Page Text
________________
૩૪૩
થરમ છેવું આખરી; ઊંચી કક્ષાએ રહેલું (૨) અંતિમ (૩) અંતિમ; છેવટનું; | થરી :પથ્ય. (૪) અંતિમ. ચરમ શરીર = અંતિમ શરીર.
થ૭ :અસ્થિર; ચંચલ થરમ ઉત્તમ દેહ તે જ ભવે મોક્ષગામીઓ. ચરમ = છેલ્લું.
થલ શબ :ચાલતાં મડદાં. થર્ણ થg :બૌદ્ધિક કૂતૂહલતા; હું ને મારું ચર્મચક્ષુ ફોડી નાખો અને દિવ્યચક્ષુ થલઈ શો બંધ યોગ નું ચલાયમાન થવું તે બંધ યોગનું સ્થિર થવું તે અબંધ જ્યારે
આપોઆપ ખૂલશે. જ્યાં માત્ર બૌદ્ધિક કુતૂહલતા છે ત્યાં અહં અને મનની અબંધ થાય ત્યારે મુક્ત થયા કહેવાય. પુષ્ટિ છે.
ચહન ચવરૂપÁ કાય-વચન-મનની ક્રિયારૂપ યોગ થરમ નયણ :ચર્મ ચક્ષુ-બાહ્ય દૃષ્ટિ.
થલાચ૭ :અસ્થિર અને સ્થિર; જંગમ અને સ્થાવર. થરમ શરીર અંતિમ શરીર. (૨) છેલ્લું શરીર- જે શરીરથી તે ભવે મોક્ષે જવાય. ચલાયમાન :ચલિત થતું; બદલતું; હલતું.
(૩) અંતિમ શરીર. (૪) છેલ્લું શરીર; મોક્ષના માર્ગ તરફ ગતિ કરનારું લિકા શાસ્ત્રમાં નહિ કહેવાઈ ગયેલાનું વ્યાખ્યાન કરવું અથવા કહેવાઈ ગયેલાનું શરીર; આખરી શરીર.
| વિશેષ વ્યાખ્યાન કરવું અથવા બન્નેનું યથાયોગ્ય વ્યાખ્યાન કરવું તે. ચેતના પરિણામની અપેક્ષાએ ત્રણ પ્રકારના છે : (૧) જ્ઞાન ચેતના = જ્યારે વિકારૂપે વિશેષ કથનરૂપે. આ ચેતના શુદ્ધ જ્ઞાનરૂપ પરિણમે ત્યારે જ્ઞાન ચેતના કહીએ, (૨) કર્મ થલિત સ્થાનથી ખસેલું; ચળેલું; અસ્થિર મગજનું. ચેતના =જયારે રાગાદિ કાર્યરૂપે પરિણામે, ત્યારે કર્મચેતના કહીએ, (૩) શાળ :અસ્થિર, વિકાર કર્મફળ ચેતના =હર્ષ-શોકાદિ વેદનરૂપ કર્મના ફળરૂપે પરિણમે, ત્યારે કર્મફળ થળવિચળ :અસ્થિર, ડગમગતું (૨) આશંકા, શંકાકુશંકા; સ્થિરાસ્થિર ચેતના કહીએ. આવી રીતે ચેતના અનેક સ્વાંગ કરે, પણ ચેતનાનો અભાવ થળાચળતા રહિત મલિનતા રહિત, વિકાર રહિત, નિર્મળ ચકચકાટવાળું કદી થતો નથી. આવા ચેતન લક્ષણથી વિરાજમાન જીવ નામના પદાર્થનું થવ૬:જન્માન્તર પામવું; દેવલોકમાંથી જન્મીને મનુષ્યલોકમાં અવતરવું. નામ, પુરુષ છે.
થવા સુગંધી પદાર્થ; એક જાતનું સુખડ. ચર્મરત્ન :ચૌદ રત્નમાંનું એક રત્ન. ચર્મરત્નના એક હજાર દેવતા સેવક હોય છે. ચૂવાદિક :ચૂવા નામનો એક જાતનો સુગંધી પદાર્થ
સમુદ્રમાં આ દેવતાઓ ચર્મરત્નને પકડી રાખે છે તેના પર થઈને ચક્રવર્તીનું ચવીને ચાલુ ભવ પૂરો કરીને; મૃત્યુ પામીને નવા જન્મમાં; લશ્કર સમુદ્ર પાર કરે છે. (૨) ચક્રવર્તીનું એક રત્ન જેને પાણીમાં પાથરવાથી થેa :પ્રવૃત્તિ પ્રવર્તન, હિલચાર, ચાલચલગત, ટિખળ, ચાળા (૨) હિલચાલ; જમીનની પેઠે તેના ઉપર ગમન કરાય છે, ઘરની પેઠે ત્યાં રહેવાય છે.
ચાલચલગત; વર્તન. ચર્ચા:રમણતા. (૨) આચરણ; વર્તવું; ગતિ; હિલચાલ. (૩) વર્તન.
થાનક જાગૃતિ; કાળજી; ચેતવણી; ચાલાકી; ચેતતા રહેવું. ચરવું વિચરવું; રમવું. (૨) આચરવું; આચરણ કરવું.
ચાર આશ્રમ :બ્રહ્મચર્ય, ગૃહસ્થ, વાનપ્રસ્થ, સંન્યસ્ત. થરવું :ભૂકો કરવો.
થાર ઈન્દ્રિય જીવ સ્પર્શ, રસ, ગંધ અને ચક્ષુ, એ ચાર ઈન્દ્રિયવાળા જીવો ભ્રમર થરાચર જીવ- અજીવ (૨) ચેતન અને જડ; જંગમ અને સ્થાવર. (૩) જીવ
વગેરે. અજીવ, ચેતન અને જડ, જંગમ અને સ્થાવર, ગતિ કરનાર અને ગતિસ્થ ચાર કલ્યાણમય ભાવના : (સ્થિત રહેનાર) (૪) ગતિ કરનાર અને સ્થિત રહેનાર ગતિરથ.
| (૧) મૈત્રી =એટલે સર્વ જગતથી નિર્વેર બુદ્ધિ.
| SR No. | 016131 |
| Book Title | Jain Darshan Paribhasha Kosh |
| Original Sutra Author | Kundkundacharya |
| Author | Tarachand Manekchand Ravani |
| Publisher | Ajit Ravani |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 1117 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 7 MB |