sometimes in the third 316 represents a wild being contrary. -नम् ind.(With abl.) 1 On this side form of command, advice or courteous request, and of. -2 Thenceforward. -3 Less than. 4 Later may be translated by 'pray', 'deign', 'be pleased to', than%3; यदूर्ध्वं पृथिव्या अर्वाचीनमन्तरीक्षात् Sat. Br.
will be pleased to'; द्वित्राण्यहान्यहसि सोढुमर्हन् R.5.ॐpray
wait &c. नार्हसि मे प्रणयं विहन्तुम् 2.58; तं सन्तः श्रोतुमर्हन्ति 1. अर्वावत् .. [ अवरकालोऽस्त्यस्य मतुप् पृषो०] Later,
10 will be pleased or be good enough to listen to it; modern. -f. Proximity.
Ku.6.32; Ms. 1.23 Bg. 10. 16,2.17; R.1.723 अर्वावसु N. of the Hotri of the Gods ( देवानां होता). __ 1.88%; 3. 46. -Caus. or 10 P. To honour, worship.
राजार्जिहत्तं मधुपर्कपाणिः Bk. 1. 173 Ms. 3. 3. 119. अर्वक अर्व-हिंसने बाहु० उकम्] N. of a tribe or people अई.. Respectable, worthy of respects deserving; in the south mentioned in the Mahabharata and
अविभोजयन् विप्रो दण्डमर्हति माषकम् Ms. 8.3.02. -2 Worthy conquered by Sahadeva; N. of kings living in the
of, having a claim to, entitled to, with 100., inf., or southern forest.
in comp; नैवाहः पैतृकं रिक्थं पतितोत्पादितो हि सः Ms.9.1143 357 a. Bringing misfortune, sinful; indecent. -
संस्कारमहस्त्वं न च लप्स्यसे Ram.; तस्मानार्हा वयं हन्तुं धार्तराष्ट्वान् 1 Damage, hurt. -2 = अर्शस्व . v.
स्वबान्धवान् Bg. 1. 37. प्रदक्षिणक्रियाहीयाम् R. 1.76; 80 मान',
वध, दण्ड° &c. -3 Being required, obliged, or allowed अर्शस्.. [-असुन व्याधौ शुट च Un. t. 195] Piles; (with inf.). --4 Becoming, proper, tit; केवलं यानमहं स्यात् नाशयित्री बलासस्यार्शराऽउपचितामसि Vaj. 12.97. -Comp. Pt.3; with gen. also; स भृत्योऽर्हो महीभुजाम् 11. 1.87-923 - a. destroying piles. (- ) 1 N. of the plant or in eomp.; तदहेण प्रायश्चित्तेन 1.2753; so नृपः, यज्ञ Ak. शुरण (Mar. सुरण), 80 collel because it is said -5 Worth (in money ), costing; see below. -6 Capa ble, to cure piles. -2 one part of buttermilk with three powerful; न त्वां कुर्मि दशग्रीव भस्म भस्माईतेजसा Ram. parts of water. (-saft) 1 N. of the plant Curculigo 5.22.20. -हः [अर्ह-घञ्] 1 N. of Indra. -2 N. of Archioidles Lin. (Mar. देवडंगरी). -2 the marking nut Visuu. -3 Price (as in महार्ह); महार्हशव्यापरिवर्तनच्युतैः plant (भायातक). -युज . afflicted with piles. -हित . Ku.i. 12; (महानहीं यस्याः Malli.). रत्नैर्महाईस्तुतुपुर्न देवाः curing piles. (-:) the marking nut plant; (Mar, full). Subhas. -4 Fitness, propriety. -3 Motion, course(गति).