Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નંદકિશોર, વકુમાર, વકુંવર)]. ૪૫૮
(નાગડું નંદ(કિશોર, વકુમાર, કુંવર) પું. (સં.) શ્રીકૃષ્ણ નાકબૂલ વિ. (ફા.) નામંજૂર; કબૂલ નહીં એવું નંદન ન. (સં.) ઈન્દ્રનું ઉપવન (૨) પં. દીકરો; પુત્ર નાકર ૫. કર ન ભરવો તે; “નો-ટેક્સ' (સત્યાગ્રહી યુદ્ધનો (૩) એક છંદ (૪) વિ. આનંદ આપનાર
એક પ્રકાર) નંદનવન ન. ઈન્દ્રનું ઉપવન કિશોર, નંદકુંવર; નંદલાલ નાકર ન. ઢોર બાંધવા માટે પથ્થરમાં કે લાકડામાં પાડેલું નિંદનંદન . (સં.) નંદરાયના પાલિત પુત્ર શ્રીકૃષ્ણ; નંદ- કાણું (૨) ધ્વજદંડને જોડેલા લાકડાના બે ટુકડાઓમાંનો નંદલાલ પં. (સં.) શ્રીકૃષ્ણ
એક (૩) નાથ પરોવવા માટેનું બળદ-પાડા વગેરેના નંદવવું સક્રિ. (સં. “નંદુ = આનંદ આપવો’ ઉપરથી) નાકમાં પાડેલું કાણું
ભાંગવું; તોડવું (ખાસ કરીને કાચની વસ્તુ માટે નાકર છું. એક આખ્યાનકાર તેિ (૨) તોબા પોકારવું તે માંગલિક શબ્દપ્રયોગ)
નાકલીટી સ્ત્રી. માફી માગવા માટે જમીન ઉપરનાક ઘસવું નંદવાવું સક્રિ. ભાંગવું; તૂટવું [ભાંગવું; તોડવું નાકસૂર ન. નાકનો એક રોગ નંદવું અક્રિ. (સં. 1) આનંદવું; રાજી થવું (૨) નાકાબંદી(-ધી) સ્ત્રી. નાકેબંધી; માલની આવજા રોકવા નંદવું સ.ક્રિ. નિંદવું
નાકેનાકે ચોકી મૂકી દેવી તે; ‘બ્લૉકેડ' (૨) રસ્તો બંધ નંદા સ્ત્રી. (સં.) એક પ્રવેશદ્વાર અને ત્રણ ફૂટ હોય તેવી કરી દેવો તે (૩) જકાત વસૂલ લેવી તે
વાવ (૨) આનંદ (૩) નણંદ (૪) દુર્ગા (૫) પડવો, નાકામ(-મિ)યાબ વિ. અસફળ; નિષ્ફળ
અગિયારસ કે છઠ (૫) ગાંધાર ગ્રામની એક મૂર્ચ્છના નાકામ(-મિ)યાબી સ્ત્રી. નિષ્ફળતા; અસફળતા નિંદાવર્ત પં. (સં.) ચાર લંબિવાળો એક ગોખ (૨) સાથિયા નાકાર(-રો) ૫. નકાર; ના પાડવી તે
આકારે રચાયેલું નગર [(૨) મહાદેવજીનો પોઠિયો નાકાં નબ.વ. દાળચોખાના ઝીણા ટુકડા નંદિત-દી) . (સં. નંદિન) શિવનો એ નામનો એક ગણ નાકું ન. (સં. નસ્ક, પ્રા. નક્ક) કાણું (૨) સોયનું કાણું નંદિની સ્ત્રી. (સં.) છોકરી; પુત્રી (૨) કામધેનુ ગાય (૩) જકાત લેવાનું થાણું (૪) જયાં ઘણા રસ્તા મળતા નંદી છું. જુઓ “નંદિ’
હોય તેવું સ્થળ (૫) રસ્તાનો છેડો કે પ્રવેશદ્વાર (૬) નંબર . (ઇં.) આંકડો; ક્રમાંક; ટૂંકમાં “નં.”
ગામમાં પેસવા બદલ અપાતો કર નંબરદાર ૫. ગામનો જમીનદાર; જે મહેસૂલની વસૂલીમાં નાકેદાર . નાકાવાળો; થાણદાર; જકાતી કારકુન * મદદ કરે છે. (૨) “રેકોર્ડર
નાકેદારી સ્ત્રી. થાણદારપણું નંબરવાર ક્રિ.વિ. ક્રમસર; ક્રમવાર; નંબર પ્રમાણે નાકેબંધી સ્ત્રી, જુઓ “નાકાબંદી નંબરી વિ. નંબરવાળું; નંબર નાંખ્યા હોય એવું જાણીતું નાકૌવત વિ. અશક્ત; કમજોર; નિર્બળ; કૌવત વિનાનું ના સ્ત્રી. નાયડી
નાખવું સક્રિ. (સં. સંસ્થતિ, નક્નઈ) નાંખવું; દાખલ ના ક્રિ.વિ. (સં.) નહિ (૨) સ્ત્રી. નકાર; નિષેધ
: ઉમેરવું ના (ફા.) નામ અને વિશેષણની આગળ વપરાતો નકાર- નાખુદા છું. (ફા.) ટંડેલ; કમાન; વહાણનો મુખ્ય અધિકારી
સૂચક પૂર્વગ. ઉદા. નાસમજ [માં તે તે રાત્રિનો ખેલ (૨) ખલાસી; વહાણ ચલાવનાર નાવિક નાઇટ સ્ત્રી. (ઇં.) રાત; રાત્રિ (૨) નાટક, સિનેમા વગેરે નાખુશ વિ. (ફા.) નારાજ (૨) અપ્રસન્ન નાઇટ કું. (ઇં.) અંગ્રેજી રાજય સમયનો એક ઇલ્કાબ નાખુશી સ્ત્રી. નારાજી (૨) અપ્રસન્નતા (૩) નામરજી નાઇટ્રિક એસિડ કું. (.) સુરાખારનો તેજાબ નાખોરી સ્ત્રી. નસકોરી નાઈટ્રોજન પં. (.) હવામાં મોટા પ્રમાણમાં રહેલો એક નાખોરું ન. (પ્રા. નક્કકુહર) નાક; નસકોરું વાયુ; નત્રવાયુ
નાગ પં. (સં.) ફેણવાળો સાપ (બધા સાપ ‘નાગ' નથી નાઈલાજ વિ. (ફા.) ઈલાજ (ઉપાય) વગરનું; લાચાર કહેવાતા.) (૨) પાતાળમાં રહેતો એક જાતનો નાઈ(-વી) પું. (સં. નાપિત, પ્રા. નાવિઅ) વાળંદ કાલ્પનિક સર્ષ; એક ઉપદેવ (૩) હાથી (૪) શિક નાઉમેદ વિ. (ફા.) નિરાશ; ઉમંગ કે આશા વિનાનું લોકોની એક શાખાનો માણસ (૫) નાગલોક (૯) નાઉમેદી સ્ત્રી. નિરાશા, નિરાશપણું
એક આદિજાતિ પિરમ સુંદર સ્ત્રી; રમણી નાક ન. (સં. નાસાનું ટૂંકું રૂપ નસ + લધુતાવાચક ક = નાગકન્યા સ્ત્રી. (સં.) નાગની કન્યા; નાગકન્વેકા (૨)
નસ્ક, પ્રા. નક્ક) ધ્રાણેન્દ્રિય; નાસિકા (૨) આબરૂ; નાગકેસર ન. (સં.) એક વનસ્પતિ; કબાબચીની પ્રતિષ્ઠા (૩) કોઈ પણ વર્ગની મુખ્ય વસ્તુ; અગ્રણી; નાગચંપો છું. એક જાતનો ચંપો સિજજડ પકડ મુખ્ય કે મોખરાનું માણસ
નાગચૂડ સ્ત્રી. નાગની ચૂડ કે તેવી સખત કે જીવલેણ પકડ; નાક ન. (સં.) દુઃખ વગરનું સ્થળ; સ્વર્ગ નિર્લજજ નાગડું વિ. નાગું; ઉઘાડું નગ્ન (૨) બેશરમ નાકકટ્ટુ વિ. કપાયેલા નાકવાળું (૨) નકટું; બેશરમ; નાગડું ન. સાપોલિયું; નાગલું
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |