Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 860

રંગલો
૧૮૯૫
રંગાળ
રંગલો છું. [સ. # દ્વારા ભવાઈમાં વિદૂષકનું કામ કરનાર નટ ઉગવાનું કામ કરનાર, રંગરેજ
[રંગભૂમિ.” રંગ-વિદ્યા (૨) સી. [૪] નાટય-નૃત્ય-નૃત્તની કલા રંગાલય (રાલય) ન. [સં. + અા-છા, પું, ન જ રંગ-વિષયક (૨) વિ. [સં.] રંગને લગતું, રંગ-સંબંધી રંગાવટ ( વટવા) સી. [સં. ૨ દ્વા૨] રંગવાની ઢબ, રંગ-વિલન (૨) વિ. [સં] જુઓ “રંગ-હીન.
રંગાઈ
[ઉપર નટને પ્રવેશ રંગવિલીનતા (૨) સી. [૩] રંગ-વિહીન હોવાપણું રંગાવતરણ (રાવ) ન. [સં. ર + અવ-સરળ] રંગપીઠ રંગ (૨) સ.ક્રિ. (સં. ઢા-ના.ધા.] કઈ અને કોઈ એક રંગાવવિ(-લી,-ળિળી) (ગ) સી. [સં.1% + આવીિ ] વર્ણને પાસ આપ, રંગ ચડાવ, (૨) (લા) પતાને જુઓ “રંગોળી.' અનુકૂળ કરવું. (૩) સંગ-દોષ લગાવો. (૪) વિદ્યા વગેરે રંગાવવું, રંગવું કળાઓમાં નિષ્ણાત કરવું. (રંગી ના-નાંખવું (૨ ) રંગાણું (૨કાળું) વિ. [સ. ૨ + ગુ. “આળું” ત.પ્ર] રંગ(ઉ.પ્ર.) લોહીલુહાણ કરવું. રડીને વાત કહેવી વાઈ, રંગીન
રંગેલું (૨ગી.. કેવી) (ઉ.પ્ર.) વધારીને વાત કહી બતાવવી] રંગત (૨૦ગિત) સિં [સ. ૨ + સંકૃતાભાસી ત ત.ક.] રંગવું (ર) કર્મણિ, કિં. રંગાવવું (૨) છે. સક્રિ. રંગી (રકગી) વિ. [] (સમાસને છે) રંગવાળું. રંગ-શાણા(-ળ) (૨) પી. સિ.] રંગારાનું મકાન, (૨) (જેમકે પતરંગા' યામ-રંગી' બહુ-રંગી' વગેરે). રંગવાનું કારખાનું. (૩) એ “રંગ-ભૂમિ.'
(૨) મોજીલું, આનંદી, (૩) પ્રેમી, આસક્તિવાળું રંગ-શીર્ષ (૨) ન. [સ.] જેના આગલા ભાગમાં સાંચીના રંગી (રકગી) સી. [+ગુ. “ઈ' ત..] રંગનું ધાતુનું કે પ્રવેશદ્વાર જેવી ષ૮ દારુકની માંડણ થતી તે રંગ-પીઠની લાકડા યા પથ્થરનું નાનું ઠંડું
પ્રિક્રિયા મથાળાની સપાટી. (નાટ.)
રંગી-કરણ (રક ગી) ન. સિં.] રંગવિહીનને રંગવાળું કરવાની રંગ-સપ્તક (૨) ન. સિં] સાત રંગે સમૂહ, સ્પેકટ્રમ રંગી-ચંગી (રગી-ચકગી) વિ. જિઓ “રંગી,-દ્વિભવ, .] રંગસૂચના (૨) સ્ત્રી. [સં.] નાટયના દેખાવ તથા મનમેજી | [આનંદી. (૨) શોખીન નાટયકારના હાવભાવને લગતી સૂચના, “સ્ટેઈજ-ડિરેકશન' રંગી-જંગી (૨કગી-જગી) વિ. જિઓ “રંગી-દ્વિભવ, પૃ.] (ન.લે.)
રંગતિયું (રગતિયું). [સં. ર દ્વારા] સુતારનું લાકડાનું રંગ-સૃષ્ટિ (૨) સી. [૪] વનસ્પતિ વેલીઓ વગેરેમાંની ગેરુનું પાણી રાખવાનું સાધન ભિન્ન ભિન્ન રંગોની સર્જના કે સજાવટ
રંગીન (૨૯ગીન) વિ. વિ.] રંગેલું, રંગવાળું. (૨) (લા.) રંગ-સ્વી (૨) સી. [સ. અભિનેત્રી, “એકસ' આનંદી, મોજીલું, લહેરી, ખુશમિજાજી રંગ-હીન (ર) વિ. સં.) જેમાં કોઈ રંગ જોવામાં નથી રંગી-ગી (૨કગી-ભગી) વિ. [જુઓ “રંગા"+ “ભંગી.' આવતો તેવું
મેળવ્યું અને વ્યસની રંગ-હેલિયાં (૨] ન., બ.વ. [+ જુઓ પહેલી' +ગુ. રંગીલડી (રીલડી) વિ., સી, જિઓ રંગીલું' + ગુ.
ધયું” સ્વાર્થે ત], રંગ-હેલી (૨) સી. [+જુઓ ' સ્વાર્થે ત.પ્ર. + “ઈ' રીપ્રત્યય.] રંગીલી રહી. (પઘમાં) “હેલી.”] જુએ “રંગ-રેલ.”
રંગીલી-છબીલી (૨ગીલી- અ. જિએ “રંગીલું-છબીલું' રંગાઈ (૨Šાઈ) શ્રી. જિઓ “રંગ' + ગ. “આઈ ક.મ] + ગુ. ઈ' બેઉને સતીપ્રત્યય.] એરીના પ્રકારનો જોખમી
રંગકામ, હાઈગ.” (૨) રંગ-કામ કરવાનું મહેનતાણું નહિ તેવો ઓખાનો એક પ્રકાર, રંગીલું-છબીલું. રંગાજીવ (રાજીવ) . [સં. 8 + મા-ળીયો રંગ-કામ ઉપર રંગીલું વિ. . + ગુ. “હું” ત.ક.] આનંદી, માછલું. જીવનારે, રંગારે. (૨) નાટ્ય ભજવનાર, નટ, નાટકિયે, (૨) ઇશ્કબાજ, ઇકી. (૩) સુંદર, ખૂબસૂરત. (૪) એકટર.' (૩) ચિતાર
અલબેલું, ફાંકડું રંગાટ (રાટ) . સિ. ૨૧ દ્વારા] રંગાઈ, રંગવાની કળા રંગીલુંછબીલું (૨ીલું) વિ. [+જુએ છબીલું] એ. રગાઢ-કામ (૨ કેટ-) ન. [+ જ “કામ) કાપડ રંગીલું (૨,૩).” (૨) ઓ “રંગીલી-છબીલી.” રંગવાની ક્રિયા, ડાઈંગ'
રંગની (
૨ની ) વિ. ["રંગન’ બ્રહાદેશની રાજધાની + ગુ રંગારિયું (રવુિં ) વિ. [જ “રંગાટ' +ગુ. અયું “ઈ' ત..] બ્રહ્મદેશમાંના રંગૂન નગરને લગતું, રંગૂનનું ત.] રંગાટ-કામને લગતું, રંગાટી
(ચોખાની એક જાત, વાલની એક જાત) રંગાટી (
રટી) સી. [+ગુ. “છ” સ્વાર્થે ત..] જુઓ રંગડી-ભંગી (રગેડી-ભગેડી) વિ. જિઓ “ભંગડી એન “રંગાટ” (૨) રંગવાનું કારખાનું
- સાદર “રંગેલી.'] જ “રંગી-ભંગી.' રંગાટી (ર ) વિ. [+ગુ. ' ત.ક.] જુઓ “રંગાટિયું. રંગેહું (૨૯ગેડુ) ન. સિ. દા] રંગનું કંડું (૨) પં. રંગારે
[વાનું કે રંગું (૨) સિં. ૨૬+ગુ. “” ત.ક. એ “રંગીલું. રંગાર્ડ (૨áડું) , પં. સિં. ર દ્વારા] રંગ ઓગાળ રંગપછી (
રપ) વિ. [સ. + ૩પવી, રંગામણ (રમણ) ન, –ણી સી. [જ “રંગનું' + ગુ. રંગભૂમિ ઉપર નાટ્ય રજૂ કરી વૃત્તિ ચલાવનાર (નટ આમણુ-આમણું' કુ.પ્ર.] જીઓ રંગાઈ '
નર્તકી વગેરે), નાટકિયું
જિઓ “રંગોળી. રંગાર (૨3) છું. [સં. મા-> પ્રા. ગરમ-] રંગેળ (૨ોગ્ય) સી. સિં. શાથી>પ્રા. નારી