Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૬૨૩
મનડુ(દુ:)ખો
મનદુ(-:)ખ ન. સામસામી બેઉ વ્યક્તિ વચ્ચે થયેલો અણબનાવ (૨) માનસિક વ્યથા
મનન ન. ચિંતન (૨) તર્કવિતર્ક
મનનશીલ વિ. ચિંતન કરવાના સ્વભાવવાળું મનનીય વિ. (સં.) મનન કરવા લાયક
[નાણાંની હૂંડી
મનપસંદ વિ. મનને ગમતું [મન બીજે ફેરવવું તેમનીઑર્ડર પું. (ઈં.) ટપાલઑફિસ મારફતે મોકલાતાં મનફેર વિ. જરાક ફેરવાળું (૨) પું. અકળાયેલું; થાકેલું; મનીપર્સ સ્ત્રી. (ઇ.) પૈસાની કોથળી કે પાકીટ મનભંગ વિ. (સં. મનોભંગ) નિરાશ (૨) પું. નિરાશા મનીબિલ ન. (ઈં.) ભરતિયું; આંકડો મનભાવતું, મનભાવિત વિ. મનપસંદ યથેચ્છ મનીબૅગ સ્ત્રી. (ઇં.) પૈસાનો થેલો-કોથળો; નાણાકોથળી મનમાન્યું, (-નતું) વિ. મન માને તેવું કે તેટલું; મનગમતું; મનીમાર્કેટ ન. (ઈં.) નાણાંબજાર (૨) શરાફબજાર મનમુદા ક્રિ.વિ. (સં.) સ્ત્રી. મનની ખુશી; મનની મનીષા સ્ત્રી. (સં.) ઇચ્છા (૨) બુદ્ધિ; જ્ઞાન ખુશીથી; મનના આનંદથી મનીષિકા સ્ત્રી. (સં.) સમજણ
[તેવું
મનમોજી વિ. મનસ્વી; તરંગી મનમોહક (સં. મનોમોહક) (-ન) વિ. મનને મોહ પમાડે મનરંજન વિ. (સં. મનોરંજન) મનને આનંદ આપનાર (૨) ન. મનને આનંદ આપવાની ક્રિયા
મનવવું સ.ક્રિ. (સં. મન્ પરથી) માને તેમ કરવું (૨) રીઝવવું; રાજી કરવું યુદ્ધનૌકા મનવાર સ્ત્રી. (ઈં. મૅન ઑફ વૉર) લશ્કરી વહાણ; મનવાર સ્ત્રી. વિનવણી; મનવર
મનવાંછિત વિ. મનથી ઇચ્છેલું
મનસબ પું. પદવી; દરજ્જો; અધિકાર
મનસા સ્ત્રી. ઇચ્છા; મંછા (૨) એ નામની એક દેવી મનસા ક્રિ.વિ. (સં.) મનથી
મનસિજ વિ. મનમાં ઉત્પન્ન થયેલું (૨) પું. કામદેવ મનઃસુખ પું. મનસુખ ન. મનનું સુખ (૨) પું. એક છંદ મનસૂબો પું. ઇચ્છા; મરજી (૨) (૨) ઇરાદો; ઉદ્દેશ મનસૂર છું. (અ.) ‘અનલક' બોલવા માટે દેહાંતદંડ
પામનાર એક મુસલમાન સંત [કે, અન્યમનસ્ક મનસ્ક ન. (સં.) મન; ચિત્ત (૨) વિ. સમાસમાં જેમ મનસ્વિતા સ્ત્રી. (સં.) મનસ્વીપણું; સ્વચ્છંદ મનસ્વિની વિ. મનસ્વી (સ્વચ્છંદી) સ્ત્રી મનસ્વી વિ. (સં. મનસ્વિન્) સ્વછંદી; તરંગી (૨) ઉદારશ્રેષ્ઠ ચિત્તવાળું (૩) ધીર-સ્થિર ચિત્તવાળું (૪) માની મનહર વિ. મનોહર; રમણીય મનહૂસ વિ. (અ.) અશુભ; અપશુકનિયાળ મનઃકલ્પિત વિ. (સં.) મનનું કલ્પેલું; કાલ્પનિક મનઃકામ પું. (-ના) સ્ત્રી. મનની ઇચ્છા [કબૂલ રાખેલું મનઃપૂત વિ. (સં.) મન વડે વિચારી જોયેલું; અંતઃકરણે મનઃશિલ પું. (સં.) એક ખનિજ પદાર્થ મનઃસંતાપ પું. (સં.) મનમાં થતી બળતરા મનઃસ્થિતિ સ્ત્રી. (સં.) મનની હાલત; મનોદશા મના (અ.) (૦ઈ) સ્ત્રી. બંધી; નિષેધ (૨)અંકુશ; નિયંત્રણ મનાઈહુકમ પું. મનાઈ કરતો કે જણાવનારોહુકમ ‘સ્ટે-ઑર્ડર’
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[મનોદૈહિક
મનામ(-q)ણું ન. મનાવવું તે મનાવવું સ.ક્રિ. ‘માનવુંનું પ્રેરક મનાવું અક્રિ. ‘માનવું’નું ક્રમણિ મનિયાર પું. મણિયાર; બંગડી બનાવનાર મની પું. (ઇ.) પૈસો; રોકડ રકમ
મનીષિત વિ. (સં.) ઇચ્છેલું; ધારેલું મનીષિતા સ્ત્રી. (સં.) મનીષીપણું મનીષી વિ. (સં. મનીષિ) બુદ્ધિમાન; બુદ્ધિશાળી (૨) પું. ડાહ્યો પુરુષ; વિદ્વાન (૩) વિચારક મનુ પું. (સં.) વિવસ્વતના પુત્ર આદિમાનવ; માનવકુળના ઉત્પાદક (૨) બ્રહ્માના ચૌદ પુત્રોમાંના દરેક, જેમનાથી મન્વંતર ગણાય છે.
For Private and Personal Use Only
મનુકુલ (સં.) (-ળ) ન. માનવકુટુંબ; સમગ્ર મનુષ્યજાતિ મનુજ પું. (સં.) મનુષ્ય; માણસ મનુષ્ય પું., ન. (સં.) માણસ; ઇન્સાન મનુષ્યજાતિ સ્ત્રી. (સં.) માણસજાત મનુષ્યતા સ્ત્રી. (-ત્વ) ન. (સં.) માણસાઈ મનુષ્યલોક પું. (સં.) મૃત્યુલોક; પૃથ્વી મનુષ્યવિજ્ઞાન ન. મનુષ્ય વિશેનું વિજ્ઞાન; ‘ઍન્થ્રોપોલોજી’ મનુષ્યાહારી વિ. મનુષ્યનો આહાર કરનારું મનુષ્યેતર વિ. (મનુષ્ય + ઈતર) મનુષ્યથી જુદું મનુ (॰સંહિતા, સ્મૃતિ) સ્ત્રી. (સં.) મનુએ રચેલી સ્મૃતિ મને સં. ‘હું’નું બીજી કે ચોથી વિભક્તિનું એકવચન મને-ક-મને ક્રિ.વિ. ઇચ્છા-અનિચ્છાએ; કચવાતા મને મનેખ ન., પું. માણસ (૨) ન.બ.વ. જનસમૂહ; લોકો મનો- (સં.) સમાસમાં ઘોષ વ્યંજન પૂર્વેનું મન(મન)નું રૂપ. જેમ કે, મનોગત [અભિપ્રાય મનોગત વિ. (સં.) મનમાં રહેલું (૨) ન. વિચાર; મનોગતિ સ્ત્રી. (સં.) મનની ઇચ્છા [કામદેવ મનોજ (ન્મા) વિ. (સં.) મનમાં ઉત્પન્ન થયેલું (૨) પું. મનોજય પું. (સં.) મન ઉપરનો વિજય; મનઃસંયમ મનોજથી વિ. (સં.) મનઃસંયમી મનોજ્ઞ વિ. (સં.) મનપસંદ; સુંદર મનોજ્ઞતા સ્ત્રી. (સં.) મનોજ્ઞપણું મનોદશા સ્ત્રી. (સં.) મનની દશા-સ્થિતિ-હાલ . મનોદૈહિક વિ. (સં.) મનના વિકારોની શરીર પર પ અસરને લગતું
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |