Ashok Ane Ena Abhilekh

SR No.: 020057
Original Sutra Author: N/A
Author: Hariprasad Gangadhar Shastri
Publisher: Gujarat University
Publication Year: 1972
Total Pages: 206
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 27

જીવનરેખા
અશાક બૌદ્ધ ધર્મના અંગીકાર કરી અમુક વિરના અનુયાયી બની સંતુષ્ટ રહેલા, પરંતુ એક વર્ષ પછી એણે ભિક્ષુ સંઘની મુલાકાત લીધી ને ત્યારથી તે સક્રિય ઉપાસક બનવા પ્રેરાયા.
૧૧
અભિષેકને દસ વર્ષ થયે અશોકે બાધિતીર્થની યાત્રા કરી. અભિષેકને બાર અને તેર વર્ષ થયાં ત્યારે ચૌદ ધર્મલેખ લખાવ્યા ને એને રાજ્યમાં ઠેકઠેકાણે શૈલા પર કોતરાવ્યા. આ દરમિયાન રાજાએ હામ માટેની જીવહિંસાની મનાઈ ફરમાવી, જેમાં હિંસા રહેલી હોય તેવા મેળાવડા બંધ કરાવ્યા ને રાજરસેડામાં ભાજન માટે થતી હજારો પ્રાણીઓની હત્યા અટકાવી. શરૂઆતમાં રોજ બે મેર અને કવિચત્ એક મૃગની છૂટ રાખી ને તે ત્રણેય પ્રાણીઓની હત્યા પણ પછી નહિ કરવામાં આવે એમ જાહેર કર્યું. પ્રાણીઓની હિંસા ન કરવા તેમ જ જીવાને ઈજા ન કરવા વિશે જાહેર ધાષણા કરાવી તેમ જ પ્રાદેશિક અધિકારીઓ દ્વારા ધર્માનુશાસન કરાવ્યું. રાજા તરીકે તેના સર્વ વ્યવહારમાં ધર્મભાવના વધારવાની વૃત્તિ વ્યાપી ને તેણે ધર્મ માટે ખાસ મહામાત્ર (અમાત્ય) નીમ્યા. અશાકની ધર્મભાવનામાં સર્વ સંપ્રદાયો તરફ સદ્ભાવ અને સમાદર રહેલા હતા. એ શ્રામણો તથા બ્રાહ્મણોને દાન દેતા. ખતિક (બરાબર) પર્વત પર આજીવિકા માટે ગુફાઓ કરાવતા.
અભિષેકને ચૌદ વર્ષ થયાં ત્યારે અશોકે નેપાલની તરાઈ પાસે બંધાયેલા કનકમુનિTM બુદ્ધના રૂપને બમણા મોટો કરાવ્યો.પ અભિષેકને વીસ વર્ષ થયે અશોકે આ પ્રદેશનાં બૌદ્ધ તીર્થોની યાત્રા કરી ત્યારે તેણે ત્યાં જઈ પૂજા કરી ને શિલાસ્તંભ ઊભા કરાવ્યો.1 એવી રીતે જ્યાં શાકયમુનિ બુદ્ધ જન્મ્યા હતા તે ભુંબિની તીર્થની ય યાત્રા કરી, ત્યાં પૂજા કરી, શિલાસ્તંભ ઊભા કરાવ્યો. ને લુંબિની ગામને કરમુકત કરી જમીન મહેસૂલના દરમાં રાહત આપી.
૧. મુખ્ય શૈલલેખ નં. ૮.
૨--૩. મુખ્ય શૈલલેખ નં. ૧.
૪. છેલ્લા સાત માનુષ બુદ્ધોમાંના પાંચમા બુદ્ધ. શાકય મુનિ ગૌતમ બુદ્ધ એમાંના સાતમા છે. સાત બુદ્ધોનાં પ્રતીક સાંચીના મહાસ્તૂપનાં તારણો પર પણ કોતરાયાં છે.
૫--૬. નિગ્લીવ સ્તંભલેખ.
૭. શાકય જાતિમાં જન્મેલા ગૌતમ બુદ્ધ.
૮. શુદ્ધોદનનાં પત્ની માયાદેવીએ કપિલવસ્તુથી પિયર જતાં રસ્તામાં આ પુત્ર પ્રસવ્યા હતા.
સ્થળે
૯. રુમ્મિનદેઈ સ્તંભલેખ.