Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નાગડો
૪પ૯
L[ નાટકકંપની નાગડો પુ. બાવાઓનો એક પ્રકાર; નાગા બાવો (૨) નાક વગેરે) (૩) નિર્લજ, બેશરમ (૪) લુચ્યું; દોંગું, બાવો (તિરસ્કારમાં) (૩) લુચ્ચો માણસ
માથાભારે નાગણ, (-ણી) સ્ત્રી, સાપણ; નાગની માદા (૨) હાથણી નાગુપૂરું વિ. તદન નાગું-ઉઘાડું તિવું; સાવ કંગાળ (૩) એક ઘરેણું (૪) સીધી તલવાર
નાગુંભૂખ્યું વિ. પહેરવા વસ્ત્ર નહિ અને ખાવા અન્ન નહિ નાગ(-ગર)ણું ન. વાસણ ઊંચકવા કરાતો એક ગાળો (૨) નાગેશ, (-૧ર) પું. (સં.) શેષનાગ
દામણું (૩) હળને ધૂંસરી બાંધવાનું દોરડું નાગેન્દ્ર પું. (સં.) શેષનાગ (૨) ઐરાવત; ઈંદ્રનો હાથી નાગદમન(-ણ) ન. (શ્રીકૃષ્ણ કરેલું કાલિય) નાગનું દમન નાગોડિયું વિ. નગ્ન; નાગુપૂરું બાળક) નાગદંત પં. ભીંતમાં મારેલો ખીલો (૨) ટોલ્લો નાચ પું. (સં. નૃત્ય, પ્રા. નર્ચા) નૃત્ય કે તેનો જલસો (૨) નાગદેવતા છું. (સં.) નાગરૂપી દેવતા, દેવ તરીકે પૂજાતો ખેલ; તમાશો (૩) નખરાં; ચાળા ફણીધર સર્પ અને એની આકૃતિ
નાચણ ન. નાચવું તે; નાચણે
સ્ત્રિી નાગપંચમી (સં.), નાગપાંચમ સ્ત્રી. નાગપૂજાનો એક નાચણ સ્ત્રી. નાચનારી (૨) (લા.) નખરાંબાજ જુવાન તહેવાર; શ્રાવણ માસની સુદ પાંચમ
નાચણવડા પુ.બ.વ. નાચનારીના ચાળા; નખરાં. નાગપાશ પું. (સં.) નાગના ગૂંચળા જેવો ફાંસો (૨) એક નાચતમાશો, (-સો) ૫. નાચ ને એવી બીજી મોજમજા
પ્રકારની વ્યુહરચના (૩) સરકાગાંઠ; સરકિયું (૪) નાચનારી સ્ત્રી. નાચ કરનાર સ્ત્રી, નર્તકી વરુણનું આયુધ
નાચરંગ કું. નાચ અને મોજમજા; નાચગાનનો જલસો નાગપાશપ્રબંધ છું. (સં.) ચિત્રકાવ્યનો એક પ્રકાર (૨) આમોદ-પ્રમોદ (૩) નાટક-ચેટક નાગપુષ્પ ન. (સં.) નાગચંપો
નાચવું અ.ક્રિ. (સં. નૃત્યતિ, પ્રા. નચ્ચઇ) નાચ કરવો (૨) નાગફણી સ્ત્રી, અંબોડાનું ગોફણો નામનું એક ઘરેણું (૨) બીજાની ઇચ્છા મુજબ કામ કરવું
એક પ્રકારનો ખૂટો-ખીલી (૩) એ નામની એક નાચારો(-લો) પું. અશક્તિ; લાચારી વનસ્પતિ (૪) હાથલો થોર
નાચિકેત મું. (સં.) અગ્નિનું એક નામ નાગફણ સ્ત્રી. (સં. નાગફણા) નાગની ફેણ નાચીજ વિ. (ફા.) નજીવું; તુચ્છ; નકામું; શુદ્ર થઈને નાગર વિ. (સં.) નગરનું (૨) સભ્ય (૩) ચતુર (૪) નાછૂટકે ક્રિ.વિ. (નાછૂટકો) લાચારથી; પરાણે; અવશ
૫. નાગર ન્યાતનો માણસ (૬) સ્ત્રી. સુંઠ નાજ સ્ત્રી. (ફા.) નખરાં; હાવભાવ (૨) લાડ નાગરમોથ સ્ત્રી, (સં. નાગરસ્તા) એક વનસ્પતિ નાજનીન સ્ત્રી. (ફા.) પ્રિયા; પ્રિયતમા (૨) ખૂબસૂરત સ્ત્રી નાગરવેલ, (-લી) સ્ત્રી. (સં. નાગવલ્લી. વચ્ચે “ર'નો નાજર છું. (અ. નાજિર) કબૂલાતનામાં કરનારાંઓના પ્રક્ષેપ) મુખવાસમાં ખવાતાં પાનનો વેલો
સાક્ષી સિક્કા કરી આપનાર અદાલતી અમલદાર (૨) નાગરાજ . શેષનાગ
અદલાતી જસી લાવનાર અમલદાર (૩) દરવાન નાગરિક વિ. (સં.) શહેરનું (૨) પં. શહેરી; શહેરમાં (૪) હીજડો
રહેનાર કે રાજયનો સામાન્ય પ્રજાજન; ‘સિટિઝન' નાજરી સ્ત્રી, નાજરની કામગીરી નાગરિકતા, (-ત્વ) સ્ત્રી. (સં.) નાગરપણું; શહેરીપણું; નાજરી વિ. નાજરને લગતું
સભ્યતા; સિટિઝનશિપ' લિગતું (૩) નગરનું નાજુક વિ. (ફા.) સુકુમાર; કોમળ; મુલાયમ; મૂદુ (૨) નાગરી વિ. (સં. નાગરિ) નાગર સંબંધી; નાગરોને નબળું; બોદું; કમજોર (૩) બારીક; તંગ; કટોકટીનું નાગરી સ્ત્રી. (સં.) શહેરી સ્ત્રી (૨) નાગરણ (૩) નાજુકપણું, નાજુકી-કાઈ) સ્ત્રી. નાજુક હોવું તે; નજાકત ' દેવનાગરી લિપિ
નાઝણાસાંકળ સ્ત્રી. (નોઝણું+સાંકળ) દોહતી વખતે નાગલી સ્ત્રી.બાવટા જેવું એક અનાજ (૨) કાનમાં પહેરવા- ગાયને પાછલે પગે બાંધવાનું દોરડું.
નું એક ઘરેણું (૩) એક વનસ્પતિ (૪) ભેંસની જાત નાઝિમ પં. (અ.) વડો હાકેમ; ગવર્નર; રાજપાલ નાગલો છું. (સં. નાગ + લ પ્રત્યય) જવારા ગોર વગેરેને નાઝી વિ., પૃ. જર્મનીમાં હિટલરે સ્થાપેલો એક રાજકીય
પૂજતાં એને ચડાવાતો રૂનો પૂંભડાં કરેલો દોરો (૨) પક્ષને લગતું કે તેનો સભ્ય [અભિનય એ નામનો એક દાવ (વ્યાયામ).
નાટ છું. (સં. નાચ્ય, પ્રા. નટ્ટ) નાટ્ય (૨) નૃત્ય; નાગલોક પું. (સં.) પાતાળ (૨) નાગ કે સર્પોની પ્રજા માટ ન. (સં.) સ્ત્રી, દીપકની એક રાગિણી નાગાઈ સ્ત્રી. નફટાઈ (૨) લુચ્ચાઈ; દાંડાઈ
નાટ કિ.વિ. નક્કી; ચોક્કસ નાગાસ્ત્ર ન. (સં.) સર્પાત્ર; નાગની શક્તિવાળું અસ્ત્ર નાટ ને. એ નામનું એક કાપડ નાગુ વિ. (સં. નગ્ન, પ્રા. નગ્નઅ) નગ્ન; નવખ્ખું; ઉઘાડું નાટકન. (સં.) દશ્યકાવ્ય (૨) ભવાડો; ફજેતો (૩) ઢોંગ
(૨) અલંકાર કે શોભા વગરનું (જેમ કે, નાગાં કાન, નાટકકંપની સ્ત્રી. નાટક કરવાનો ધંધો કરનારી મંડળી
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |