Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ખવાસ
૨૧૫
[ ખંખોળા-ળાં) ખવાસ પુ. સ્વભાવ, પ્રકૃતિ (૨) પદાર્થનો ગુણ; ખાસિયત ખળખળતું વિ. ખખળતું; ઘણું ગરમ થવાથી એવા અવાજે
(૩) ખિજમતદાર; હજૂરિયો; નોકર (૪) એક જાતનો ખળખળવું અક્રિ. (સં. ખલખલાય) ખખળવું; ખળખળ
માણસ (૫) વિ. સેવાચાકરીનો ધંધો કરતી એક જાતનું અવાજથી ખૂબ ઊકળવું (પ્રવાહીનું) (૨) વહેતાં ખવાસણ(Cણી) સ્ત્રી, દાસી (૨) ખવાસની સ્ત્રી
ખળખળ અવાજ કરવો (દ) બાંધાનું હાલી ઊઠવું (૭) ખવીસ પું. (અ.) એક જાતનું ભૂત-પ્રેત (૨) રાક્ષસ ખખ-જીર્ણ -ખરાબ હોવું ખશ(-સ)કુલું વિ. વામણું; ઠીંગણું
ખળખળાટ ક્રિ.વિ. ખળખળ અવાજ સાથે; અટક્યા વગર ખશિ(-સિDયાણું વિ. ખિશિયાણું; છોભે; ઝંખવાણું વહેતું હોય એમ (૨) પં. ખળખળ અવાજ ખસ સ્ત્રી, (સં. ખસ, અપ, ખસ) ચામડીનો એક રોગ ખળભળ સ્ત્રી, (દ. ખલભલિય) ગરબડ; ઘોંઘાટ (૨) ખસ સ્ત્રી, (ફા.) વીરણનો વાળો
મનનો અજંપો; ગભરાટ ખસકવું અ.જિ. ખીસકવું; લપસવું; ધીમે ધીમે ખસકતું જવું ખળભળવું અ.ક્રિ. ખળભળવું: ખળભળ અવાજ થવો: ખસકૂલું વિ. વામણું; ઠીંગણું
હાલી ઊઠવું; તળેઉપર થવું; ગભરાવું ખસકો પું. ખચકો, ખાંચો (૨) ખસરો; ખસરકો ખળભળાટ મું. ક્ષોભ; ગભરાટ (૨) ગરબડ; કોલાહલ ખસખસ સ્ત્રી. (સં. ખમ્મસ) અફીણનો છોડ (૨) એ ખળવું અ.ક્રિ. (સં. અલતિ, પ્રા. ખલઇ) અચકાવું; છોડનું બીજ
અટકવું (૨) ચૂકવું; ભૂલવું (૩) નાશ પામવું ખસખસા પુ. દાંત કરડવા એ અિવાજ થાય એમ ખળવું સ.ક્રિ. છેતરવું, ફોસલાવવું (૨) હસવું ખસડફસડ ક્રિ.વિ. ઘસડાતું હોય તેમ; ફાટેલા જોડાનો ખળાવાડ સ્ત્રી. ખળું કરવાની જગા; ખરાવાડહોય એમ ખસમ . (અ. ખમ્મ) પતિ; ધણી; ખાવિંદ ખળાંઢળાં ક્રિ.વિ. ખળાં ઊભરાઈ જાય એમ; પુષ્કળ છત ખસર સ્ત્રી. નાનો અસરકો; લીટીનું નિશાન
ખળી સ્ત્રી. (સં. ખલ, પ્રા. ખલ) જુઓ ખલી’ ખસરકો . લીટો; ખચકો (૨) ઉઝરડો; કાપો ખળી સ્ત્રી. (પાદરા તરફ) દૂધની બળી ખિસલી સ્ત્રી, પશુને ખાવાનું ઝીણું સૂકું ઘાસ; ખરસલી ખળું ન. (સં. ખલ, પ્રા. ખલ) કણસલાં ગૂંદીને કે ઝૂડીને ખસલું ન. જુઓ “ખસલી'
અનાજ કાઢવાની જગા ખસલું ન. ખસના રોગવાળું; ખરાબ
ખળળો . ખળખળ પડતો દદૂડો ખસવું અ.દિ. (દ. ખસ) સરકવું; આઘા થવું (૨) લપસવું અંક વિ. નબળું
(૩) કરાર, મત, માન્યતા, કથન વગેરેમાંથી ફરી જવું આંખ વિ. ખાલી (૨) ખોખા જેવું નકામું (૩) નિર્ધન ખસિયાણું વિ. ખિસિયાણું; ઝંખવાણું, ખશિયાણું ખંખ ૫. પાયમાલી (૨) બદલો વાળવો તે ખસિયું-યેલ) વિ. ખસના રોગવાળું
ખંખ સ્ત્રી. ભૂખ (૨) ખંત (૩) દબામણી ખસિયું(વેલ) વિ. ખસી કરેલું
ખંખડ પું. હાડપિંજર ખસી સ્ત્રી. (અ.) અંડ-વૃષણ પર ઉપચાર કરી તેમને ખંખરોટવું સક્રિ. જરાતરા ચોપડવું; ખાખરોંટવું નિરુપયોગી કરવા તે (પશુના).
ખંખળાવવું સક્રિ. ઝબકોળીને ધોવું; ખંખાળવું ખસૂકલાં ન.બ.વ. ચાડી-ચૂગલી
કિરીને ખંખાર પું. (રવા.) ખોંખારો (૨) બળખો (૩) હણહણાટ ખસૂસ(0) ક્રિ.વિ. (અ.) ખચીત; જરૂર (૨) ખાસ ખંખારવું અ.ક્રિ. ખોંખારવું ખસેડવું સક્રિ. (“ખસવું' ઉપરથી) દૂર કરવું; ખસાવવું ખંખાળવું સક્રિ. પાણીમાં ઝબકોળીને અને હલાવીને ધોવું; ખસેલું વિ. મગજ ખસી ગયું હોય તેવું; ખસકેલું પાણી વડે ખૂબ ધોવું-સાફ કરવું (૨) પાણીના કોગળા ખસ્વસ્તિક છું. ક્ષિતિજ (૨) ખમધ્ય; “ઝેનિથ
કરી (મો) ખૂબ સાફ કરવું ખસ્સી સ્ત્રી, જુઓ “ખસી’
ખંખેરવું સક્રિ. ખેરવી નાખવું (૨) ઝાટકણી કાઢવી; ખળ વિ. ખલ; શઠ; ધૂર્ત
ધમકાવવું (૨) માર મારી લૂંટી લેવું (૪) માર મારવો ખળ સ્ત્રી, લાહી (૨) આર; કાંજી; ખેળ
ખખોરવું સકિ. ખોરવું; સંકોરવું (દેવતા) (૨) વેરી ખળકવું અ.ક્રિ. શોભવું; દીપવું
નાખવું; વીંખી નાખવું (૩) નખથી ખોતરવું (૪) ખળકનું અજિ. ખડખડવું; ખણખણવું
છિન્નભિન્ન કરી નાખવું ખળકો . (સં. ખ ખકઠું કરવું) ઉચ્ચક રકમ; અમુક ખંખોળવું ક્રિ. વેરણછેરણ કરી નાખવું; ચૂંથી નાખવું (૨) સંખ્યા (૨) જથ્થો; સમૂહ
ખૂણેખાંચરે શોધવું (૩) પાણીમાં ઝબકોળીને અને ખળકો . ખળખળ થઈ પાણીનું વહેવું એ
હલાવીને ધોવું; પાણી વડે ખૂબ ધોવું; સાફ કરવું (૪) ખળખળ ક્રિ.વિ. ખળખળ અવાજ થાય એવી રીતે (૨) પાણીના કોગળા કરી (મો) ખૂબ સાફ કરવું સ્ત્રી, ન. ખળખળાટ
[ઊકળતું ખંખોળા પુ.બ.વ. (-ળા) ન.બ.વ. ખોર્ગખોળા
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |