Page Text
________________
યાજ્ઞવેક્ય
યુધિષ્ઠિર યાજ્ઞવલક્ય (૨) વિશ્વામિત્રના પુત્ર માને એક ઋષિ. પૃથા અથવા કુંતી નામની સ્ત્રીની કુખે થયેલા ત્રણ યાજ્ઞસેનિ ધૃષ્ટદ્યુમ્નનું નામાન્તર. | ભાર૦ ભીરુ પુત્ર માને છ. આ યમ-ધર્મના મંત્રપ્રભાવથી ૧૧૨-૧૯.
જ હતે માટે ધર્મરાજ એવા નામથી પ્રસિદ્ધ યાજ્ઞસેની દ્રૌપદીનું બીજું નામ..
હતા. આને સ્વભાવ પાપભીરુ, દયાળુ અને પ્રાણીથાય એક બ્રહ્મર્ષિ. (૩. ભગુશબ્દ જુઓ.) માત્રનું મિત્રત્વ સંપાદન કરે એ હેવાથી યુક્ત પાંચમાં રેવત મનુના થઈ ગયેલા પુત્રોમાં આને કઈ પણ કદી પણ દ્વેષ કરતું નહિ; અને એક.
તેટલા જ માટે સર્વ કોઈ આને અજાતશત્રુ કહેતા. યુગ કૃત, ત્રેતા, દ્વાપર અને કલિ એવા ચાર કાલ- એણે કઈ કાળ સુધી કૃપાચાર્ય પાસે ધનુર્વિદ્યાને વિભાગ. | ભાર૦ વ૦ ૧૫૧–૧૧.
અભ્યાસ કર્યો હતો. ભીષ્મ દ્રોણાચાર્યને રાખ્યા યુગધર ભારતયુદ્ધમાં દ્રોણને હાથે મરણ પામેલો ત્યારે તેની પાસેથી આની તે વિદ્યા સંપૂર્ણ થઈ તે
એક સાત્યકિ પુત્ર. આ પાંડવો તરફ હતે. / ભાર૦ પણ આની ખ્યાતિ પથવિદ્યામાં પ્રવીણતાને લઈને દ્રો૦ ૧૬-૪૨.
વિશેષ છે. તે ઉપરાંત આણે બર્બર ભાષાને પણ યુગધર (૨) ભારતવર્ષીય દેશવિશેષ. | ભાર૦ સારો અભ્યાસ કર્યો હતો. ભીમe અધ્યાય ૯.
પાંડ મોટા થયા અને દુર્યોધનાદિ તેમને યુગપ એકડાની સંજ્ઞાવાળા દેવગંધર્વોમાંને એક. હર્ષ કરવા લાગ્યા, એવું ધૃતરાષ્ટ્રને જણયાથી, ચુધાજિત કેકય દેશના રાજા અશ્વપતિને પુત્ર અને પરસ્પર કલેશ અધિક ન વધી જાય એ હેતથી દશરથની સ્ત્રી કૈકેયીનો ભાઈ. રામલક્ષમણના મિથિલા તે, આને બંધુ સહવર્તમાન વારણાવત નગરમાં નગરીમાં વિવાહ સમારંભ સમયે આ આવ્યા હતા. રાખવો એવું મનમાં આવ્યું, ત્યાં જઈ રહેવાની અને પછી અયોધ્યાથી પાછા જતી વખતે પોતાના આજ્ઞા કરી. તે પ્રમાણે આ ત્યાં જઈ રહ્યો. પરંતુ ભાણેજ, ભરત અને શત્રુન બનેને પિતાને દેશ જે સ્થળે રહેવાનું હતું ત્યાં દુર્યોધને આ જાય તેના લઈ ગયો હતો. | વા૦ ર૦ બા૦ સ૦ ૭૭. પહેલાં જ એવી વેતરણ કરી રાખી હતી કે એમના સુધાજિત (૨) સૂર્યવંશીય ધ્રુવસંધિ રાજાની બીજી રહેવાના મહેલને તરત જ અગ્નિ લગાડવો, જેથી
શ્રી લીલાવતીને બાપ. આ અવંતી દેશને રાજા આ બંધુસહિત સત્વર બળી મરે. દુર્યોધનના આ હતે. (૮. સુદર્શન શબ્દ જુઓ.)
દુષ્ટ મનસૂબાની વિદુરને ખબર પડી ગઈ હતી, યુધાજિત (૩) સોમવંશીય યદુકુળો૫ન સાત્વત- તેથી પાંડવોને વળાવવા જવાને નિમિત્તે તેમની પુત્ર વૃષ્ણુિના બે પુત્રોમાંને બીજે. આને શિનિ સાથે સાથે જઈને તેણે બર્બ૨ ભાષામાં યુધિષ્ઠિરને અને અનમિત્ર એવા બે પુત્ર હતા.
એ વાત કહી દીધી. આ ઉપરથી વિદુર પણ બર્બર ચુધામન્યુ ભારતયુદ્ધમાં પાંડવપક્ષને પાંચાલ. આ ભાષા જાણતા જ હશે એ સ્પષ્ટ જણાય છે. આવી
સ્વતંત્ર યુદ્ધ કરનારો હતો. આના રથના ઘોડાને રીતે તે ખબર કહેવાને હેતુ એ હતું કે ભીમ રંગ કાબરો હતે. | ભાર૦ દ્રોણ. અ૨૩-૪. વગેરેને આ વાતની લગીરે ખબર પડે નહિ. વિદુરે • તથાપિ પછીથી તે યુધિષ્ઠિરને ચક્કરક્ષક થયો જે ગુહ્ય વાત કહી તેને ઉત્તર આણે હું સમજ હતા. યુદ્ધ સમાપ્ત થયા પછી રાત્રે તંબુમાં સૂતા એ બર્બ૨ ભાષામાં થયેલી ઉભયની વાતચીત હતા ત્યારે અશ્વત્થામાના હાથે તેનું મૃત્યુ થયું વ્યાસે ભારતમાં તે ભાષાના જ શબ્દોમાં લખી હતું. | ભાર૦ સૌ૦ ૮-૪૩.
હત તે બહુ સારું થાત, કારણ કે તે કોની અને યુધિષ્ઠિર સોમવંશી પુરુકુળત્પન્ન અજમઢવંશના કેવી ભાષા હતી તેને નિર્ણય કરવાનું આજે કુરુરાજાના પુત્ર જદુનુ રાજાથી થયેલા પાંડુ રાજાને આપણને પ્રાપ્ત થાત.
| SR No. | 016089 |
| Book Title | Students English Paiya Dictionary |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Hiralal R Kapadia |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 202 |
| Language | English |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 6 MB |