Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
તસ્કરી
તસ્કરી સ્ત્રી. ચોરનું કામ; ચોરી તસ્ત, (૦રું, -સ્તાનું) ન. (ફા. તશ્ત, તશ્કરી) મળમૂત્ર ઝીલવાનું વાસણ (૨) કોગળા વગેરેનું પાણી ઝીલવાનું વાસણ
તસ્દી સ્ત્રી. (અ. તસ્વીઅ) મહેનત; તકલીફ તસ્લીમસ્ત્રી. સલામ; નમસ્કાર;પ્રણામ [નીચેની સપાટી તહ પું., સ્ત્રી., ન. (ફા.) સુલેહ; સંધિ (૨) તળિયું; તળ; તહકીક સ્ત્રી. (અ.) તપાસ; શોધ (૨) સંશોધન તહકુ(-કૂ)બ વિ. (અ. તવ=ઢીલ) મોકૂફ; મુલતવી તહકુ(-કૂ)બી સ્ત્રી. તકૂબ રાખવું તે; મોકૂફી તહખાનું ન. ભોંયરું
-
તહઝીબ સ્ત્રી. (અ.) શિષ્ટતા; સભ્યતા (૨) સંસ્કૃતિ તહત (અ.) હેઠળ; નીચે (૨) અધીન તહનામું ન. (ફા.) સુલેહનો કોલકરાર - લેખ તહલકા પું. (અ.) ખળભળાટ (૨) ઊથલપાથલ[બાદ તહસનહસ વિ. (હિં.) નષ્ટભ્રષ્ટ (૨) ખેદાનમેદાન; બરતહસીલ સ્ત્રી., ન. (અ.) જમાબંદી; જમીનમહેસૂલ (૨) તાલુકો કે મહાલ [દાર; મામલતદાર તહસીલદાર પું. તાલુકાનું મહેસૂલ વસૂલ કરનાર અમલતહસીલદારી સ્ત્રી. તહસીલદારનું કામ કે પદ તહસીલનામું ન. જમાબંધી વસૂલ કરવાનો ચોપડો તહીં સંયો. (પ્રા. તહિં) ત્યાં; ત્યાં
ખુશાલીનો દિવસ; ઉત્સવ; પર્વ
તહોમત ન. (અ. તુહમત) આરોપ; આળ તહોમતદાર વિ. આરોપી [નામું તહોમતનામું ન. આરોપ મૂક્યા બાબતનું લખાણ; આરોપતળ ન. (સં. તલ) તળિયું; સપાટી (૨) મૂળ (૩) પાયો (૪) જન્મસ્થાન
તળચિહ્ન ન. તળ બતાવતી નિશાની; ‘બૅન્ચમાર્ક તળજમીન સ્ત્રી. તળિયાની જમીન
તળપદ ન. ગામતળની જમીન (૨) અસલ - મૂળ જગા (૩) સપાટ જમીન (૪) જેનું પૂરું મહેસૂલ લેવાતું હોય એવી ખાલસા જમીન
૩૮૮
[તંતરવું
[ગાદલું
તળવું ન. તળિયું; તળું તળાઈ સ્ત્રી. (સં. તૂલવતી, પ્રા. તૂલાવઈ) ખૂબ રૂ ભરેલું તળાઈ પું. તાડનું (નર) ઝાડ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તળું ન. તળિયાનો ભાગ; તળિયું તળે ના. (સં. તલ) નીચે; તળિયે તલપાપડ તળેઉપર ક્રિ.વિ. ઊંચુંનીચું; તળે કે ઉપર (૨) અધીરું; તળેટી સ્ત્રી. (સં. તાલપટ્ટિકા, પ્રા. તલાટ્ટિયા) પર્વતની આજુબાજુનો નીચાણનો પ્રદેશ [નહિ એવું - શુદ્ધ
તહેનાત સ્ત્રી. (ફા. તઅનાત) સેવાચાકરી કરવા માટેની
હાજરી (૨) સેવાચાકરી; તાબેદારી
તહેવાર પું. (સં. તિથિવાર, પ્રા. તિહિવાર) ટાણું; તળ્યુંતાવ્યું વિ. તળેલું અને તાવેલું (૨) (લા.) અભડાય તંગ વિ. (ફા.) ભિડાતું; ચપસીને આવી રહેતું; સાંકડું (૨) તાણેલું; કસેલું (૩) છૂટ વગરનું; ખેંચાતું (નાણાં કે વેપારની બાબતમાં) (૪) કાય૨; કંટાળેલું (૫) પું. ઘોડાનું જીન ખસી ન જાય તે માટે પેટને કસીને બાંધેલો પટો (૬) મન ઊંચા થાય એવું (૭) કંજૂસ; અનુદાર; સંકુચિત લિયો તંગડી સ્ત્રી. (ટંગડી ઉપરથી) ટાંટિયો (૨) ટૂંકી ચોરણીતંગદિલ વિ. તંગ દિલવાળું
તંગદિલી સ્ત્રી, દિલ તંગ થવાં તે; વૈમનસ્ય તંગાશ સ્ત્રી. (ફા. તંગ ઉપરથી) તંગી; અછત તંગિયો પું. (તંગડી ઉપરથી) નાની સૂંથણી; જાંઘિયો તંગી સ્ત્રી. (ફા.) તાણ; ન્યૂનતા; અછત; તંગપણું તેંડુલ પું. (સં.) તંદુલ; તાંદુલ; ચોખા
તળાતળ ન. સાત પાતાળમાંનું એક; તલાતલ તળાતાંદળા પું.બ.વ. (તળા = તળવું + તાંદળા) (સં. તંડુલ) શેકેલા ચોખા – મમરા (૨) ક્રિ.વિ. છૂટછૂટું; લગારે વળગણ ન રહે એમ
કરવી
તળાવ ન. નાનું સરોવર [તલાવ તળાવડી સ્ત્રી. (-ડું) ન. (સં. તટાક, પ્રા. તાગ) નાનું તળાવો પું. ગાડાની પીંજણી તળેની આડી; તણાવો તળાંસવું સ.ક્રિ. (સં. તલપ્) ધીમેધીમે ચાંપવું; ચંપી [ખુલ્લું; પૂરેપૂરું ખુવાર તળિયાઝાટક ક્રિ.વિ. તળિયું ખુલ્લું થઈ જાય તેમ; ખુલ્લેતળિયું ન. નદી વગેરેના કાંઠાના ઢોળાવમાં વવાતા એક વેલાનું ફળ – તડબૂચ, ટેટી, સકરટેટી [તળિયું તળિયું ન. (સં. તલ) છેક નીચેનો ભાગ; તળ (૨) પગનું તળી સ્ત્રી. જોડામાં પગના તળિયાને અડીને રહેતી ચામડાની પટી; સખતળી (૨) નદી, તળાવ વગેરેનો પાણીની નજીકનો કાંઠાનો ઢોળાવ
-
તળપદું વિ. સ્થાનિક; મૂળ વતનનું (૨) ગામઠી; દેશી તળવટ સ્ત્રી. પગનાં તળિયાંનું તળવાવું તે (૨) તળિયું
તંત પું. (સં. તન્તિ કે તંતુ) તાર; તાંતણો (૨) કોઈ ઘટના
(૩) જમીનની સપાટી (૪) ઊમરાનું ઘડેલું લાકડું (૫) મોભને ટેકવવા સામસામી ભીંતો પર ગોઠવીને રખાતું આડું લાકડું
કે વાતની પરંપરા - તેનો લાંબો તાંતણો (૩) ચર્ચા; વાદવિવાદ (૪) છાલ; કેડો (૫) મમત; જિદ; હઠ તંતની સ્ત્રી. તૃનતુની (એક વાઘ) (૨) હામાં હા
તળવાવું અક્રિ. વધારે પડતા ધસારાથી પગના તળિયાંનું
આળું થવું (૨) ઢોરના કાચા ગર્ભનું પડી જવું [પકવવુંતંતરવું સક્રિ. (સં. તંત્ર ઉપરથી) છેતરવું; ધૂતી લેવું; તળવું સ.ક્રિ. (સં. તલતિ, પ્રા. તલઇ, કકડાવેલા ઘીતેલમાં
ભોગવવું
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |