Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અર્થદાસ
૪ 3
[અર્બન અર્થદાસ પું. (સં.) પૈસાનો ગુલામ [ખામી (કા.શા.), અર્થાલંકાર જેમાં એક વાત કહેવાથી બીજી વાતની અર્થદોષ છું. (સં.) કાવ્યમાં અર્થની દૃષ્ટિએ ઊભી થતી સિદ્ધિ નિઃશંક છે એમ બતાવવામાં આવે છે. અર્થદ્યોતક વિ. (સં.) મતલબની સ્પષ્ટ સમજ આપનારું અર્થાતર ન. બીજો અર્થ (૨) વિષય બહાર બોલવું તે અર્થનિષ્પત્તિ સ્ત્રી. (સં.) વક્તવ્યમાંથી ચોક્કસ અર્થ અર્થાતરન્યાસ પું. (સં.) સામાન્ય ઉપરથી વિશેષનું અને નીકળી આવવાની સ્થિતિ
વિશેષ ઉપરથી સામાન્યનું સમર્થન કરેલું હોય તે અલંકાર અર્થપૂર્ણ વિ. (સં.) જેમાંથી સ્પષ્ટ અર્થ નીકળે છે તેવું અથધ વિ. (સં.) પૈસા પાછળ આંધળી દોટ મૂકનારું અર્થપ્રકૃતિ સ્ત્રી, (સં.) નાટકની પ્રયોજનસિદ્ધિનો હેતુ અર્થિત વિ. (સં.) માગેલું વાચેલું (કા.)
સિમજ આપતું અર્થ વિ. (સં. અર્થિમ્) ગરજવાળું; મતલબી (૨) યાચક અર્થપ્રચુર વિ. (સં.) અર્થ-મતલબથી ભરપૂર પુષ્કળ (૩) સ્ત્રી. નનામી; અરથી અર્થપ્રધાન વિ. (સં.) ધનસંપત્તિ જેનું મુખ્ય હોય તેવું અર્થે ના. માટે; વાતે અર્થપ્રાપ્તિ સ્ત્રી. અર્થની પ્રાપ્તિ, કમાઈ; લાભ અર્થોત્પાદન ન. કમાણી અર્થબંધ પુ. શબ્દોની રચના, નિબંધ, કાવ્ય વગેરે (૨) અર્થોપાર્જન ન. (સં.) પૈસા કમાવા તે પિજવણી
ઇન્દ્રિયોના વિષયોનું બંધન (૩) ધનનું બંધન અર્દન વિ. (૨) ન. (સં.) નાશ કરનાર; હરનાર (૨) અર્થબુદ્ધિ વિ. (સં.) સ્વાર્થી (૨) સ્ત્રી. ધનની ઈચ્છા (૩) અર્ધ વિ. (સં.) અડવું; અરધ (૨) ન. એકના બે સરખા આર્થિક રહસ્ય સમજવાની બુદ્ધિ
ભાગમાંનો એક અર્થબોધ પં. (સં.) (ખરો) અર્થ સમજવો તે
અર્ધગોલાકાર વિ. અર્ધગોળ; અડધું ગોળ અર્થમિતિ સ્ત્રી. (સં.) અર્થતંત્રને લગતી ખાસ વિદ્યા અર્ધગોળ વિ. અડધું ગોળ (૨) ૫. (પૃથ્વીના) ગોળાનો અર્થરહિત વિ. (સં.) અર્થ વિનાનું; નિરર્થક
અડધો ભાગ; “હમિસ્ફિયર' (૩) ગોળ આકૃતિનો અર્થલક્ષી વિ. (સં.) અર્થને લક્ષના; અર્થવાહી
અર્ધો ભાગ અર્થલાભ ૫. (સં.) અર્થપ્રાપ્તિ; ધનપ્રાપ્તિ
અર્ધચક્ર વિ. (સં.) અર્થગોળ; અર્ધવૃત્ત અર્થવાદ . (સં.) વિધિરૂપ વાક્યોમાં રુચિ કરાવવા તે અર્ધચંદ્ર પું. (સં.) અડધો ચંદ્ર (૨) હથેલીની અર્ધચંદ્ર જેવી
તે વિધિઓની સ્તુતિ વગેરે કરવી તે (૨) સ્તુતિ; આકૃતિ (બોચીમાંથી પકડી ધક્કો મારવા માટે)
તારીફ (૩) અર્થને જીવનમાં મહત્ત્વ દેનાર વાદ અર્ધદગ્ધ વિ. અડધું બળેલું (૨) અધકચરા જ્ઞાનવાળું અર્થવિજ્ઞાન ન. (સં.) અર્થ જાણવાનું વિજ્ઞાન (૨) બુદ્ધિના અર્ધનારી(અશ્વર, ૦નટેશ્વર) પું. (સં.) શિવનું એક સ્વરૂપ ગુણો પૈકીનો એક
- અડધું પુરુષ અને અડધું સ્ત્રી અંગ અર્થવિદ્યા સ્ત્રી. (સં.) અર્થશાસ્ત્ર; સંપત્તિશાસ્ત્ર અર્ધનિશા સ્ત્રી. (સં.) મધરાત; અડધી રાત અર્થવિસ્તાર છું. (સં.) શબ્દનું સીમિત અર્થમાંથી વ્યાપક અર્ધમાગધી સ્ત્રી. પ્રાકૃત ભાષાનું એક સ્વરૂપ
અર્થમાં પ્રયોજવું તે (૨) શબ્દ, વાક્ય કે પંક્તિના અર્ધમાસિક વિ. (સં.) પખવાડિક (૨) ન. પખવાડિક પત્ર અર્થને દૃષ્ટાંતો દ્વારા વિશદ કરવો તે
અર્ધવર્તુલન. (સં.) (-ળ) અર્ધચક્ર; અર્ધગોળ કે તેનું સૂચન અર્થવ્યવસ્થા સ્ત્રી. (સં.) (સમાજ કે રાષ્ટ્રના) અર્થ- અર્ધવિરામ ન. વાક્યના અર્થગ્રહણની સગવડ સારુ વચ્ચે
પુરુષાર્થની તેના માળખાની વ્યવસ્થા; સંપત્તિના અમુક થોભવું છે કે તેનું સૂચક (;) આવું ચિહ્ન
આર્થિકવ્યવહાર અને તેની વ્યવસ્થા રિાજનીતિ અર્ધસત્ય ન. (સં.) વિ. પૂરું સાચું નહિ તે અર્થશાસ્ત્ર ન. (સં.) સંપત્તિશાસ્ત્ર; ‘ઇકૉનૉમિક્સ' (૨) અર્ધસરકારીપત્ર કું. (સં.) નીમપત્ર; “ડી.ઓ. લેટર' અર્થશાસ્ત્રી પું. અર્થશાસ્ત્ર જાણનારો માણસ
અર્ધસ્વર પુ. (સં.) ય, ર, લ કે વ અક્ષર અર્થસાધક વિ. (સં.) અર્થ સાથે એવું ઉપયોગી અર્ધાગના સ્ત્રી. (સં.) પતિનું અર્થે અંગ; ધર્મપત્ની અર્થસિદ્ધિ સ્ત્રી, (સં.) ધારેલી મતલબ પાર પાડવી તે (ર) અર્ધગવાયુ પુ. લકવો; પક્ષાઘાત ધનપ્રાપ્તિ
અર્ધ વિ. અડધું
મિાનપૂર્વક ધરવું તે અર્થસૂચક વિ. (સં.) ખરો અર્થ બતાવનારું અર્પણ ન. (સં.) આપવું તે (૨) ભેટ કરવું તે (૩) અર્થહીન વિ. (સં.) અર્થરહિત; નિરર્થક (૨) ગરીબ અર્પણપત્ર ન. (સં.) બક્ષિસનામું (૨) અર્પણપત્રિકા અર્થાતુ સંયો. એટલે કે
અર્પણપત્રિકા સ્ત્રી, (સં.) ગ્રંથ અર્પણ કર્યાનો લેખ બક્ષિસનામું અર્થાનુસારી વિ. અર્થને અનુસરતું; અર્થ સાથે બંધબેસતું અર્પણસંધિ સ્ત્રી. (સં.) સુલેહસંધિ અર્થાથ વિ. (સં. અથર્થિન) ધનલોભી (૨) સ્વાર્થી અર્પવું સક્રિ. (સં. અર્પ) ભેટ કરવું; આપવું અર્થપત્તિ સ્ત્રી, (સં.) જે ન સ્વીકારીએ તો વસ્તુસ્થિતિનો અર્પિત વિ. (સં.) અર્પેલું; અર્જાયેલું; આપેલું
ખુલાસો ન જ મળી શકે એવું અનુમાન (૨) એક અર્બન વિ. (ઇં.) શહેરને લગતું નગરીય
ડપલાગી
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |