Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ક્ષારગુણી
૨
[ ક્ષૌરિક ક્ષારગુણી વિ. (સં.) ક્ષારના ગુણવાળું; ખારું ક્ષેત્રગણના સ્ત્રી, (સં.) ક્ષેત્રફળની ગણતરી ક્ષારભૂમિ(મી) સ્ત્રી, ખારાશવાળી જમીન, ખારી જમીન ક્ષેત્રજ પં. (સં.) રીતસર નીમેલા પુરુષ દ્વારા પોતાના પતિ ક્ષાલન ન. પલાળવું-ધોવું તે
માટે ઉત્પન્ન કરેલું બાળક (૨) વિ. ખેતરમાં ઉત્પન્ન થયેલું ક્ષાંત વિ. ક્ષમાવાનુંસહનશીલ
ક્ષેત્રજ્ઞ વિ. (સં.) ક્ષેત્રને જાણનારું; જ્ઞાની (૨) ચતુર; ડાહ્યું ક્ષાંતિ સ્ત્રી. (સં.) ક્ષમા, સહિષ્ણુતા
(૩) પુ. આત્મા (૪) પરમાત્મા (૫) ખેડૂત (6) ક્ષિતિ સ્ત્રી. (સં.) પૃથ્વી; ભૂમિ () ક્ષય; નાશ
સ્વચ્છંદી પુરુષ
[‘ટ્રિગોનોમેટ્રી ક્ષિતિજ સ્ત્રી. (સં.) આંખને પૃથ્વી આકાશ સાથે મળતી ક્ષેત્રત્રિકોણમિતિ સ્ત્રી. (સં.) સમતલ ત્રિકોણમિતિ;
જણાય એ કલ્પિત રેખા; દૃષ્ટિમર્યાદા [આવેલું ક્ષેત્રપાલ પું. (સં.) (-ળ) ખેતરનો રખેવાળ (૨) ખેતરનું ક્ષિતિજસમાંતર વિ. સપાટ; ક્ષિતિજ રેખાની સપાટીએ રક્ષણ કરનાર (૩) ફિર” (ક્રિકેટની રમતમાં) (૪) ક્ષિતીશ પં. (સં.) રાજા
સર્પ) સાપ ક્ષિપ્ત વિ. નાખેલું; ત્યજેલું (૨) ભ્રમિત; વ્યગ્ર (ચિત્ત) ક્ષેત્રફલ ન. (સં.) (-ળ) જમીનની લંબાઈ-પહોળાઈના લિમ (અ.) તરત; જલદી; એકદમ
ગુણાકારનું માપ; “એરિયા' ક્ષિપ્રા સ્ત્રી, ખિચડી (૨) ક્ષિપ્રા નદી (ઉજ્જૈન પાસેની) ક્ષેત્રભૂમિતિ સ્ત્રી. સમતલ ભૂમિતિ; “પ્લેન જયોમેટ્રી' ક્ષીણ વિ. ઘસાયેલું, સૂકાયેલું; નબળું
ક્ષેત્રશુદ્ધિ સ્ત્રી. (સં.) આત્મશુદ્ધિ ક્ષીણવયુ વિ. (સં.) જેનું શરીર દુબળું છે તેવું; દુર્બળ ક્ષેત્રસંન્યાસ પું. (સં.) ઘણાંબધાં ક્ષેત્રોને છોડી એક જ ક્ષીણ વીર્ય વિ. જેનું વીર્ય-પરાક્રમ ક્ષીણ થયેલું છે તેવું (૨) ક્ષેત્રને-સ્થાને વળગી બેસવું તે (૨) પોતાની ચાલુ નમાલું; નિર્બળ
રિસ પ્રવૃત્તિ છોડી દઈ નિવૃત્તિ લેવી તે ક્ષીર ન. દૂધ (૨) પાણી (૩) ખીર (૪) ઝાડનું દૂધ ક્ષેત્રાધિકાર છું. (સં.) અધિકારક્ષેત્ર; જ્યુરિડિશન” ક્ષીરજ ન. (સં.) દહીં
ક્ષેત્રી-ત્રિય) વિ. ખેતરને લગતું (૨) કાર્યપ્રદેશને લગતું ક્ષીરનિધિ છું. (સં.) દૂધનો સાગર; ક્ષીરસાગર
(૩) ન. ચરિયાણ બીડ વગેરે (૪) પં. ખેડૂત ક્ષીરસાગર ૫. દૂધનો સમુદ્ર; ક્ષીરનિધી
ક્ષેપ પુ. (સં.) ફેંકવું-નાખી દેવું તે (૨) ગાળવું-ગુમાવવું ક્ષીરદક ન. દૂધ જેવું સફેદ પાણી (૨) ક્ષીરસાગર (૩) તે (સમયનું); દાખલ કરવું તે એક જાતનું ધોળું રેશમી વસ્ત્ર
ક્ષેપક વિ. પાછળથી ઉમેરેલું-ઘુસાડેલું (૨) પં. નાખનાર ક્ષણ વિ. (સં.) ખોદેલું; ખાંડેલું; દળેલું; ભાંગેલું (૨) પુરુષ (૩) પાછળથી ઉમેરેલી વસ્તુ; ઉમેરો હિલેસું
પગ તળે વટાયેલું (૩) બરોબર વિચારેલું (૪) પણી સ્ત્રી. ગોફણ (૨) માછલાં મારવાની જાળ (૩) કચડાયેલું; ચગદાયેલું
ક્ષેમ વિ. (સં.) સુખશાંતિ આપનારું (૨) સુખશાંતિવાળું મુદ્ર વિ. (સં.) તુચ્છ; પામર (૨) દરિદ્ર; કૃપણ (૩) (૩) ન. સુખશાંતિ (૪) શ્રેય; કલ્યાણ (૫) સલામતી;
આકારમાં નાનું, ઝીણું, બારીક કિંદોરો રક્ષણ (૬) આરોગ્ય ક્ષુદ્રઘંટાળી, ક્ષુદ્રઘંટિકા સ્ત્રી. ઝીણી ઘૂઘરીઓવાળી મેખલા- ક્ષેમ(-મ)કર વિ. (સં.) કલ્યાણકારક ક્ષુદ્રતા સ્ત્રી. (સં.) શુદ્રપણું
ક્ષેમકુશલ વિ. (સં.) (-ળ) સુખશાંતિ અને આરોગ્યવાળું ક્ષુધા સ્ત્રી, (સં.) ભૂખ (૨) તીવ્ર ઇચ્છા; લાલસા (૨) ન. તેવી સ્થિતિ કે તેના સમાચાર (૩) વિ. સુધાક્રાંત વિ. (સં.) ખૂબ ભૂખ્યું
એકદમ સલામત
[‘કોન્ઝર્વેટિઝમ સુધાર્ત(-7) વિ. ભૂખે પીડાતું; સુધાપીડિત
ક્ષેમવૃત્તિ સ્ત્રી. (સં.) વસ્તુનું ક્ષેમ સાચવવા તરફની વૃત્તિ; શ્રુધિત વિ. (સં.) ભૂખ્યું (૨) લાલચ
લોણી(-ણિ) સ્ત્રી. (સં.) એકની સંખ્યા (૨) પૃથ્વી ક્ષુબ્ધ વિ. (સં.) ડહોળાયેલું; અસ્થિર (૨) ક્ષોભ પામેલું; ક્ષોભ પું. (સં.) મનનો ગભરાટ; વ્યગ્રતા (૨) ખળભળાટ ખળભળેલું (૩) ડરેલું (૪) આકુળવ્યાકુળ
(૩) ઓસારો ખાવો-શરમાવું તે (૪) સંકોચ; આંચકો યુભિત વિ. (સં.) લોભ પામેલું (૨) ડહોળાયેલું; ડહોળું ક્ષોભક વિ. (સં.) ક્ષોભ કરનારું સુર પું. (સં.) અસ્ત્રો (૨) છરે
ક્ષોભસીમા સ્ત્રી. (સં.) પૃથ્વીની સપાટીથી ઊંચે જતાં જ્યાં સુરા સ્ત્રી. (સં.) જાનવરના પગની ખરી
તાપમાન ઘટતું અટકી જાય છે તે સપાટી; ટ્રોપોપોઝ” યુરિકા સ્ત્રી. છરી
ક્ષોભાવરણ ન. (સં.) પૃથ્વીની સપાટીથી એકદમ નજીક ક્ષુલ્લક વિ. થોડું; અલ્પ (૨) નજીવું; તુચ્છ
આવેલા વાતાવરણનું આવરણ; “ટ્રોપોસ્ફિયર' ક્ષેત્ર ન. (સં.) જમીન; ખેતર (૨) જાત્રાનું ઠેકાણું; તીર્થ ક્ષૌર ન. (સં.) હજામત; મુંડન
(૩) જગા; લંબાઈ (૪) કાર્ય કે ધંધાનો અવકાશ; ક્ષૌરકર્મ ન. (સં.) મુંડન, હજામત મોકળાશ (૫) રણાંગણ (૬) દેહ; શરીર લોરિક પુ. (સં.) નાઈ; વાણંદ
લાલ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |