Anand Lahari

SR No.: 020037
Original Sutra Author: N/A
Author: Pandurang V Athawale
Publisher: Sadvichar Darshan Trust
Publication Year: 1967
Total Pages: 203
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 132

૧૨૨ :
તત્વજ્ઞાન
હોય. મૂળ વાત એ છે કે, આપણું વર્તન પ્રમાણે બાની હાંક હેય. જગદીશની આજ્ઞા એટલે જીવન, અને જગદીશની હાંક એટલે મરણ.
બા! જેમ જગતની દિવાલમાં તારું પ્રતિબિંબ છે–સર્વત્ર હરિદર્શન છે, તેમ જીવનની અંદર અને મરણની અંદર તારું પ્રતિબિંબ છે. તેવી જ રીતે જીવનના અંદરના ભાગમાં પણ તારૂં જ પ્રતિબિંબ છે.
બા! તું જે ઘરમાં ઊભી છે તેમાં રત્ન અને સ્ફટિક છે, અને તેમાં તારૂં રમ્ય પ્રતિબિંબ છે. આ જગતની કઈ પણ વસ્તુ ઉપર તારી છાપ-તારે સિક્કો દેખાય છે, આ જગતમાં તારૂં જ ચલણ છે. વહેતું ઝરણું, ઝાડ, પહાડ બધા ઉપર તારે જ સિકકે છે. વરસતા વરસાદમાં બાને જ સિકકો દેખાય છે. શંકરાચાર્યને બાને સિકકો દેખાતે હેય તે ભલે, અમને તે દેખાતું નથી. સ્ટેનલેસ સ્ટીલને ટેપ એટલે સુંદર હેય કે બહેન તેને જોવામાં તલ્લીન થઈ જાય. ટેપ ઉપર કોઈ ઠેકાણે નાના અક્ષરે નામ લખેલું છે, પણ બહેનને તે વાંચવાની દષ્ટિ નથી અને વાંચવાનું મન પણ થતું નથી. આવી રીતે વસતા રહેલા વરસાદ ઉપર જગદંબાને સિકકો છે પણ આપણને તે દેખાતું નથી. શંકરાચાર્યો તે નામ વાંચ્યું છે, તે સિક્કો જે છે તેથી કહે છે કે, બા! બધે ઠેકાણે તારૂં જ પ્રતિબિંબ છે.
અગાશી ઉપર બેસીને ઠંડક લેવાની. બાના ઘરની અગાશી ઉપર ચંદ્રને શીતલ પ્રકાશ પડે છે તેથી ત્યાં ઠંડક છે. ચંદ્રનું આકર્ષણ અદ્દભુત છે. ચંદ્રનું આકર્ષણ રસિકોને છે, પંડિતેને છે, સ્ત્રીઓને છે, બાળકને છે, લેખકોને છે, કવિએને છે અને સ્થિતપ્રજ્ઞને પણ છે. આ ચંદ્રમાં જબરી શકિત છે. જેને ઘરની અગાશીમાં બેસીને ચંદ્ર જોવા મળતું હશે તે ભાગ્યશાળી છે! અલબત્ત, જેના કુટુંબમાં હેલી થઈ છે તેને ચંદ્રની શીતલતા જેવા કયાંથી મળે? ચંદ્રને જોતાં આવડવું જોઈએ. જેને ઘરમાં બેઠાં બેઠાં ચંદ્રપ્રકાશ મળે તે ભાગ્યશાળી છે. અમારા ઋષિઓ ચંદ્રમૌલી પડીનું વર્ણન કરે છે. ચંદ્રમૌલી ઝૂંપડી એટલે જેને છાપરૂં નથી તેવી પડી. આવી ઝૂંપડીમાં બેઠાં બેઠાં ચંદ્રપ્રકાશ મળે. બદલતે રડલે ચંદ્ર બધાને ગમે છે. બા! તારા માથા ઉપરનો ભાગ શીતલ છે. જીવ ઉપર જશે તે તેને ઠંડક મળશે; અને નીચે