Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

SR No.: 020496
Original Sutra Author: N/A
Author: Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
Publication Year: 2007
Total Pages: 900
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 28 MB

Page 544

પૂછવું ૫ ૨છે.
[પૂરું પૂછવું સ.કિ. (સં. પૃચ્છ, પ્રા. પુ) સવાલ કરવો; જવાબ રૂનો વણીને બનાવેલો લાંબો ગોળ આકાર
માગવો (૨) તપાસ કરવી (૩) સલાહ લેવી (૪) પૂત ૫. પુત્ર; દીકરો (સપૂત = સુપુત્ર) લેખામાં લેવું
કિરવી પૂત વિ. (સં.) પવિત્ર; શુદ્ધ કરેલું (દષ્ટિપૂત = દૃષ્ટિથી પૂછવુંગાછવું સ.કિ. પૂછવું કરવું; પૂછીને બરાબર તપાસ પવિત્ર કરેલું જેથી ગંદકીમાં ન પડાય). પૂછા સ્ત્રી. (સં. પૃચ્છા) પૂછપરછ (૨) ખબરઅંતર પૂતના સ્ત્રી, (સં.) કંસે બાળક શ્રીકૃષ્ણને મારવા મોકલેલી પૂછાપૂછ, (-છી) સ્ત્રી. (પૂછવું પરથી) વારંવાર કે અનેક રાક્ષસી, બકાસુરની બહેન જણને પૂછવું તે
પૂતળી સ્ત્રી, આંખની કીકી
ત્રિી વાટ પૂછવાળ વિ. જુઓ ‘પૂંઠવાળ'
પૂતળી સ્ત્રી. (સં. પુત્રલ) માટી ધાતુ વગેરેનો બનાવેલો પૂજક છું. (૨) વિ. (સં.) પૂજા કરનાર; પૂજનાર પૂતળું ન. (સં. પુત્રલ) ધાતુ, પથ્થર, માટી, લાકડું વગેરેની પૂજન ન. (સં.) પૂજા (૨) સમાન; સત્કાર
બનાવેલી આકૃતિ-મૂર્તિ, બાવલું [નીતિથિ; પૂર્ણિમા પૂજનિક વિ. (સં.) પૂજવાને પાત્ર; પૂજનીય પૂનમ સ્ત્રી. (સં. પૂર્ણિમા, પ્રા. પુનિમા) પૂર્ણ ચંદ્ર ઊગવાપૂજનીય વિ. (સં.) પૂજય; પૂજવા યોગ્ય
પૂમ સ્ત્રી. (ફા. પુખહ) રૂ પીંજતાં ઊડતી ઝીણી રજપૂજવું સક્રિ. (સં. પૂજયતિ, પ્રા. પુજઈ) પૂજા કરવી રુંવાટી (૨) કાપડ ઉપરની રુવાંટી
(ર) સેવવું; ભજવું (૩) માન-આદર આપવો પૂમડી સ્ત્રી. છોડને વળગી રહેલું રૂ (૨) નાનું પૂમડું પૂજા સ્ત્રી, (સં.) પૂજન; આરાધના; ઉપાસના (૨) પૂમડું ન. રૂનો બહુ નાનો પિંડ (૨) વચ્ચેથી થોડો ઊભો પૂજનની સાધનસામગ્રી (૩) માર
ભાગ વણીને બનાવેલી વાટ પૂજાપાઠ પુ. દેવીની પૂજા અને ધર્મગ્રંથનો પાઠ; પૂજાઅર્ચા પૂર વિ. (સં.) પૂરેપૂરું સંપૂર્ણ (૨) ન. નવા પાણીનું નદીપૂજાપાત્ર વિ. (સં.) પૂજાને યોગ્ય (૨) ન. પૂજામાં વપરાતું નાળામાં જોશબંધ આવવું તે (૩) પૂરણપોળી વગેરેનું વાસણ
પૂરણ [એવા અર્થમાં. ઉદા. ચોખાપુર; વીસપૂર પૂજાપો છું. (સં. પૂજો પસ્કર) પૂજાનો સામાન
પૂર વિ. નામને અંતે ‘જેટલું', -ના માપે, સુધી, પર્યત પૂજારણ, પૂજારિણી સ્ત્રી, પૂજા કરનારી સ્ત્રી
પૂરક વિ. (સં.) (ખૂટતું) પૂરું કરનાર (૨) પું. પૂજારી છું. પૂજા કરનાર પુરુષ
પ્રાણાયામમાં શ્વાસ અંદર ખેંચવાની ક્રિયા (૩) પૂરક પૂજાહ વિ. (સં.) પૂજય; પૂજવા લાયક; પૂજનીય
આંકડો કે રકમ (ગ.). પૂજાવવું સ.કિ. “પૂજવું'નું પ્રેરક
પૂરકતા સ્ત્રી. (સં.) ખૂટતું પૂરું કરવું તે પૂજાવું અ.ક્રિ. “પૂજવુંનું કર્મણિ (૨) સત્કાર પામવો પૂરણવિ. (સં.) પૂરનાર; પૂર્ણ કરનાર (૨)ન પૂરું ભરવું તે પૂજિત વિ. (સં.) પૂજાયેલું; અચેલું કે બનેવી પૂરણ વિ. સં. પૂર્ણ) પૂર્ણ (૨) સર્વવ્યાપી (૩) ન. પૂજય વિ. (સં.) પૂજવા યોગ્ય (૨) વડીલ (૩) જમાઈ પૂરવાની કે પૂરેલી વસ્તુ (ઉદા. પોળીનું પૂરણ; પૂજ્યારાધે, (ધ્ય) વિ. (સં. પૂજય + આરાધ્ય) પૂજય અને જમીનનું પૂરણ)
આરાધ્ય (પત્રની ભાષામાં વડીલને ઉદેશીને વપરાતું પૂરણપોળી સ્ત્રી. પૂરણ ભરીને બનાવેલી રોટલી; વેડમી જૂનું રૂ૫).
પૂરણી સ્ત્રી, પૂરવું તે (૨) પૂરવાની વસ્તુ (ઈંટ-રોડા પૂઠ સ્ત્રી. (સ. પૂઇ, પ્રા. પુઠ) જુઓ “પૂંઠ”
વગેરે) (૩) વધારાનું કથન; પૂર્તિ (૪) ઉશ્કેરણી પૂઠળકિ.વિ. જુઓ પૂઠળ [(૨) પાછોટિયું (૩) થાપો પૂરત સ્ત્રી, પહેરામણીમાં અધૂરું પૂરું કરવું તે (૨) પૂઠિયું ન. પૈડાનો શેર જે કકડાઓનો બને છે તેમાંનો દરેક પહેરામણીનો અધુરો અવેજ પૂરો કરવાની રકમ પૂઠું ન. કઠોળ ઉપરનું છોડું (૨) ચોપડીનું ઢાંકણ (૩) પૂરતું વિ. (‘પૂરવું” પરથી) જોઈએ તેટલું; પર્યાપ્ત
જાંઘનો થાપો (૪) મૂળનું બંધારણ કે તેની મજબૂતી પૂરપાટ ક્રિ.વિ. (સ. પૂર + પાટ) પૂરા-અત્યંત વેગથી; (શરીરનું)
પુરપાટ; ઝપટાબંધ ચિલાવેલી કવિતા પૂઠે ક્રિ.વિ. જુઓ પૂંઠે
પૂરવછાયો છું. પહેલાની કડીની છાયા લઈ આગળ પૂડો, (-ડલો) છું. (સં. અપૂપ, પ્રા. પૂઅ) લોટ કે દાળના પૂરવવું અ.ક્રિ. પુરવણી કરવી ખીરાની તળેલી પોળી (૨) મધપૂડો
પૂરવું સક્રિ. (સં. પૂરયતિ, પ્રા. પૂરઈ) ભરવું; ભરી કાઢવું પૂલવું અ.કિ. (સં. પૂનય) માઠારૂપ થવું; દુષ્ફળરૂપે પરિણ- (૨) ગોંધી રાખવું; અટકાયતમાં રાખવું (૩) પૂરું
મવું (૨) સક્રિ. પજવવું; ખરાબ કરવું; ખુવાર કરવું પાડવું (૪) ફૂંક મારવી (૫) કેદ કરવું [પોળી પૂણિયું ન. ઘાસ કે ચાર બાંધવાનું લૂગડું; ચારિયું પૂરી સ્ત્રી. (. પૂપિકા, પ્રા. પૂઅલિઆ) એકતળેલી વાની; પૂણિયું વિ. પોણિયું
પૂરુષ છું. (સં.) પુરુષ; નર
હિોશિયાર પૂણી સ્ત્રી, (સ. પૂન, પ્રા. પૂણીઆ) કાંતવા માટે પોજેલા પૂરું વિ. (સં. પૂર, પ્રા. પૂરઅ) પૂર્ણ; પૂરેપૂરું () કાબેલ;