SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 528
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ मानार्थवर्गः ३] मणिप्रभाव्याख्यासहितः। ४६ १ काकमत्स्यात्खगौ घासौ २ कक्षौ तु तृणवीरुधौ ।। २१९ ।। ३ अभीषुः प्रग्रहे रश्मौ ४ प्रैषः प्रेषणमर्दने । ५ पक्षः' सहायेऽप्युदणीषः शिरोवेष्टकिरीटयोः ।। २२० । ७ शुकले मूषिके श्रेष्ठे सुकृते वृषभे वृषः। ८ कोषोऽस्त्री कड़मले खड्गपिधानेऽर्थोघदिव्ययोः ॥ २२१ ॥ ९ द्यतेऽले शारिफलकेऽप्याकर्षो१०ऽथासमिन्द्रिये । ना द्यूताने कर्षचक्रे व्यवहारे कलिद्रुमे ॥ २२२ ।। , 'ध्वाङ्कः' (पु) के कौआ, मछलीको खाने वाला पक्षी (बगुला), भिक्षुक, तक्षक , कपालके बीज निकालनेका यन्त्र विशेष, ६ अर्थ हैं । २ 'कक्षः' (पु) के घास, लता, काँख जङ्गल, ४ अर्थ हैं। ३ 'अभीषुः' ( + अभीशुः । पु ) के रस्सी (घोड़े आदिका बारडोर ), किरण, २ अर्थ हैं। ४ 'प्रैषः' ( + प्रेषः । पु) के भेजना, पीडा, २ अर्थ हैं। ५ 'पक्षः' (पु) के सहाय, पखवारा (आधा महीना अर्थात् कृष्ण पक्ष, शुक्लपक्ष), पा, प्रह, साध्य, अवरोध, कश आदिसे परे (आगे) रहनेपर समूह (जैसे-के शपक्षः, कापसः,... ....... ), बल, मित्र, पंख, रुचि विकविपत (जैसे-भवदीयः पक्षः, अस्मदीयः पक्षः,...... ), १२ भर्थ हैं । ६ उणीषः' (पु। +न ) के एगढ़ी, किरीट (मुकुट) २ अर्थ हैं ।। ___वृषः' (पु) के बहुत पराक्रमवाला ( + अण्डकोश), चूहा, श्रेष्ठ, धर्म, वृष नामका दूसरा राशि, बैल, ६ अर्थ हैं । ८'कोषः' ( + कोशः, पु न ) के फूलकी विना खिली हुई कशी (कोदो), तलवारकी म्यान, खजाना दिव्य ( शपय-भेद), ४ अर्थ हैं । ९ 'आकर्षः' (पु) के जुभा, जुआ खेलने का पाशा, सतरंज आदि खेलने की बिसात, ( कपड़ा या पटरी आदि), खींचना, इन्द्रिय, ५ अर्थ हैं । १० 'अक्षम्' (न) के इन्द्रिय, तूतिया, पोचरखार, ३ अर्थ और 'अक्ष' १, 'सहायेऽप्युष्णीष' इति पाठान्तरम् ।। २. 'कोषो....."दिव्य योः' इत्येषोंडशो महे० पुस्तके नोपलभ्यते नापि तेन ग्यास्यास शी. स्वा० मा० दी० मूलेलभ्यते व्याख्यातश्च ताभ्याम् ।। Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.016095
Book TitleAmar Kosh
Original Sutra AuthorN/A
AuthorHargovind Shastri
PublisherChaukhamba Amarbharti Prakashan
Publication Year1968
Total Pages742
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationDictionary & Dictionary
File Size10 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy