Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ખં-ખું)પી ૨૨૬
[ ખેર ખૂ-ખું)પરું ન. ખાંપો (૨) કાંટો; ફણગો (૩) આંખ ખેડૂત પું. ખેડવાનો ધંધો કરનાર (૨) તે વર્ગનો આદમી માંહેનો ખીલ
ખેત ન. (સં. ક્ષેત્ર) ખેતી માટેનો જમીનનો ટુકડો; ખેતર ખેં(-ખું)પરો છું. (ઝાડ-છોડ કાપ્યા પછી રહેલું) જડિયું, ખેતમજૂર પં. (બીજાની) ખેતીની મજૂરી વડે નિર્વાહ
ખાંપો (૨) હજામત વેળા રહી ગયેલા ખાંપા જેવા કરનાર; ખેતરનો મજૂર વાળ (૩) ખીલો કે ખાંપો ભરાવાથી કપડામાં પડેલ ખેતમજૂરી સ્ત્રી. ખેતીકામ કે ખેતરનાં મજૂરીકામ ફાટ કે ચીરો
ખેતર ન. (સં. ક્ષેત્ર, પ્રા. ખેત્ર) ખેત (૨) ક્ષેત્ર ખંત-ખું) (-પા)વવું ખૂંપવું, ખૂંપાવું'નું પ્રેરક
ખેતરપાદર ન. સ્થાવર મિલકત ખૂ-ખું)પવું સક્રિ. (સં. કુંપતિ) ખંતવું (૨) અ.ક્રિ. ઊંડું ખેતરપાળ પં. (પાળ' પાલ ઉપરથી) ખેતરનું રક્ષણ
ઊતરવું; ભોંકાવું(૨) કળજવું; અંદર ઊતરીચોટી જવું કરનાર દેવ (૨) ગ્રામદેવતા (૩) સાપ ખંભાનાડું ના કળશ અને જયોતને જોડતું ના; નાંગળ (૨) ખેતરવા ક્રિ.વિ. એક ખેતરની લંબાઈ એટલે
જવ અને શિવના મિલન બંધનું પ્રતીક (લા.) ખેતરાઉ(-૩) વિ. ખેતરનું-ને લગતું (૨) ખેતર વચ્ચે થઈને ખે ન. ક્ષયરોગ
જતો (માગ)
[કમ એકડો છું. (સં. કર્કટ, પ્રા. કક્કડ) કરચલો
ખેતી સ્ત્રી. જમીનમાં અનાજ વગેરે પકવવા માટે કરવાનું ખેખાણ વિ. નુકસાન કરનારું (૨) ભયાનક
ખેતીકાર વિ. ખેતી કરનારું; ખેડુ
[એવું ખેચર વિ. (સં.) આકાશમાં ફરનારું (૨) ન. પક્ષી (૩) ખેતીપ્રધાન વિ. ખેતી જેનો પ્રધાન કે મુખ્ય ઉદ્યોગ હોય
ભૂતપ્રેત (૪) ૫. તારા, ચંદ્ર, ગ્રહ વગેરે (૫) દેવ ખેતીવાડી સ્ત્રી. ખેતર અને શાકભાજી કે ફળફળાદિની વાડી બેચરાઈ સ્ત્રી. ખેચરાપણું [(૩) એક યોગમુદ્રા (૨) ખેડૂતનો કામધંધો ખેચરી સ્ત્રી દેવી; ભૂતડી; જોગણી (૨) પંખિણી; સમડી ખેતીવિષયક વિ. (સં.) ખેતીને લગતું થાક ખેટ ન. (સં.) ખેડ; ગામડું (૨) પું, ન. શિકાર ખેદ પું. (૦ના) સ્ત્રી. (સં.) શોક; સંતાપ; દિલગીરી (૨) ખેટક છું. શિકારી (૨) ન. નાનું ગામડું (૩) ખેડાનગર ખેદજનક વિ. (સં.) ખેદ થાય તેવું; ખેદ જન્માવે તેવું ખેટકી પું. (સં.) શિકારી
રિખા ખેદનીય વિ. (સં.) ખેદ કરવા-કરાવા લાયક-જેવું ખેટલી સ્ત્રી. ગૂંથેલા ચોટલા વચ્ચેની સેંથી-ખાલી દેખાતી ખેદયુક્ત વિ. (સં.) ખેદવાળું ખેડ સ્ત્રી. ખેતી
ખેદાનમેદાન વિ. તારાજ; પાયમાલ ખેડ ન. ખેટ; ગામડું
ખેદીવ . (ઈ, અ. ખદીવ) મિસરનો રાજા ખેડ સ્ત્રી. કાંટાવાળી એક વનસ્પતિ
ખેદો(-ધો) પૃ. કેડો; પીછો (૨) એદખાઈ; ઈર્ષ્યા ખેડણ વિ. ખેડનારું (ઉદા. “રથઓડણ')
ખેન ન. કંટાળો આપે એવું માણસ કે કામ; પીડા (૨) ખેડણહાર છું. ખેડનાર ખેડૂત (૨) હાંકેડુ
મુસીબત; વિપદ ખેડતર વિ. ખેતીલાયક (જમીન)
ખેપ સ્ત્રી. (સં. લેપ) ભાર લઈને કોઈ દૂરની જગાએ જઈ ખેડવવું સક્રિ, બારણું અણિયારામાંથી છટકાવવું
આવવું તે; આંટો; કેરો (૨) લાંબી મુસાફરી; સફર ખેડવાણ સ્ત્રી. ખેતીને લાયક જમીન
(૩) ફેરાનું મહેનતાણું (૪) વેપારની વસ્તુનું એક ખેડાં સકિ. (સં. એટયતિ, પ્રા, ખેડઇ) જમીનને હળ વડે દેશથી બીજે દેશ આવવું તે (પ) પછવાડે લાગવું
ખોદી, ચાસીને પોચી કરવી (૨) સુધારવુંઃ કેળવવું તે; ખંત (૯) હપતોઃ વારો (૭) ધોબીને ધોવા (૩) સાહસ કે વેપારધંધો કરવો (૪) મુસાફરી કરવી આપેલાં લૂગડાંની ગાંસડી (૫) ચલાવવું; હાંકવું
ખેપટ સ્ત્રી. ધૂળ; કચરો (૨) ક્રિવિ. મૂઠીઓ વાળીને; ખેડહક(-) પું. ખેડવાનો હક્ક
ઝપાટાબંધ (જેમ કે, દોડવું) ખેડાઉ વિ. ખેડવા જેવું; ખેડી શકાય એવું
ખેપાન(-ની) વિ. તોફાની (૨) યુક્તિબાજ ખેડાણ વિ. ખેડેલું; ખેડાતું હોય એવું (૨) ન. ખેડેલી- ખેપિયો S. (‘ખેપ” ઉપરથી) દૂત; કાસદ
ખેડાતી હોય એવી જમીન (૩) ખેતી (૪) ખેડવું તે પ્રેમ વિ. સુખશાંતિ આપનારું (૨) સુખશાંતિવાળું; આબાદ (૫) કોઈ વિષયમાં ઊંડા ઊતરતી વખતે કરવામાં (૩) ન. સુખશાંતિ (૪) કલ્યાણ; લેમ (૫) આરોગ્ય આવતું પરિશીલન, લેખન વગેરે
(૬) સલામતી; સંરક્ષણ
સિમાચાર ખેડામણ ન. ખેડવાનું મહેનતાણું
ખેમકુશળ વિ. (૨) ન. ક્ષેમકુશળ; સાજુંનરવું કે તેના ખેડી સ્ત્રી. ક્રીડા માટેની હોડી
ખેમટો છું. (સંગીતમાં) એક તાલ (૨) એ તાલમાં ગવાતું ખેડુ વિ. ખેડનારો; ખેતી કરનાર (૨) પું. ખેડૂત
ગાયન
તેિ ઝાડ ખેડું ન. (સં. ખેટક, પ્રા. ખેડા) ગામડું
ખેર ન. (સં. ખદિર, પ્રા. ખઇર) જેમાંથી કાથો બને છે
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |