Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તરતબુદ્ધિો 3 ૮ -
તરંગી તરતબુદ્ધિ વિ. હાજરજવાબી બુદ્ધિવાળું (૨) સ્ત્રી. શીધ્ર તરવર કિ.વિ. ત્વરાથી તળે ઉપર - સળવળ થતું હોય કામ આપે એવી - સમયસુચક બુદ્ધિ
તરવર ન. એક નામનો એક છોડ અધીરા થવું તરતમ વિ. (સં. પ્રા.) થોડુંઘણું; ઓછુવતું
તરતરવું અ.ક્રિ. ઉપર - તળે થવું; સળવળવું (૨) ત્વરાથી તરતીબ સ્ત્રી, (અ.) આચાર, રીતભાત વગેરેનું શિક્ષણ તરવરાટ પું. ધમપછાડા; અધીરાઈ; ચંચળતા
(૨) વ્યવસ્થા; ગોઠવણ (૩) સંભાળ; માવજત તરવરિયું વિ. ચંચળ: ચપળ: અધીરું તરોતરત વિ. તરત જ; એકદમ
તરવંક વિ, ત્રણ ભાગે વાંક: વિક્ર () ન. ત્રણે ભાગે તરસુમ ન. (અ.) સ્વરમાધુર્ય (૨) ગાયન; સંગીત વાંકાપણું; ત્રિવકતા તરપવું સક્રિ. તૃપ્ત કરવુંતર્પવું
તરવાડી ૫. ત્રિવેદી, બ્રાહ્મણોની એક અટક તરપડ સ્ત્રી. વાણીનું યુદ્ધ; સખત બોલાચાલી તરવાડો . ખજૂરાં છેદી તાડી કાઢનારો મજૂર માંચી તરપ(-પિ)ડી સ્ત્રી, (સં. ત્રિ + પિંડ) મરનારની વરસીને તરવાયો છું. (સં. ત્રિપાદક, ત્રિવાય) ત્રણ પાયાની ઘોડી; દિવસે કરાતી શ્રાદ્ધક્રિયા
તરવાર સ્ત્રી. (સં. તવારિ, પ્રા. તવાર) તલવાર તરફ સ્ત્રી. (અ.) બાજુ; પક્ષ (૨) તસુંવાધના મુખ્ય તારની તરવારિયો વિ., મું. સહેજ સહેજમાં તરવાર ખેંચે એવો
નીચે, રણકવા માટે રખાતા તારનો સમૂહ કે પ્રત્યેક (૨) તરવારે વાપરી જાણનારો યોદ્ધો તાર (૩) કિ.વિ. બાજુ; ભણી
તરવાવું અ.કિ. કાચો ગર્ભ પડવો (ઢોર માટે) તરફડવું અક્રિ. દર્દ કે એવી તકલીફથી અંગોનો આછો તરવું સક્રિ. (સં. તરતિ, પ્રા. તરઈ) ઓળંગવું; પાર કરવું
પછડાટ કરવો; તડફડવું (૨) હાંફવું (૩) (લા.) (૨) અ.કિ. ડૂડ્યા વિના પાણીમાં ઉપર રહેવું કે વ્યર્થ પ્રયત્ન કરવો - ફાંફાં મારવાં
ખસવું (૩) બચવું (૪) ઉપર આવવું; સારી દશા તરફડાટ છું. તડફડાટ; તરફડવું એ; ફાંફાં મારવાં એ થવી (૫) નોખું પડવું; જુદું દેખાવું તરફડિયાં ન.બ.વ. દુઃખમાં હાથપગના પછાડા (૨) તરવેણી સ્ત્રી. ત્રિવેણી સંગમ; પ્રયાગ તીર્થ (લા.) વલખાં; ફાંફાં
તરવૈયો છું. તરવામાં કુશળ - તારો તરફડિયું ન. તડફડિયું; વલખું
તરશાસ્ત્રી, (સં. તુષા, પ્રા. ત્રિસા) તરસ; પાણી પીવાની તરફણ સ્ત્રી. (સં. ત્રિ + ફણા) દાણા વાવવાનું એક ઇચ્છા (૨) તીવ્ર ઇચ્છા; પ્યાસ
ઓજાર; ત્રણ દાંતાનો નાનો વાવણિયો [હિમાયતી તરફ્યુ વિ. તરસવાળું; માસું તરફદાર વિ. તરફેણ કરતું; પક્ષવાળું (૨) પુરસ્કર્તા (૩) તરસ સ્ત્રી. તરશ; પ્યાસ; તૃષા
ઝિરખ તરફદારી સ્ત્રી, પક્ષપાત; ઉપરાણું
તરસ (સં. તરસુ, પ્રા. તર૭) એક જંગલી જાનવર - -તરફીવિ. (સમાસમાં) તરફનું. ઉદા. એકતરફી[તરફદારી તરસ છું. (ફા. તરું) ક્રોધ; આવેશ તરફેણ સ્ત્રી (અ.તરફનું, બ.વ. તરફની બાજુ; પક્ષ (૨) તરસવું, તરસાવું અ ક્રિ. તલસવું; આતુર રહેવું તરફોડો છું. છણકો; છાકોટો; ધુતકાર તિરબોળ તરસાડ સ્ત્રી. (સં. તલ=તાડ ઉપરથી) તાડનાં પાંદડાં; તરબતર (ફા.) ખૂબ તર; પ્રવાહીથી સંપૂર્ણ ભરેલું; જાવલી; ઝાવલી તરબૂચ ન. જુઓ “તડબૂચ
તરસાવવું સક્રિ. (‘તરસ” ઉપરથી) ઝુરાવવું; તલસાવવું તરબૂચી સ્ત્રી, તડબૂચનો વેલો
તરસ્ય વિ. તરછ્યું; તૃષાર્ત; પ્યારું તરબોળ વિ. તદન પલળી ગયેલું (૨) તલ્લીન તરંગપું. (સં.) પાણીની લહેર; મોજું (૨) કલ્પના; બુટ્ટો તરભડ સ્ત્રીએ જોરથી બોલાબોલી; તકરાર
(૩) પદાર્થના રજકણ કે અણુઓમાં મોજાં જેવી તરમાડવું અ.કિ. આવેશપૂર્વક બોલવું; કજિયો કરવો હલનચલન કે ક્ષોભની ક્રિયા; “વેવ” (પ.વિ.) તરભાણી સ્ત્રી. (સં. તામ્રભાજન, તંબભાઅણ - સંબ તરંગગતિ સ્ત્રી, (સં.) પદાર્થના અણુઓની તરંગ જેવી
ભાણ૩- ઢંભાણ૩-ત્રભાણું - તરભાણું) ધર્મવિધિમાં ચલન ક્રિયા; “વેવમોશન' વપરાતી તાંબાની નાની તાસક
તરંગવતી વિ., સ્ત્રી, તરંગ-મોજાંવાળી નદી તરભાણું ન. મોટી તરભાણી; ત્રમાણું
તરંગવાદ ૫. (સં.) પ્રકાશ તરંગ દ્વારા આગળ વધે છે તરભેટ(ટો) ૫. ત્રિભેટો; ત્રણ ગામના સીમાડા કે રસ્તા એવો વિજ્ઞાનવાદ; “વેવ થિયરી' (પ.વિ.) ભેગા થતા હોય એવી જગા
તરંગિણી સ્ત્રી, (સં.) મોજાંવાળી નદી કિનારે તરંગી તરલ વિ. (સં.) ચપલ; અસ્થિર (૨) જલદી ઊડી જાય તરંગિત વિ. (સં.) લહેરો ખાતું; હાલતું (૨) કલ્પના કર્યા
એવું; “મોબાઈલ” (૩) . હારનું વચ્ચેનું રતન તરંગી વિ. સં. તરંગિનું) મનના તરંગ પ્રમાણે વર્તનાર તરલતા, (-4) સ્ત્રી. ન. (સં.) તરલપણું
(૨) તરંગ - કલ્પનાઓ કર્યા કરનારું (૩) તરંગવાળું; તરલિત વિ. તરલ થયેલું અસ્થિર
મોજાંથી હાલતું-ડોલતું
(એમ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |