________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रहरः
७३१
प्रहीण
०पीछे ढकेला हुआ, फुलाया हुआ, सटा हुआ। प्रहस्तः (पुं०) [प्रततः प्रसृतो हस्तः] ०खुला हुआ हाथ, ०घिसा-पिटा, गतानुगतिक।
थप्पड़, हथेली। निष्पन्न, विद्वान्।
रावण के एक सेनापति का नाम। प्रहरः (पुं०) [प्र+ह+ल्युट्] ०प्रहार करना, मारना, आक्रमण प्रहाणं (नपुं०) [प्र+हा+ल्युट्] ०छोड़ना, त्यागना, भूल जाना। करना।
निवारण, रोकना। घायल करना, धावा बोलना।
प्रहाणय (वि०) अपराध रोकने वाला। गलेऽथ लेखात्रितयेण ०हटाना, बाहर निकालना।
चागः प्रहाणये किन्नु कृतो विभागः। (जयो० ११/४८) संग्राम, युद्ध, लड़ाई।
'प्रहाणय-पारम्परिक-कलह-निवारणीय। (जयो०० प्रहरणार्थ (वि०) मारने के लिए। (जयो० ८९)
११/४८) प्रहरणीयं (नपुं०) [प्र+ह+अनीयर] अस्त्र, शस्त्र, मारने योग्य। | प्रहाणिः (स्त्री०) [प्र+हा+नि+णत्वम्] ०छोड़ना, त्यागना, (दयो०६०)
परित्याग करना। प्रहरिन् (पुं०) [प्रहर+इनि] रखवाला, पहरेदार, घंटी वाला। ०कमी, अभाव, शीघ्र हानि। (जयो० १८/३७) प्रहत (वि०) [प्र+ह+तृच्] प्रहार करने वाला, पीटने वाला, प्रहारः (पुं०) [प्र+ह+घञ्] आघात, चोर, मुक्का , घात, हमला करने वाला।
ठोकर। (जयो०८/२६) लड़ने वाला, योद्धा, संयोधी।
०मारना, पीटना, चोट पहुंचाना। निशानेबाज, तीरंजदाज धनुर्धर।
कृतान् प्रहारान्, समुदीक्ष्य, हारायितप्रकारांस्तु विचारधारा। प्रहर्ष (पुं०) [प्र. हृष्+घञ्] ०अत्यानन्द, अधिक हर्ष, बहुत (सुद० १०७) 'हारे प्रहारेऽपि समानबुद्धिमुपैति' (सुद०११७) खुशी।
प्रहारणं (नपुं०) [प्र+ह+णिच्+ल्युट्] उचित भेंट, सम्मानजनक उल्लास, उमंग।
उपहार। प्रहर्षणं (नपुं०) [प्र+हष्+ल्युट्] उल्लसित करना, हर्षित प्रहासः (पुं०) [प्र+हस्। घञ्] ०अट्टहास, मजाक, हंसी, करना, आनन्दित करना।
ठिठोली। प्रहर्षणः (पुं०) बुध ग्रह।
०व्यंग्योक्ति, व्यंग्य। प्रहर्षणी (स्त्री०) [प्र+हरु+णिच्+ङीप्] ०हल्दी।
नर्तक, नाट, पात्र। छन्द विशेष।
०दर्शन, दिखावा। प्रहषिक (वि०) [प्र+हष्+कन्+इत्वम्] हर्षकी, आनन्द प्रदान | प्रहासिन् (पुं०) [प्र+हस्+णिच्+णिनि] विदूषक, हंसी मजाक करने वाली। 'मादृशा दृशा प्रहर्षिके' (जयो० ५/१०६)
करने वाला मसखरा। प्रहसनं (नपुं०) [प्र+हस्+ल्युट्] हसनशील, अट्टहास। । प्रहिः (स्त्री०) [प्र+हि+क्विप्] कूप, कुंआ। (जयोवृ० १७/३७) खिल खिलाकर हंसना।
प्रहित (भू०क०कृ०) [प्र+धा+क्त] ०रक्खा हुआ, प्रस्तुत ठिठोली, स्वांग, तमाशा।
किया हुआ। ०व्यंगलेख, व्यंग।
०बढ़ाया, फैलाया हुआ। सुखान्त नाटक।
प्रेषित, भेजा हुआ, निर्देशित। नाटक का एक भेद।
निशाना लगाया हुआ। प्रहसन्ती (स्त्री०) [प्र+हस्+शतृ ङीप्] ०चमेली, जूही, यूथिका, समुचित, उपयुक्त। वासन्ती।
प्रहितं (नपुं०) चाट, चटनी। ०अंगीठी, चूल्हा।
प्रहीण (भू०क०कृ०) [प्र+हा+क्त] नीचकुल, निम्न कुल। प्रहसित (भू०क०कृ०) [प्र+हस्+क्त] ०हंसता हुआ, अट्टाहास (दयो० २/१) करता हुआ।
रहित, विनाश, अभाव। (जयो० १९/६६) प्रहसितं (नपुं०) [प्र+हस्+क्त ल्युट्] हंसी, हास्य।
त्यागा गया, छोड़ा गया।
For Private and Personal Use Only