Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨ ૭
[ખટ ખચ ક્રિ.વિ. (સં. ખચ = ખેંચી બાંધવું) ખેંચીને સખત
રીતે (૨) અંદર પેસી જવા કે ભોંકાવાનો કે તેથી ખ પં. (સં.) કંઠસ્થાની બીજો વ્યંજન (૨) ન. પોલાણ; ઊલટી ક્રિયાનો અવાજ (ખચ કરતું ઘૂસી ગયું.)
આકાશ (૩) શૂન્ય; મી૩ (૪) મીંડાનો સંકેત (પદ્યમાં) ખચકવું અ ક્રિ. અચકવું; ખમચાવું
(૫) શૂન્ય; મીંડું (૬) હર કોઈ નક્ષત્રથી દસમું નક્ષત્ર ખચકાટ પુ. ખચકાવું તે ખઈ પું. ક્ષયરોગ () ખાઈ
ખચકાવવું સક્રિ. ખચ દઈને ખોસી દેવું ખખ વિ. ખખળી ગયેલું (૨) જીર્ણ દિમામદાર; ભવ્ય ખચકાવું અ.ક્રિ. પાછા પડવું (૨) અચકાવું [અંતરાય ખખડધ્વજ વિ. (ખખળેલું-વૃદ્ધ છતાં) મજબૂત બાંધાનું (૨) ખચકો ૫. સપાટી પર પડેલો ખાડો-ખાંચો (૨) અટકાવ; ખ(oડ)ખડવું અ.ક્રિ. ખડખડ એવો અવાજ થવો ખચખચવું અક્રિ. (‘બચવું'નો દ્વિર્ભાવ) ખીચોખીચ ખ(os)ખડાટ . ખખડવાથી થતો અવાજ
ભરાવું; ભિડાવું ખખડાવવું સક્રિ. ધમકાવવું (૨) મારવું (જેમ કે, લાફો) ખીર ન, જુઓ “ખચ્ચર (૩) ખડખડ અવાજ કરવો
ખચરી સ્ત્રી, ખચ્ચરની માદા ઘિોર્ડ (૩) જવાનનું મરણ ખખરવખર ક્રિ.વિ. ખખળેલું-દોદવું હોય એમ (૨) ખચર વિઘરડું નબળું (૨) ન. નિર્માલ્ય-ખચ્ચર જેવું આમતેમ વીખરાયેલું પડ્યું હોય એમ
ખચવું સક્રિ. (સં. ખર્ચ ઉપરથી) જડવું; બેસાડવું (૨) ખ(૨)ખરી સ્ત્રી. ગળામાં બાઝેલો કફ કે ખાધેલી વસ્તુનો ખીચોખીચ ભરવું-લાદવું
ભાગ (જેનાથી અવાજ ખોખરો થાય છે.) (૨) સૂર; ખચાક કિ.વિ. ખચ દઈને ખૂંપી જવાનો અવાજ થાય એમ અવાજ (૩) ગાતી વખતે સૂર કંપાવવો તે (૪) ચિંતા; ખચાખચ ક્રિ.વિ. ખચખચ (૨) ખીચોખીચ ભીડ ચટપટી
શિક; અંદેશો ખચાખચી ક્રિ.વિ. ખચીત; અવશ્ય (૨) સ્ત્રી. ગિરદી; ખખરો પં. પસ્તાવો; પશ્ચાતાપ (૨) શોક; સંતાપ (૩) ખચિત વિ. (સં.) બેસાડેલું; જડેલું ખ(૦ળ)ખળતું વિ. (‘ખખળવું'નું વર્તમાન કૃદંત) ખૂબ ખચીત ક્રિ.વિ. જરૂર; અવશ્ય
ઊનું, ઊકળતું (૨) ખળખળ કરતું) વહેતું ખચૂકખચૂક કિ.વિ. ખદુખદુક; ઊછળતું અને ધીરે ચાલતું ખખળવું અક્રિ. ખૂબ ઊનું થવું; ઊકળવું (૨) વહેતાં હોય તેમ (ઘોડાની ચાલ માટે)
ખળખળ અવાજ કરવો (૩) બાંધાનું હાલી ઊઠવું; ખચોખચ ક્રિ.વિ. ખીચોખીચ (૨) ભચભચ ખખ - જીર્ણ - અશક્ત થવું
[ધોવું ખચ્ચ કિ.વિ. ખચ અવાજ થાય તેમ ખખળાવવું સક્રિ. “ખખળવુંનું પ્રેરક (૨) ઘણા પાણીથી ખચ્ચર ન. ઘોડો અને ગધેડું એ બંનેની મિશ્ર જાતિનું પ્રાણી ખખા સ્ત્રી. મગજમારી; પંચાત (૨) પરવા; ચિંતા તિ ખચ્ચરગાડી સ્ત્રી. ખચ્ચર દ્વારા ખેંચાતી ગાડી ખમૈથું ન. વાંદરો ખિજવાટમાં મોં પહોળું કરી અવાજ કરે ખજવાળ સ્ત્રી. (સં. ખર્જ પરથી) ખંજવાળ; વલૂર ખગ પું. (સં.) પલી (૨) સૂર્ય (૩) ગ્રહ (૪) તારો (૫) ખજવાળવું સ.કિ. વરવું, ખંજવાળવું પોચા નખે ખણવું દેવ (૬) નવની સંખ્યા
ખજાનચી પુ. (ફા.) ખજાનાનો ઉપરી; કોષાધ્યક્ષ ખગનાથ પું. (સં.) ગરુડ પક્ષી
ખજા(-જી)નો છું. (અ.) નાણું રાખવાની જગા; ધનભંડાર ખગરાજ પું. (સં.) ગરુડ
(૨) ધન; દોલત (૩) બંદૂકમાં ગોળી ભરવાનું ખાનું ખગપતિ . (સં.) પક્ષીઓનો રાજા-ગરુડ (૨) હંસ (૪) ચલમમાં તમાકુ મૂકવાનો ખાડો (૫) હથિયાર ખગવાહન પુ. (સં.) ગરુડ જેમનું વાહન છે તેવા-વિષ્ણુ ભરવાની ખોલ (૬) બાકાવાળો પટો (૭) મીઠું ખગેશ(૪) પું. (સં.) ગરુડખગનાથ
પકવવાનો અગર
છેિ તે ફળ ખગોલ(-ળ) (સં.) પું. ગગનમંડળ વિગેરેનું ગણિત ખજૂર ન. (સં. ખજૂર, પ્રા. ખજૂર) સુકાવાથી ખારેક બને ખગોલ(-ળ)ગણિત ન. (સં.) ખગોલના પદાર્થોની ગતિ ખજૂરિયું વિ. ખજૂરી-ખંજવાળ લાવે તેવું ખગોળવિજ્ઞાન ન. ખગોળશાસ્ત્રી; “એસ્ટ્રોનોમી'
ખજૂરી સ્ત્રી. (સં. ખજું; પા. ખજુ) ખંજવાળ લાવે એવા ખગોલ(-ળ)વિદ્યા સ્ત્રી. ગ્રહનક્ષત્ર વગેરે સંબંધી શાસ્ત્ર
નાનાનાના કાંટા (૨) ખંજવાળ; વલૂર ખગોલ(ળ)વેત્તા, ખગોલ(ળ)શાસ્ત્રી પું. ખગોળવિદ્યાનો ખજૂરી સ્ત્રી, ખજૂરનું ઝાડ (૨) એક મીઠાઈ (૩) ખજૂર જાણકાર
- જેમાંથી નીરો નીકળે છે. ખગોલ(-ળ)શાસ્ત્ર ન. (સં.) ખગોળવિદ્યા (મોટું ખરું ૫. (સંખ - ખજૂર = વીંછી) કાનખજૂરો (૨) બગોલી(-ળી)ય વિ. ખગોલને લગતું (૨) અતિશય; ઘણું; વણાટમાં તાણાવાણાના તાર વધારે આવી જવા તે ખગ્ન ન. ખ; તલવાર
ખટ વિ. (સં. ષ) છ (૨) એક રાગ (સં.) ખગ્રાસ પું. (સં.) સૂર્ય, ચંદ્ર કે કોઈ પણ ગ્રહનું પૂર્ણ ગ્રહણ ખટ પું. (સં. શઠ) લબાડ, લુચ્ચો (નટખટ)
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |