Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પઢતાંપંડિતો
૪૮ ૯
[ પતિપરાયણ પઢતાંપંડિત . (સં.) નામનો પંડિત; પોથી પંડિત પતરાવળ, (-ળી) સ્ત્રી. (સં. પત્ર + આવલી) પત્રાવળ; પઢતપંડિતાઈ સ્ત્રી. પઢતપંડિતપણું
પતરાળાની હાર (૨) પતરાળું (૩) પાતળ પઢતમૂર્ણ વિ. વ્યવહારજ્ઞાનશૂન્ય; ભણેલું પણ મૂર્ખ પતરાળી સ્ત્રી, પત્રાળી, પતરાવળ (૨) ભાણું; પિરસણ પઢવું સક્રિ. (સં. પઠતિ, પ્રા. પઢ) ભણવું (૨) વાંચવું પતરાળું ન. પત્રાળું; પાંદડાંનો કરેલો થાળી જેવો આકાર (૩) બોલવું (૪) શીખવું
પતરી સ્ત્રી. (પતરું પરથી) ધાતુની નાની પાતળી પટ્ટી પઢાઈ સ્ત્રી. પઢવું તે; ભણતર; અભ્યાસ (૨) તાલીમ (૨) પાતળી છોલ[સપાટ ઘાટ (૨) મોટી કથરોટ પઢિયાર છું. (સં. પ્રતિહાર; પ્રા. પડિહાર) પ્રતિહાર (૨) પતરું ન. (સં. પત્રક, પ્રા. પત્રઅ) ધાતુનો પાતળો મોટો
એક અટક [(૩) . એક પ્રાચીન સિક્કો પતલું વિ. પાતળું પણ ન. (સં.) પ્રતિજ્ઞા; ટેક; વચન; નેમ (૨) શરત; હોડ પતવવું સક્રિ. (સં. પ્રાપ્ત) પતે એમ કરવું; પતાવવું પણ સંયો. (સં. પુનઃ, પઅપ. પુરુ-પુણો) પરંતુ પતવું અ.ક્રિ. (સં. પ્રાપ્ત, પ્રા. પત્ત ભૂકુ. ઉપરથી) અંત
(વિરોધવાચક સંયોજક) (૨) વળી; ઉપરાંત; સુધ્ધાં આવવો; ખતમ-પૂરું થવું (૨) નિકાલ થવો; તોડ -પણ પ્રત્ય. નપુંસકલિંગ ભાવવાચક નામ બતાવતો પ્રત્યય; આવવો (૩) ચૂકતે થવું (૪) સિદ્ધ થવું ઉદા. ગાંડપણ; બાળપણ
પતળવું અક્રિ. પીગળવું (૨) ગુસ્સે થવું (૩) ફરી જવું; પણઘટ પું. પનઘટ; પાણીનો ઘાટ; પાણીનો આરો-ઘાટ નામકર જવું (૪) વચન તોડવું; છટકવું પણછ સ્ત્રી. (સં. પ્રત્યંચા, પ્રા. પછા-પડંચા) ધનુષની પતંગ પું. (સં.) પતંગિયું (૨) પું, સ્ત્રી. કનકવો દોરી; પ્રત્યંચા,
પતંગનૃત્ય ન. પતંગિયાં દીવા પર શહીદ થાય છે તેવું પણવ પં. (સં.) એક જાતનું યુદ્ધ વાજિંત્ર (૨) નાનું નગારું નૃત્ય (૨) મૃત્યુનાચ [આગિયો જીવડો પણી સ્ત્રી. ભાજીની ઝૂડી
પતંગિયું ન. રંગબેરંગી પાંખોવાળું એક જીવડું; ફૂદું (૨) પણશિયાં ન.બ.વ. કાચા સૂતરના તાંતણા
પતંજલિ પું. (સં.) મહાભાષ્યના લેખક કે યોગદર્શનના -પણું પ્રત્ય. (સં. ત્વ, અ૫. પણ, ણ) સામાન્ય કુદત્ત પ્રવર્તક ઋષિ
કે નામ અથવા વિશેષણ ઉપરથી નપુંસકલિંગ પતાકડું. (સં. પત્રક + ડું) કાગળનો નાનો ટુકડો; પત્રિકા ભાવવાચક નામ બનાવતો પ્રત્યય. ઉદા. પુરુષપણું, પતાકા સ્ત્રી. (સં.) નાની ધજા (૨) નાટકમાં આવતી સારાપણું, કહેવાપણું
આડકથા-અવાંતર પ્રસંગ (૩) સંકેત; પ્રતીક પણે ક્રિ.વિ. પેલે-સામે ઠેકાણે; ત્યાં
પતાકાસ્થાનકન. (સં.) નાટકના કોઈ પાત્રમાં ચિંતનગત પણો પુ. પાકાં ફળોની ખાંડ સાકર નાખી કરેલું કચુંબર ભાવ કે વિષયનું સમર્થન આગંતુક પાત્રના ભાવથી પણો પુ. કીચડ; ગારો (૨) રેતી અને ધૂળવાળી જગ્યા કે તેના શબ્દ વા શબ્દોથી થાય એવો પ્રસંગ
(૩) કેડનો દુપટ્ટો [બજાર (૩) દુકાન; હાટ પતાવટ સ્ત્રી. પતાવવું તે; તોડ લાવવો તે પણ્ય ન. (સં.) વેચવાની ચીજ; વેપારી માલ-વસ્તુ (૨) પતાવવું સક્રિ. પતવવું; પતે એમ કરવું પત સ્ત્રી, ન. (સં. પિત્ત, રક્તપિત્તનું લાઇવ) ગળતો કોઢ પતાસું ન. ખાંડની પૈતા જેવી એક બનાવટ પત સ્ત્રી. (સં. પ્રત્યય) આબરૂ - ટેક (૨) વિશ્વાસ; પતીજ પતિ મું. (સં.) સ્ત્રીનો સ્વામી; કંથ (૨) (સામાન્યતઃ પત . પતિ
સમાસમાં) સ્વામી; માલિક. ઉદા. પૃથ્વીપતિ; ભૂપતિ પતકાળું ન. પીળું કોળું
(૨) ઉપરી; અધ્યક્ષ; આગેવાન જેમ કે સેનાપતિ, પતજ(-ઝ) (ડી) સ્ત્રી, પાનખર ઋતુ
રાષ્ટ્રપતિ
[(૪) વર્ણસંકર પતન ન. (સં.) પડવું તે (૨) પડતી; નાશ (૩) હાર; પતિત વિ. (સં.) પડેલું (૨) (લા.) પાપી (૩) નીતિભ્રષ્ટ પરાજય (૪) ભ્રષ્ટતા; અધપાત
પતિતતા સ્ત્રી. (સં.) પતિત હોવાપણું પતનકાલ (સં.) (-ળ) ૫. પડતી દશાનો સમય કે ગાળો પતિતપાવન વિ. પાપીને પાવન કરનારું વિગેરે નદી) પતન કોણ છું. (સં.) અપારદર્શક વસ્તુ ઉપર કિરણ પડતાં પતિતપાવની વિ. (સં.) પતિતાને પવિત્ર કરનારી (ગંગા
તેની સપાટી સાથે કિરણ જેખૂણો કરે તે પિતનોનુખ પતિતા સ્ત્રી. (સં.) પતિત એવી સ્ત્રી પતનગામી વિ. (સં.) પતન-પડતી દિશા તરફ જઈ રહેલું; પતિતાવસ્થા સ્ત્રી. (સં.) પતિત હાલત-દશા પતર, (છડી) સ્ત્રી. મળદ્વાર; ગુદા (૨) પાર; આબરૂ પતિતોદ્ધાર પં. (સં.) પતિતોને પવિત્ર કરી ઊંચે લાવનારું પત(-7)રવેલિયું ન. (પત્રવેલિયું, દે. વેલ્લવિઅ = કામ; પતિતોદ્ધારણ
ખરડેલું) અળવીનું પાન (૨) તેનું ભજિયું પતિદેવ(તા) પું. (સં.) દેવ સ્વરૂપ ધણી પતરાજ, (-જી) સ્ત્રી. બડાઈ; શેખી [ભિમાની પતિનિષ્ઠ વિ. (સં.) પતિપરાયણ પતરાજ-જી)(oખોર, ૦બાજ) વિ. બડાઈખો૨; મિથ્યા- પતિપરાયણ વિ. સ્ત્રી, પતિને પરાયણ એવી; પતિનિષ્ઠ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |