Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કસાયેલી
૧ ૬ ૭
[ કલાર કસાયેલું વિ. (સં. કષાય ઉપરથી) કટાયેલું
વાસણમાં કંસારા કરે છે તે લેપ કસાયેલું વિ. (‘કસાવું ઉપરથી) પલોટાયેલું; અનુભવી કસ્તી સ્ત્રી, (ફા.) પારસીની જનોઈ કે તે દેવાનો સંસ્કાર કસાવ !. (હિ.) કસવાનો ભાવ; ખેંચાણ
કસ્તુ(સૂ)રિકા, (-રી) સ્ત્રી. (સં.) ચોક્કસ જાતના કસાવવું સક્રિ. પલોટાવવું
હરણની ઘૂંટીમાંથી મળતો એક કીમતી પદાર્થ; મૃગમદ કસાવું અ.ક્રિ. અનુભવથી કે પરિશ્રમથી ઘડાવું
(૨) ડુંગળી (ટીખળમાં). કસીદો પુ. ઈંટ કે નળિયાને ખૂબ તપાવીને તેના રસનો કસ્તુરિયું વિ. કસ્તૂરીના મિશ્રણવાળું (૨) કસ્તૂરી રંગનું
બનાવેલો કીટો (૨) જરીનું ભરતકામ કશીદો કસ્તુંબરી સ્ત્રી. (સં.) કોથમીર કસીદો . (અ.) ઉર્દૂ કાવ્યનો એક પ્રકાર (૨) કશીદો કસ્તૂરી સ્ત્રી, જુઓ કસ્તુરિકા કસીનો છું. (ઇં.) જુગારનો અડ્ડો; જુગારખાનું કસ્તુ(સૂ)રીમૃગ પું. સં.) જેની દૂટીમાંથી કસ્તૂરી થાય કસુતર(-૨) વિ. સુતર (સહેલું) નહિ એવું; મુશ્કેલ (૨). છે તેવી હરણની એક જાત, બગડી ગયેલું (૩) આડું; વાંકું
કસ્મલ વિ. કશ્મલ; ખરાબ; ગંદું; નામોશીભર્યું (૨) ન. કસુવાણ સ્ત્રી. કસવાણ; બેચેની; માંદગી
પાપ; દુઃખ; ઉદાસીનતા કસુવાવડ સ્ત્રી. સગર્ભાને અધૂરે માસે થતો ગર્ભસ્રાવ; કસ્વાદ ૫. ખરાબ સ્વાદ (૨) વિ. ખરાબ સ્વાદવાળું;
ગર્ભનું તેના નિયત સમય પહેલાં ગરી જવું તે બેસ્વાદ [(૨) અદ્ભુત વાત (૩) વાર્તા વાત કસું-સું)બગર ૫. કસુંબાનો રંગ ચડાવનાર
કહાણી સ્ત્રી. (સં. કથાનિકા, પ્રા. કહાણિઆ) દંતકથા કસું--સુંબલ-લું) વિ. કસુંબાના રંગનું, લાલ કહાન(-નો) પૃ. (સં. કૃષ્ણ, પ્રા. કહ, કન્ડ) કૃષ્ણ કસું-સું)બી વિ. (સં. કુસુંભ) કસુંબલ (૨) સ્ત્રી. કસુંબાના કહાની સ્ત્રી. (હિ.) ટૂંકી વાર્તા [વિ. નિષ્ફર; શૂર ફૂલનો રંગ (૩) કસુંબાનું બીજ
કહાર ૫. (દ.ગ્રા. કાહારી ભોઈ; માનો ઊંચકનાર (૨) કસું(મું)બો છું. (સં. કુસુંભ) એક વનસ્પતિ (૨) એના કહાવવું સક્રિ. (સં. કથ) કહેવરાવવું; સંદેશો મોકલવો ફૂલમાંથી નીકળતો રંગ (૩) એ રંગનું કપડું (૪) કહાવું અ.ક્રિ. કહેવાયું
કિયે ઠેકાણે પાણીમાં ઘોળેલું અફીણ કે તે મિષે થતો મેળાવડો કહીં ક્રિ.વિ. (સં. કસ્મિનું, પ્રા. કહિ, અપ. કહિ) ક્યાં; કસૂર સ્ત્રી (અ.) ખામી; ભૂલચૂક (૨) વાંકગુનો કહીંક ક્રિ.વિ. ક્યાંક; કોઈક ઠેકાણે કસૂર (૦દાર, મંદ, ૦વાર) વિ. અપરાધી; તકસીરવાર કહીકહીં ક્રિ.વિ. કેટલેક સ્થળે; ક્યાંક ક્યાંક (૨) કષાય-વિકારવાળું
કહેણ ન. (સં. કથન, પ્રા. કહણ) કથન; વચન (૨) કસૂલું વિ. આકરું; વસમું
કહેવરાવવું તે (૩) સંદેશો (૪) હુકમ (૫) તેડું, નોતરું કસૂલે ક્રિ.વિ. વિષમ સંજોગોમાં (૨) નિરુપાયે; ન છૂટકે કહેણી સ્ત્રી. કહેવત (૨) કહેવું તે; કહેવાની રીત (૩) કસુંબગર પું, કસુંબલ(-લું) વિ. કસુંબો પુ. જુઓ લોકાપવાદ; દોષ (૪) કહાણી અનુક્રમે “કસુંબગર', 'કસુંબલ’, ‘કસુંબો
કહેણું વિ. કહેવા પૂરતું (૨) ન. કહેણ વાયકા કસોજણ ન. ઝટકામણ; કચરો; કસ્તર [આડું; વાંકું કહેતી સ્ત્રી. કહેવત (૨) લોકાપવાદ (૩) કહાણી; લોકકસોજ(-જું) વિ. (કસોજું) બગડી ગયેલું (૨) કસુતરું; કહેવડા(-રામણ ન. કહેવાપણું; દોષ કસોટી સ્ત્રી. (સં. કષપટ્ટિકા, પ્રા. કસપટ્ટિ) કહેવડા(રા)વવું સક્રિ. કહાવવું (૨) “કહેવું’નું પ્રેરક
સોનાચાંદીની કસોટી કરવાનો પથ્થર (૨) કસ કહેવત સ્ત્રી. (“કહેવું દ્વારા) લોકોક્તિ (૨) દષ્ટાંત; કાઢવાની રીત, પરખ, પરીક્ષા, અજમાયશ (૩) ઉદાહરણ (૩) ઉખાણો (૪) કહેવરામણ સંકડામણની વેળા
કહેવરામણ ન. જુઓ “કહેવડામણ કસોટીપત્ર ન. ૫. પરીક્ષાપત્ર; પ્રશ્નપત્ર
કહેવરાવવું સક્રિી. જુઓ “કહેવડાવવું [પણું કસ્ટડી સ્ત્રી, (ઈ.) કબજો; જાપ્તો (૨) અભિરણ; કહેવાપણું ન. કહેવું પડે એવું હોવું તે (૨) ખામી કાઢવાદેખભાળ (૩) હિરાસત
કહેવું સક્રિ. (સં. કથતિ, પ્રા. કહઈ) બોલવું; જણાવવું; કસ્ટમ સ્ત્રી. (ઇ.) રીત-રિવાજ; પ્રથા (૨) સ્ત્રી. જગાત સમજાવવું; શિખામણ આપવી (૨) આજ્ઞા કરવી કસ્ટમયૂટી સ્ત્રી. (ઇ.) સીમાશુલ્ક; નાકાવેરો
(૩) ઠપકો આપવો; નામ આપવું કસ્ટમહાઉસ ન. (ઇં.) જકાતઘર
કહોવાણ ન. કહોવાપણું; સડો કસ્ટોડિયન વિ. પું. (ઈ.) ગેરવહીવટ દૂર કરવા વહીવટ કહ્યાગરું વિ. કહ્યું કરે એવું; આજ્ઞાંકિત સંભાળનાર અધિકારી (૨) વાલી
કહ્યામાં ક્રિ.વિ. આજ્ઞામાં; તાબામાં કસ્તર ન. (દ. કસ્તીર) તણખલું; રજ; કચરો (૨) મકાન કહ્યું ન. (સં. કથિતક) કહેલું તે; વચન; શિખામણ
વગેરે ઉતારી નાખતાં નીકળેલો ભંગાર (૩) સાંધવાના કલાર ન. (સં.) ધોળું કમળ; કલ્હાર
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |