Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 59

Tલ
તો
તે
તેલું ન. જિઓ તેલ' + ગુ, ઉં? ત. પ્ર.] જુઓ તલાં.” તેંતાલી(-ળી)(-) (તેં તારો જ રેતાળીસ.” તેલું ન. [સં. ત્રિ દ્વારા ત્રણ સાથે હોય તેવું ઝુમખું તેતાલ(-)(-)-મું જ તાળીસ-મું.’ તેવટ (-ટય) સ્ત્રી. [સં. ત્રિવૃત્તિ > પ્રા. તિવ િસંગીતને તેંત્રીસ(-૨) (તેંત્રીસ, શ, જુઓ તેત્રીસ.” એક તાલ. (સંગીત.)
તેવીસ(-શ-મું (તેત્રીસ) જુએ “તેત્રીસ મું.' (-2)વટી, ઠી સ્ત્રીજિઓ ‘તેવટ' + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર]. તેત્રીસ(-શા) (તેંત્રીસા,શા) એ “તેત્રીસા.' ભેળી કરી રાંધેલી કોઈ પણ ત્રણ દાળ (મેટે ભાગે મગ તેત્રીસ(-શાં) (ટૂંકીસા,શાં) એ “તેત્રીસ.” અડદ ને ચણાની)
[હોય તેવી ગૂંથણી તેત્રીસેટ-શે) (તેંત્રીસે,-શો) જુએ “તેત્રીસે.” (-)-વ' (6) શ્રી. [સં. ત્રિ દ્વારા ત્રણ વળ આપ્યા તેસઠ (તેં સક્ય જ “સઠ.” તેવટ' (-ડય) જુએ “વડ.”
તેસઠ-મું (તેં સઠમું) જુએ ત્રેસઠ-મું.” તે-2)વવું સ. ફિ. એ તેવડું, "ના. ધા. ત્રણ પડ તૈય ન. સિ.તીણ-તા થાય એમ કરવું. તે(૧ઠાવું કર્મણિ, ક્રિ. તે(2)વડાવવું તૈજસ વિ. સં.] તેજને લગતું, તેજ સંબંધી. (૨) (લા) છે., સક્રિ.
તિ(-)વઢાવવું છે., સ. ક્રિ. ઇતિ , “ડિઝાયર્ડ' છે. હિ) (૩) ૫. રાજસ અવસ્થામાં તે-વે)વવું જુઓ વિડવું. (-)વાવું કર્મણિ, મિ. થતો અહંકાર. (દાંત)
[‘તરડ.” તે(2)વઢાવવું'-', (-2)વઢાવું - જુઓ “ત(-તૈ (-ડથી સ્ત્રી, જિઓ ‘તરડ.' પ્રવાહી ઉચ્ચારણ.] જ વડવું-૧ માં.
તેડાવવું જુઓ તેડાવું” “તરાવું માં. તેવડું' વિ. [સ. ત્રિ-પુટ-> પ્રા. તિવુડમ-] જઓ ત્રેવડું.” તેઢાવું અ. કેિ. જિઓ “તરડાવું,' પ્રવાહી ઉચ્ચારણ.] તેવડું સર્વ, વિ. [સં. સાવંતૂ > અપ. તેવામ-] તેટલી જ “તરડાવું.” તૈકાવવું છે., સ. કિ. [“તરડિયું.' ઊંચાઈનું કે કદનું (સાપેક્ષ)
[(સાપેક્ષ) તૈડિયું વિ. જિઓ “તરડિયું,’ પ્રવાહી ઉરચારણ.] જુએ તેવ સર્વે, ત્રી. પું, બ. વ. [પારસી.] (માનાર્થે) તેઓ તૈણું ન. જિઓ “તરણું..' પ્રવાહી ઉચ્ચારણ.] જુઓ ‘તરણું.” તેવ-તેડુ વિ. [ઓ “તેવડું'ની પહેલી બે મતિઓને તૈતિલ ૫. સિં] એ નામનો પંચાગમાં એક કરણ.(જ.) દ્વિભવ.] સરખી ઉંમરનું (સાપેક્ષ)
તૈત્તિરીય વિ. [સં.] કૃષ્ણ યજુર્વેદની એ નામની એક શાખાને તેવરી સ્ત્રી. [૪. ત્રિવત્તિના ૮પ્રા. તેવસિં] કરચલીવાળું લાગતું (સંહિતા બ્રાહ્મણ આરણ્યક અને ઉપનિષદ) કપાળ. (૨) (લા.) ગુસ્સાની દષ્ટિ, ખીજ ભરેલી નજર તૈયાર વિ. [અર., અર્થ ‘ઝડપી, દેડનાર.'] તરત જ કરાય તેવો છું. એ નામને એક વિલે. (૨) એ નામને સંગીતનો તેવું. (૨) સાબદું, તcપર, સજજ, (૩) સિદ્ધ થયેલું, પરિએક તાલ. (સંગીત.)
પૂર્ણ થયેલું તેવામાં (તૈઃવામાં) ક્રિ. વિ. જિઓ “તેનું' + ગુ. “માં” સા. તૈયારી સ્ત્રી. [અર., અર્થ- “ઉતાવળ, દેડવું એ'] તરત વિ.ના અર્થને અનુગ.] દરમ્યાન (સાપેક્ષ)
૨જ કરાય એવી સ્થિતિ. (૨) સાબદાઈ, તcપરતા, સજજતા. તેવીસ(-શ) જુએ ત્રેવીસ'
(૩) સિદ્ધિ, પરેતા. (૪) વ્યવસ્થા, ગોઠવણ, આજના તેવીસ(-શ)-મું જઓ ત્રેવીસ-મું.'
તૈલ ન. [સં.] જુઓ ‘તેલ.' તેવીસ(-શાં) જાઓ “વીસ(-શાં).”
તૈલગંડૂષ (-ગડુ) ૫. સિં.) તેલને કોગળો તેવીસ(-શાં)-સે જ “વીસ(-શાં)-સે.”
તૈલચિત્ર ન. [સં.] તેલ મિશ્રિત રંગોથી બનાવેલી છબી, તેવું (તેવું) સર્વ, વિ. જિઓ એવું,' એના સાથે તે- ઓઇલ-પેઇન્ટિગ, પેઈ) નું.] તેના જેવું (સાપેક્ષ), (૨) એક સમાન સમયનું. [જેવું- તૈલ-મર્દન ન. [સં] જુઓ “તેલ મર્દન.' તેવું (જોવું તેવું) (રૂ. પ્રતદ્દન સાધારણ, હલકા પ્રકારનું] તેલ-યંત્ર (યન્સ) ન. [સં] જુઓ તેલ-યંત્ર.” તે લૅવૅ) ક્રિ. વિ. [જઓ ‘તેવું.' + ગુ. એ સા. વિ તૈલંગ,૦ણ તેલ, ૦ણ) . [સં] જ ઓ “તેલંગણ.” પ્ર.] દરમ્યાન, સમકાલે (સાપેક્ષ)
તૈલંગ (તૈલગી) સ્ત્રી. [સં.] જુઓ તેલંગી.' તિલંગ.' તે(તે)સઠ (૫) જેઓ “સઠ.”
તૈલંગે (તૈલો ) પૃ. [સ. તૈત્ર + ગુ. “ઉ” ત. પ્ર.] જુઓ તે-તેસઠમું જુઓ “સઠ-મું.'
તેલાયંગ (તલાવ્ય) ન. [સં. તૈત્ર + અભ્ય) શરીરે તેલ તે-સરિયું ન. વહાણના સમાંનો એક સઢ. (વહાણ) ચાળીને કરવામાં આવતું સ્નાન તેહ સર્વ. [જઓ ‘તે.૧] તે (સાપેક્ષ). (પદ્યમાં.).
તૈલી વિ. [સ, j] તેલવાળું. (૨) પૃ. જ “તેલી.' તહસીલ (તે સીલ) જ એ “તહસીલ.” “તહસીલ-દાર.' તો' (ત) ઉભ. [સં. તત: > પ્રા. તો > અપ. ત] તહસીલ-દાર (તે સીલ-) વિ. [+ ફા. પ્રત્યય. ] જુઓ જે' નું સાપેક્ષ. (૨) ત્યારે તહસીલદારી (લેંસીલદારી) જુઓ ‘તહસીલદારી.” તોર () ઉભ. [સં. રાવતૂ > છે. તેમ > અપ. રાવૈ તહસીલરનામું (તૈસીલનામું) જુએ “તહસીલ-નામું.' > જ. ગુ. 13] “વાંધ” કે “પણ” ના અર્થમાં હું તે (તે) સર્વ, ત્રી. વિ, એ.વ. [સં. વૈવા > પ્રા. તા> તો આવીશ.). (૨) “તો પછી' ના અર્થમાં (તે જા.). (૩) અપ, તરું. પરંતુ તેનાં અન્ય રૂપના સાથે મહાપ્રાણિત ‘આટલું માત્ર'ના અર્થમાં (આવજો તો ખરા.) (૪)નિશ્ચયા] વાત કરનાર સામી વ્યક્તિએ (બીજો પુરૂષ)
ર્થક છે તે ખરા)
[(૨) તો પછી તેગ (લૅગ) ન. શેરડીના પ્રકારનું એ નામનું ઘાસ
તો તે (તે તે ઉભ. જિએ તો." + “તે આટલું તે.