Page Text
________________
કોટ
કેશિની કેશિની (૬) દમયંતીની દાસી (૫ નળ શબ્દ જુઓ.) જુઓ.) કેશિની (૭) સુમાલી રાજાની કન્યા અને વિશ્રવા કૈકેયી (૨) સૂર્યવંશી દશરથ રાજાની મુખ્ય ત્રણ
ઋષિની સ્ત્રી. રાવણ અને કુંભકર્ણની મા સ્ત્રીઓમાંની ત્રીજી – છેલ્લી. એ કેકય દેશના અધિકેશી એક અસુર. એ ઉર્વશી અને ચિત્રલેખા અપ્સરા- પતિ અશ્વપતિ રાજાની કન્યા હતી, અને દશરથ એને લઈને નાસતો હતો તેને મારીને પુરુરવા નામના રાજાને ઘણી પ્રિય હતી. રામચંદ્રને વનવાસ અને રાજાએ તેમને છોડાવી હતી. મત્સ્ય અ૦ ૨૪
દશરથને મૃત્યુની એ જ નિમિત્ત થઈ હતી. એના કેશી (૨) કોઈ એક પ્રજાપતિની દેવસેવા અને પુત્રનું નામ ભરત. (૩ દશરથ શબ્દ જુઓ.) * , ' !ા નામે કન્યાઓને હરણ કરીને નાસી જનાર કેકેયી (૩) સ્થપતિ વિરાટ રાજની સ્ત્રી દેગણા. અસુર. એમાંની દૈત્યસેના એને વશ વતી. પરંત કેયાધિપતિની કન્યા હોવાથી એને ઉકેયી કહેતા. દેવસેના વશ ના થઈ અને રડવા લાગી. તે ઉપરથી | ભાર વિરાટ અ૦ ૯. • આથી જણાશે કે એને
એને પરાભવ કરીને દેવસેનાને છોડાવી. | ભાર ભાઈ કીચક એ પણ કૈકય હતા. વન અ૦ ૨૨૩.
કૈટભ મધુ દત્યને નાનો ભાઈ (મધુ કૈટભ શબ્દ કેશી (૩) કંસ પક્ષને એક રાક્ષસ, એ ઘેડાનું રૂપ જુઓ.)
ધારણ કરીને કૃષ્ણ અને બીજા ગોપ વૃંદાવનમાં કેતવ શકુનિના પુત્ર ઉલૂકનું બીજું નામ. / ભાર રમતા હતા તેમને મારવાને ગયે અને કૃષ્ણને હાથે ઉદ્યોગ અ૦ ૧૬૩. માર્યો ગયો હતો. | ભાગ ૧૦ ૪૦ ૫૦ ૩૭, કેરાત એક બ્રહ્મર્ષિ'. (૨, કશ્યપ શબ્દ જુઓ.). કેશી (૪) વસુદેવની સ્ત્રી કૌશલ્યાને પુત્ર. કેરાતિ એક બ્રહ્મર્ષિ. (૩, અંગિરા શબ્દ જુઓ.) કેસરી એક વાનર, અંજનાને પતિ. | વા. રા. કૈલાસ શિવલેક. એ સત્યલોકમાં જ અંતભૂત છે ઉત્તમસ૬. એ ગોકર્ણ નામના પર્વત પર એમ સમજવું, કેમકે વેદમાં એનું જુદું નામ નથી. રહેતા હતા. એકદા એક શંસાંદન નામના બલાઢચ કૈલાસ (૨) મેરુના મૂળ આગળ આવેલા પર્વતેથઈ ગયેલા અસુરે કેટલાક ઋષિઓને બહુ ત્રાસ માંને એક આપે. ઋષિઓની આજ્ઞાથી કેસરીએ એ અસુર કૈલાસ (૩) હેમકટ પર્વત ઉપરનું કુબેરનું સ્થાન જોડે યુદ્ધ કરીને એને મારી નાખ્યો. આનંદ પામેલા કૈલાસ (૪) હિમાલયનું એક શિખર. ઋષિઓએ એને આશીર્વાદ દીધો હતો કે તારે એક કૈવલ્ય યજુર્વેદનું મુખ્ય ઉપનિષત. સારા સ્વભાવને, ભગવદ્ભક્ત અને બહુ બળવાન કેશિક સોમવંશી યદુપુત્ર કાષ્ટાના કુળમાં ઉત્પન્ન થયેલ પુત્ર થશે. અગાઉ જતાં એને એ જ પુત્ર થયે જયામઘ રાજાને પૌત્ર. વિદર્ભ રાજાના ચાર તે મારુતિ-હનુમાન. | વા૦ રાત્રે સુંદર સ૦ ૩૫. પત્રમાં એક. એના પુત્રનું નામ ચિદિ. કેસરી (૨) ગદ્દગદ વાનરને પુત્ર, જાંબુવાનને નાને કંકણદેશ શર્મારક શબ્દ જુઓ. ભાઈ.
કોકનદ ભારતવર્ષીય દેશ. | ભાર૦ સભા અ૦ ૨૭. કકરસપ એક બ્રહ્મર્ષિ. (૨ કશ્યપ શબ્દ જુઓ.) કોકામુખ ભારતવર્ષીય તીર્થ. કેકસી સુમાલી રાક્ષસની કન્યા, વિશ્રવા ઋષિની સ્ત્રી. કોટા બાણાસુરની માતા. એ બલિની બીજી સ્ત્રી (૨. વિશ્રવા શબ્દ જુઓ.) દશાનન, કુંભકર્ણ,
કે વિંથાવલીનું જ બીજુ નામ એ જણાતું નથી ? પણખા અને વિભીષણની માતા.
ભાગ ૧૦ સ્ક, અ૦ ૬૩ શ્લે. ૨૦–૨૧. કિકેય બગડાની સંજ્ઞાવાળે કેક શબ્દ જુઓ. ' કોટ (૨) દેવતાવિશેષ. | ભાગ ૧૦ કં૦ ૬ કૈકેયી (1) સંજય રાજાની સ્ત્રી. (૭ સંજય શબ્દ અ૦ શ્લેક ૨૮. ૨૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016088 |
| Book Title | Pauranik Kathakosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dahyabhai P Derasari |
| Publisher | Granthlok Ahmedabad |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 362 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 22 MB |