Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 405

પિં(પી)ઢોર
૧૪૪૦
પિ(-૫)હેર ન. માટીનાં ઢેફાં મૂકી બનાવેલી ભીંત દેવી એ, કાગને વાઘ, પછાં વેરાઈ જવાં (રૂ. પ્ર.) માર્યા પી' ક્રિ. વિ. [૨વા.] પિપૂડીને અવાજ થાય એમ જવું. ૦ ખેંચવું (-ખે ચવું), ૦ ફેરવવું, ૦ મારવું (રૂ. પ્ર.) પી જિ. વિ. રિવા. તુચ્છકાર, ધિક્કાર. [ કરવી, ૦ બે- ઝટ ઝટ સહીઓ કરવી) લાવવી (રૂ. 4) હરિ બોલાવ]
પી છે-કુચ, પીછેહઠ સી. [હિં] પાછા હઠી જવું એ પીઈઈઈ કે. પ્ર. [૨વા.] હરિયો (ક. મા. મુ)
પી(-) છે'પું. જિઓ “પી(-પી)છું.'] વેળવા તેમ રંગ કરવા પીપિક' ન. રિવા.] ઘૂંક
માટે ભીંડીના રેસા કે તાડછાં વગેરે બનાવેલ ઝડે, પીઇડે, પીક સ્ત્રી. [અં] ટોચ, શિખર, ઇંગ
કૂચડો. [ માર(રૂ. પ્ર.) પીંછા વતી ચને દીવાલે લગાવો] પી(૫)ક-દાની સ્ત્રી. [+ ફા] કંક-દાની
પીછો છું. [સં. 1984->પટ્ટ-] પિને કારણે પંડને પીખ (ગ્ય) સ્ત્રી. ગરજ, સવાર્થ
ભાગ] (લા.) પછવાડે જવું એ, jઠ પાછળ પડવું એ. [૦ છે , પી(-૫)ખડી સ્ત્રી. [જુએ “પી(-પી)ખડું + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી- ૦ (રૂ. પ્ર.) કોઈ વાતને આગ્રહ જ કર. પ્રત્યય.], હું ન. ખભાથી કેણી સુધીનું બાવડું
૦ દેખા (રૂ. પ્ર.) પંઠ બતાવવી, ૦ધરે, ૦ ૫ક , પી(-પખવું સ, ક્રિ. પાંખે ચૂંથી નાખવી. (૨) વીંખી નાખવું. ૦ લે (૨. પ્ર.) કામની વાંસે લાગવું, સતત મંડ્યા રહેવું. (૩) ફેંદવું. (૪) (લા.) ગભરાવી મૂકવું. પિ(-)ખાવું (૨) સતાવવું] કર્મણિ, કિં. પિ(-)ખાવવું ., સ. ક્રિ.
પીટ (ત્રય) સમી. [જ “પીટવું.'] પીટવું એ, માર મારવો. પીગવી સ્ત્રી, એ નામની એક વનસ્પતિ, માલકાંકણુ એ. (૨) (લા.) રમઝટ, ઝડી. [૦ કાઢવી, ૦ દેવી (રૂ. પ્ર.) પીગળવું અ. ક્રિ. ઘનનું પ્રવાહી થઈ જવું, ગળવું. (૨) માર માર. ૦ પઢવી (રૂ. પ્ર.) માર પડ. (૨) વાણીના (લા.) દયા આવવી, કરુણાવાળું હૃદય થવું. (૩) નરમ થઈ પ્રહાર થવા. (૩) ગ્રાહક વધતા આવવા. ૦ પાવી (ઉ.પ્ર.) જવું. પીગળાવું ભાવે., ક્રિ, પિગળવું પ્રે, સ. ક્રિ. પિગને ઠપકો આપવો] ળાવવું પુન: પ્રે., સ. ક્રિ.
પીટઢવું સ. કિં. જિઓ “પીટવું' + ગુ. ‘’ વાર્થે ત. પ્ર.] પીચ ન. એ નામનું એક વૃક્ષ
પીટવું, મારવું, લમધારવું. પીટાવું કર્મણિ, કિં. પિટપીચકવું અ. જિ. રિવા.] ધાબે પડવે. (૨) સંકોચાવું. (૩) હાવવું છે, સ. દિ.
બાવું. (૪) નાવાવું. પીચકાવું ભાવે., જિ. પિચકાવવું પીટ ન. [૪ ‘પીટવું' + ગુ. “અણુ” ક. પ્ર.] પીટવું એ, છે, સ, જિ.
માર. (૨) વિ. પીટવા પાત્ર. [૦ કાલ(ળ) (રૂ. પ્ર.) રેગપીચવું સ. મિ. [૨વા] પગ નીચે કચડવું, ચીપવું. પિચાવું ચાળાને સમય]. કર્મણિ, 4. પિચાવવું છે., સ. દિ..
પટણી જી. [જ પીટાણું' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યચ.] જ પી(પ)છ ન. [સે. ]િ જુઓ “પીછું.'
પાટણ.” (૨) (લા.) મરનાર પાછળની રડારેડ, રોકકળ. પીછ, સી. લપસી જવાય એવું હોય એ. (૨) (લા.) ભૂલ, ચક [૦ પાઠવી (રૂ. પ્ર.) છાતી કુટતાં કુટતાં રોકકળ કરવી) પીવું અ. શિ. [હિ. પીછડા' દ્વારા] પાછળ રહી જવું. પીટાણું ન. જિઓ પીટવું' + ગુ. “ણું” ક. પ્ર. એ (ર) લાગ્યનાસીપાસ થવું. પીછા ભાવે, જિ. પિતાવવું પીટણી.' (૨) (લા,) કજિયે ., સ. ક્રિ.
પીટવવું જ એ પીટવુંમાં. પી-પDછડું ન. [જ એ પી(પી)છું' + ગુ. ' સાથે ત. પીટવું સ, ક્રિ. [૨. પ્રા. પિટ્ટ-] ખુબ મારવું, ટીપવું, ઝૂડવું, પ્ર.] શેરડીના આગળાની પત્તી
લમધારવું. (૨) (મરનારની પાછળ) છાતી કૂટવી. (૩) પતિ-૫) ૫. [જ પી(-પી) છે' + ગુ. “ડ” ત. પ્ર] વજાડવું. પિટાણું કર્મણિ, ક્રિ. પીટવવું, પિટાવવું છે, ઘળવા કે રંગ કરવા માટે ભીંડીના રેસા કે તાડછાં વગેરેને સ. ક્રિ. કચડો
['પિચ્છધર.” પીટિયું વિ. [જ એ પીટવું' “જ, ગુ. “ઈયું' ભૂ. ૭ અર્થ પી(પ)છ-પર વિ, જિઓ “પી(પ)છ' + સં.] જ પટેલું.'] એક ગાળ તરીકેનું વિશેષણ. (પીટયું' એ જોડણી પી-પછી સ્ત્રી, જિઓ “પી(પીંછું' + ગુ. 'ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] કરતાં “થ પૂર્ણ પ્રયત્ન તો ઉચ્ચારવો જ પડે, હકીકત નાનું પીવું. (૨)પીંછાંની ઝડી, ચામર, (૩) (અસલ પીંછાની એ “ઇયું” જ છે, જેમાં છ લઘુપ્રયત્ન છે કે જેવો “કડિયે બનતી તેથી) (લા.) ચિત્ર-કામ કરવાની છેડે વાળવાળી સળી “રૂપિયો” “ડિયું “કડિયું વગેરેમાં છે.) કે કલમ. (૪) ઘરેણાં ધવાને નાતે બસ. [૦મારી પીઠન, સ્ત્રી. [સ, ન.] કોઈ પણ પાયાવાળું ઊંચું આસન. (રૂ. પ્ર.) ચિત્ર-કામમાં પીંછીથી રંગ પૂરો].
(૨) દેવ આચાર્ય વિદ્યા વગેરેનું સ્થાન (જેમકે “શારદાપીઠ”). પી-પી)છી ઊંજણી સ્ત્રી. [+ જુઓ ‘જણી.'] પછીથી (૩) સ્ત્રી, બજાર, ક્રય-વિક્રયસ્થાન, “માર્કેટ,’ ‘એકઈ જ.” રેગી ઉપર પાણી મંત્રી છાંટવું એ
(૪) બજાર-ભાવ, રૂખ. [ ઊઘડવી (રૂ. પ્ર.) પહેલે બજાર૫(પીંછી-કામ ન. [+ જુઓ “કામ?'] ચિત્રકામ ભાવ જાહેર થશે. ૦ ટકી રહેવી (-૨:વી) (રૂ. પ્ર.) બજારપી(-પીંછું ન. [સં. પિંછવ-> પ્રા. પિચ્છક-] પક્ષીની ભાવ ટકી રહેવો] પાંખમાંનું બારીક વાળવાળું પત્રકાર પ્રત્યેક અંગ. [છીનું પીઠ? સ્ત્રી. [સં. ૧fe>fપટ્ટ] શરીર પાછળને વાંસાને પારેવું કરવું (રૂ. પ્ર.) નજીવી વાતને મેટું રૂપ આપવું. ભાગ, [૦ આવવી, ૦ થી પડવી (રૂ. પ્ર.) વાસ છોલાઈ ને -છાને કાગડે (રૂ. પ્ર.) રજનું ગજ, વાત ખૂબ વધારી પાકવા. ૦ ઉઘાડી પઢવી (રૂ. પ્ર.) અસહાય થઈ જવું.