Anand Lahari

SR No.: 020037
Original Sutra Author: N/A
Author: Pandurang V Athawale
Publisher: Sadvichar Darshan Trust
Publication Year: 1967
Total Pages: 203
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 44

૩૪
તત્વજ્ઞાન
કે વિણા નાદથી ભગવતીના કાન તૃપ્ત થયા છે અને કાનમાં પહેરેલાં કંડલે ડેલે છે. પછી કહે છે કે મા! તું નાહી-એટલે નમ્ર છે. અને માતા-એટલે હાથણની મંદગતિ. તેથી કહે છે કે મા! તારી ગતિ હાથણની ગતિ જેવી મનહર છે. તું માવતી એટલે એશ્વર્યસંપન્ન છે. મા! તારી દષ્ટિ કેવી છે? કમ્રુ દુઝફુ:
મોદ-એટલે પાણીમાં જે ઊગે છે તે કમળ. વટુ–એટલે ચંચળ અને સુંદર. તારી આંખે કમળ જેવી છે અને તેમાં ચંચળતા છે, તે સુંદરતા વધારે છે. આવી તું શંભુની સતી છે, તેને વિજય થતા રહે.
જેની સ્તનતટી પારિજાતકનાં કૂલેથી શેભે છે, વીણાના કાનમાં જઈને જેના કાન સંતુષ્ટ થઈને ડેલાયમાન થયા છે, જે નમ્ર છે, જેની ગતિ હાથણના જેવી મંદ અને મને હર છે, જેની કમળ જેવી સુંદર અને ચંચલ દષ્ટિ છે એવી શિવજીની સતી–ભગવતી–તારો જય થાય.
શંકરાચાર્યને આવા જગદીશ, જગદાધાર, જગતના સર્જનહાર જોવા મળ્યા. ચિત્ત એકાગ્ર કરીને તેમાં તલ્લીન થયા પછી જગદંબાનું જે રૂપ તેમને જોવા મળ્યું તેનું વર્ણન અહીં તેમણે કર્યું છે. શંકરાચાર્યને આવું રૂપ જોવા મળ્યું હશે તેમાં શંકા નથી અને આદિમશક્તિનું આવું રૂપ હશે તેમાં પણ શંકા નથી.
પારિજાતકનાં પુષ્પનાહારથી જગદંબાના સ્તનશેભે છે. પારિજાતકનાં ફૂલે બહુ નાજુક હેય. આ ફૂલ કમળ હેવાથી તરત કરમાઈ જાય. ભગવતીએ આવા ફૂલેની પસંદગી શા માટે કરી હશે તે ખબર પડતી નથી. એના કરતાં ચંપાના ફૂલે લેત તે તેની પાંખડી તૂટી ન જાય. પણ બીજો પ્રશ્ન છે કે આ જગદંબાને હાર કેણ પહેરાવતે હશે? કઈ હાર પહેરાવવા જાય ખરો પણ જગદંબા પાસે જઈને પિતાનું સ્વતંત્ર અસ્તિત્વ ટકાવતા હશે કે ભળી જ હશે? જો એ પિતાનું અસ્તિત્વ જગદંબામાં ભેળવી દેતે હશે તે જગદંબાને કેણુ હાર પહેરાવતા હશે? કે પછી જગદંબા પોતે જ પોતાના ગળામાં હાર પહેરતી હશે? શું છે આ? પિતાની મેળે પિતાના ગળામાં હાર પહેરવામાં શે આનંદ? હાર તે બીજે પહેરાવે તે જ અનંદ. તેની પાસે ગયા પછી બીજે રહેતું નથી. કેઈનું સ્વતંત્ર અસ્તિત્વ ન રહે તે સિદ્ધાંત છે.