Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પડતરી
૪૮૮
[ પડ્યુંપાથર્યું પડતર વિ. (‘પડવું” ઉપરથી) નફો ચડાવ્યા વિનાનું (૨) રહી જવું; ગેરહાજરી ગણાવી (દિવસ પડવો) (૧૪)
ખેડ્યા વિનાનું (૩) વેચાયા વગર પડી રહેલું (૪) ટપકવું; ચૂવું (૧૫) નિશાની થવી
વાવ્યા વિનાનું (પ) ખુલ્લું; ઈમારત વિનાનું પડવૈયો . પડવાયો; પાયા તળે મૂકવાનો લાકડાનો ટુકડો પડતર(Oખર્ચ) ન. (ભાવ) પૃ. તૈયાર કરવામાં લાગેલું પડવો છું. (સં. પ્રતિપદા, પ્રા. પડિવઆ) પખવાડિયાની
ખર્ચ;લાગત અિવદશા; પતન (૨) પડતુંનું સ્ત્રીલિંગ પહેલી તિથિ; પ્રતિપદા; એકમ પડતી વિ., સ્ત્રી. પડતી દશા; અવનતિ; નઠારી હાલત; પડસાળ સ્ત્રી. (સં. પ્રતિશાલા, પ્રા. પડિસાલા) ઘરનો પડતું વિ. ‘પડવુંનું વર્તમાન કૃદન્ત (૨) નબળું (પડતી આગલો ખંડ
[(૩) નગારી દશા) (૩) તે તરફ જતું-ઝૂકતું એ અર્થમાં શબ્દની પડહ પું. (સં. પટહ, પ્રા. પડહ) પડો; ઢોલ (૨) પડઘમ સાથે (પીળાશ પડતું) (૪) ભૂસકો
પડળ ન. (સં. પટેલ, પ્રા. પડલ) આંખના ડોળાને આવરી પડથાર ૫. (સં. પ્રતિસ્તાર, પ્રા. પડિત્યાર) પગથાર (૨) લેતું આવરણ; પોપચું (૨) ઢાંકણ (૩) છારી (આંખે
છોબંધ ભોંયતળિયું (૩) પ્રસ્તાવના આંતરો આવતી). પડદી સ્ત્રી, નાનો પડદો (૨) બિલ્લાનો કે પાટિયાંનો પાંપડા(-ડી) સ્ત્રી. ઉપરાઉપરી આવી પડવું તે; પડાપડી પડદનશીન વિ. પર્દનશીન; પડદામાં રહેનારું
પડા પુ.બ.વ. (‘પડવું' દ્વારા) (હથેળીના માંગલિક) થાપા પડદો પુ. આંતર; પરદો (૨) કાનનો ઢોલ (૩) ઓઝલ પડાઉ વિ. પડાવી લીધેલું (૨) વેચાયા વગર પડી રહેલું
(૪) તંતુવાદ્ય પર સ્વરોનાં સ્થાન બતાવવા બંધાતો (૩) ન. નાનું વહાણ આંતરો (૫) દશ્યપટલ; “સ્કીન'
પડાક કિ.વિ. એકદમ; પટાક દઈને પડપડ કિ.વિ. “પડ પડ’ એવા અવાજથી
પડાકિયું વિ. તડાકો પડપડવું અ.ક્રિ. પડપડ અવાજ કરવો
પડાકો . તડાકો; શેખી પડપડાટ ૫. પડ૫ડ અવાજ (૨) પપડાટ; પડપડવું તે પડાદાર ૫. (પડો+દાર) ઢોલ કે દાંડી પીટનાર પડપડિયાં ન.બ.વ. પાતળા ઝાડાથી થતો અવાજ પડાપડ, (-ડી) સ્ત્રી, (‘પડવું” પરથી) સ્પર્ધાથી ધસવું તે; પડખડી સ્ત્રી. પડપડ અવાજ સાથેની દોટ સૂિકું કે દૂબળું ઉપરાઉપરી પડવું તે (૨) હરીફાઈ પડખું ન. (‘પડ' ઉપરથી) અત્યંત શુષ્ક પદાર્થ (૨) સાવ પડારો છું. પડાઈ; શેખી (૨) ડોળ; દંભ પડપૂછ સ્ત્રી. (સં. પ્રતિપૃચ્છા, પ્રા. પડિપુચ્છા) પૂછપરછ; પડાવ . (“પડવુંપરથી) મુકામ; છાવણી; “કેમ્પ
પૂછગાછ (૨) તપાસ (૩) પંચાત; ચોવટ પડાવવું સક્રિ. પડવું', “પાડવું'નું પ્રેરક (૨) ઝૂંટવીપડભીં-ભિ)ત સ્ત્રી. (સં. પ્રતિભિત્તિ, પ્રા. પડિભિત્તિ) છીનવી લેવું-મેળવવું
એક ભીંત ચણીને અંતર મૂકી ચણેલી બીજી ભીંત પડાળ ન., શ્રી. છાપરાના બે ઢોળાવમાંનો એક પડભી(-ર્ભિ)તિયું ન. આગળ ભીંત ચણી લઈ પાછળ પડાળી સ્ત્રી. (સં. પટલાલિ, પ્રા. પડાલિ) અડાળી; રાખેલો ગુપ્ત ખંડ (૨) ગુણ ઓરડો (૩) પુસ્તો (૪) ઓસરી (૨) રેવેશ; કોરો
પડેલું વિ. ભીંત અને પડભીંતની વચ્ચેના ગાળાનું પડિયાણ વિ. (‘પડવું ઉપરથી) નહીં વાવેલું; પડતર પડવાદળ ન.બ.વ. એક પડ ઉપર બીજું પડ ક્ષિતિજ પડિયુંન. (‘પડ ઉપરથી) ઘંટીનું પડ (૨) તલવારનું માન
સમાંતર પાથર્યા હોય તેવાં દેખાતાં વાદળ; સ્તરવાદળ પડિયો કું. (સં. પુટક, પ્રા. પુડઅ) પાંદડાનો વાટકો પડવાયો છું. (સં. પ્રતિપાદક, પ્રા. પડિવાયઅ) પડવૈયો; પછી સ્ત્રી. પડો-ઢોલ (જાહેરાત માટેનો). પાયા તળે મૂકવાનો લાકડાનો કકડો
પડી સ્ત્રી, નાનું પડીકું (૨) દરકાર; ગરજ પડવું છું. (સં. પતતિ, પ્રાપડદે) પતન થવું; નીચે ગરવું પડીકી સ્ત્રી, પડી; નાનું પડીકે (૨) દવાની પડી
કે ગબડવું-ગતિ થવી (૨) જવું; પળવું (રસ્તે પડવું) પડીકું ન. વસ્તુને પાન કે કાગળમાં લપેટીને ઝીણી પોટકી (૩) થવું; બનવું; નીપજવું (સમજ, દુઃખ, ગાઢ) જેવું કરેલું બાંધણ (૨) દવાની પડીકી (૩) ગપગોળો (૪) મુકામ કરવો; પડાવ નાખવો; ઊતરવું (૫) પડીદાર પું. (પડી+દાર) પડી-ઢોલ પીટનાર; દાંડી પીટનાર આરામ લેવા લાંબા થવું; સૂવું (૨) કિંમત બેસવી; પડીપથારી સ્ત્રી. પડ્યોપાથર્યો વાસ કે પડાવ; ધામો મૂલ્ય હોવું (૭) વ્યાજ કે ભાડું હોવું (૮) લાગવું; પડો છું. (સં. પુટ, પ્રા. પુડ) મોટું પડીકું કે મોટી પડી પ્રતીત થવું; અનુભવમાં આવવું (તંગ, ઢીલું, વાયડું, પડો છું. (સં. પટણ, પ્રા. પડહ) ઢંઢેરાનો ઢોલ (૨) ઢંઢેરો ગરમ ઓછુંવતું વગેરે પડવું) (૯) કશામાં પેદા થવું; પડોશ પું. પાડોશ; પાસેનો વાસ કે ઘર (૨) નજીક નીપજવું (જીવાત) (૧૦) માં મડવું; તલ્લીન થવું પડોશણ સ્ત્રી. પડોશી સ્ત્રીનું પાડોશણ[રહેનાર; પાડોશી (૧૧) ભ્રષ્ટ થવું: પતિત થવું (૧૨) હારવું; યુદ્ધમાં પડોશી ૫. (સં. પ્રતિવેમિક, પડિવેસિઅ) પડોશમાં મરવું (કિલ્લો, યોદ્ધો) (૧૩) હાજરીની ગણતરીમાંથી પડ્યુંપાથર્યું વિ. ધામા નાંખીને પડેલું; નિરાંત કરીને રહેલું
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |