SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 428
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३६४ विशेष्यनिध्नवर्गः १] मणिप्रभाव्याख्यासहितः । १ अनायासकृतं फाण्टं २ स्वनितं ध्वनितं समे ॥ २४ ॥ ३ बद्ध संदानितं'मूतमुद्दितं संदितं सितम् । ४ निस्पको कथितं ५ पाके क्षीराज्यहविर्षा शृतम् ।। ९५ ॥ ६ निर्वाणो मुनिवनयादी ७ निर्वातस्तु गतेऽनिले। ८ पक्वं परिणते ९ गूनं हन्ने १० मीढं तु मूत्रिते ॥ ९६ ॥ २१ पुष्टे तु पुषितं -- १ अनाचा { आ. दी.), फाण्टम् (२ त्रि), 'विना परिश्रम से तैयार होनेवाले त्रिफला आदिके काढा विशेष" २ नाम हैं । २ स्वनितम् , ध्वनितन (२ त्रि), निन' अर्थात् 'अव्यक्त शब्द' के २ाम है ॥ ३ बद्धम् , संदानितम् , मूतम् ( + मूर्णम् ), उहितम् ( + उदितम् ), संदितम् , सितम् ( + यन्त्रितम् , नियमितम् । ६ त्रि ), 'बंधे हुए' के ६ नाम हैं ॥ ४ निप्पक्वम् , क्वथितम् (२ त्रि), 'अच्छी तरह पकाए या उबाले हुए' के २ नाम हैं ॥ ५ शृतम् (त्रि ), 'पके हुए दूध, घी और हविष्य आदि या पाकमात्र' का १ नाम है । (जैसे - 'शृतं क्षीरम् ,... अर्थात् 'पका हुआ दूध,.......')॥ ६ निर्वाणः ( त्रि ), 'मुक्तिप्राप्त मुनि या बुझो डुई अग्नि आदि' का का १ नाम है। ७ निर्वातः (त्रि ), 'विना हघाके स्थान आदि' का १ नाम है ॥ ८ पक्वम् , परिणतम् (२ त्रि), 'पके हुए' के २ नाम हैं । ९ गूनम् , हन्नम् (१ त्रि), 'पानाना किए हुए' के २ नाम हैं । १० मीढम् , मूत्रितम् (२ त्रि), 'पेशाब किए हुए' के २ नाम हैं ।। ११ पुष्टम् , पुषितम् ( २ त्रि ), 'पाले हुए, के २ नाम हैं । १. 'मूर्णमुदितं' इति पाठान्तरम् । २. क्षीराज्यपयसा' इति पाठान्तरम् ॥ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.016095
Book TitleAmar Kosh
Original Sutra AuthorN/A
AuthorHargovind Shastri
PublisherChaukhamba Amarbharti Prakashan
Publication Year1968
Total Pages742
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationDictionary & Dictionary
File Size10 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy