Page Text
________________
.પ્ર] (૨) (૩”ાટકે
તાકીદનચિઠી(-8)
તાનિયે તાકીદ-ચિઠી-ઠ્ઠી) . [+ જુઓ ‘ચિટ ઠીક-ઠી”], તાકીદ- તાછેલ (ય) સ્ત્રી, જિઓ “તાછ + ગુ. એલ' ક. પ્ર.] પત્ર . [+ સં, ન.] તરત અમલ કરવાના હુકમવાળે લગની, ૨૮. [૦ મારવી (રૂ. પ્ર.) મોહ લગાડવો] પત્ર, શાસન-પત્ર. (૨) મનાઈ નહુકમ
તાછેડ, મું. જિઓ “તાછવું' + ગુ. “એડ કુ. પ્ર. + ઓ’ તાકીદી વિ. [+]. “ઈ' તે.પ્ર.] તાકીદનું, ખૂબ ઉતાવળનું, સ્વાર્થ છે. પ્ર.] તાઇને ઢગલ, ટાડ, ટાડે
ખૂબ જરૂરી [દીવાલમાં કબાટ, તાકે, દુલાબ તાજ ૬. ફિ.] મુગટ (ખાસ કરી રાજા-મહારાજા-શહેનતાકું ન. [અર. તા-ગેખો '] દીવાલમાંનું હાટિયું, નાને શાહને). (૨) કલગી. (૩) ગંજીફાનું બાદશાહના મહોરાવાળું તકેડ વિ. જિઓ “તાકવું' + ગુ. ‘એડુ” ક. પ્ર.] તાકનાર, પાનું. (૪) આગરાને ‘તાજમહાલ'નું લઘુરૂપ. (સંજ્ઞા.) નિશાનબાજ, તાકણિયું
તાજ(-જિ), . ફિ.] અરબસ્તાન. (૨) (લા.) ન. યવનાતાકે પું. [જ “તાકું.'] જ “તા.”
ચાર્યે રચેલી બાર રાશિનો ખ્યાલ આપતી તિષ-પદ્ધતિ. તકો પુ. [અર. તાકહ ] કાપડનું થાન
(૩) વર્ષફળ કાઢવાની એવી એક પદ્ધતિ તકેડિયું, તાકોડી, તાડું વિ. [ જ એ “તાકવું” + ગુ. તાજકી સ્ત્રી, જિએ “તાજ' દ્વારા] (લા.) મેટાઈ
એડ' ક. પ્ર. + “ઈયું' ત. પ્ર. ‘તાકોડ + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર., તાજ-ખાનું ન. [અર. તહારત + એ “ખાનું.'] સંધાસ, + “ઉં' ત. પ્ર.] જ એ “તાડું.”
જાજરૂ, પાયખાનું તાખડું વિ. આતુર, ઉત્સુક
તાજગી સ્ત્રી. [ફા.) તાજીપણું, અર્તિ તાખત (-ત્ય) સ્ત્રી. લુંટ
તાજગીદાર વિ. [ + ફો. પ્રત્યય], તાજગીભર વિ. [ + તાગ કું. [૨. પ્રા. થર પાણીની નીચેનું તળું. (૨) (લા.) જુએ “ભરવું.), તાજગીભર્યું વિ. [ + જુઓ “ભરવું'
અંત, પાર, છેડે. [૦ આણ, ૯ લાગશે (૨. પ્ર.) પરું “+.' “યું' ભૂ. કૃ] તાજગીથી ભરેલું, ર્તિવાળું કરવું. ૦ કાઢ (રૂ. પ્ર.) અંદાજ મેળવ. ૦ મેળવ, તાજણ (-૩) સ્ર. સૌરાષ્ટ્રની એક ઉત્તમ જતની ડી ૦ લે (રૂ. પ્ર) ઊંઢાઈ માપવી]
તાજણિય . જિઓ “તાજણ + ગુ. ઈયું છે. પ્ર.], તાગ કું. એ “તાગડે’–‘ત્રાગ, ડે.”
તાજણે' j[ + ગુ. “ઓ' ત. પ્ર.] તાજણ જાતની વાડીમાં તાગ (૫) સ્ત્રી, વહાણની અંદરના ભાગમાં જવામાં ઉત્પન્ન થયેલ છે
[(૨) (લા.) કટાક્ષ આવતાં લાંબાં પાટિયાં. (વહાણ.)
તાજણે પું. [ફા. તાજિયાન] કેરડા, ચાબુક, સાટકે. તાગડધિન્ના ડું, બ. વ. [મૃદંગ કે તબલાંના બોલનું અનુ] તાજ-ધારી વિ. [ઓ “તાજ' + સં., મું] મુગટધારી (રાજા(લા.) મોજમઝા, ખાવુંપીવું અને મેજ કરવી એ. (૨) રંગરાગ મહારાજા-શહેનશાહ).
પિણું, તાજગી તાગડી સ્ત્રી. [જ એ તાગ' + ગુ. ‘ડું” સ્વાર્થે ત. પ્ર. + તાજ૫ (-) સ્ત્રી. [જ “તાજુ' + ગુ. “પ” ત. પ્ર.] તાના' પ્રત્યય.] (લા.) દોરીવાળું ત્રાજવું
તાજ-પેશી સી. [ફા.) રાજગાદી ઉપર બેસતાં રાજમુગટ તાગડી-તેલ તળ) વિ. [જએ ‘તાગડી' + “તળવું.”] પહેરાવવાને વિધિ
[ઉઠાઠી મુકવામાં આવેલું ત્રાજવાંથી જખ કરી કમાઈ ખાનાર
તાજ-બ્રણ વિ. [જ “તાજ ' + સં. રાજગાદી ઉપરથી તાગ જ “તાકા.'
તાજમ જુઓ “તાજીમ.” તગડે* જુએ ત્રાગડે.'
તજ-મહા-) . [શહેનશાહ શાહજહાંની બેગમ મુમતાગર ન. વહાણમાં લાકડાનો એક ભાગ. (વહાણ) તાઝ'ની સ્મૃતિમાં થયું કહેવાતો આગરામાંને રેજો + જ તાગવું સ, ક્રિ. [ જુએ “તાગ,’-ન, ધા. ] તાગ કા , મહા(-હેલ.] આગરાને સુપ્રસિદ્ધ એક રોજે. (સંજ્ઞા.) (પાણીનું માપ લેવું. (૨) (લા.) અંદાજ કાઢ. તગાવું? તાજમી એ “તાજીમી. કર્મણિ, ક્રિ. તગાવવું છે.. સ. ક્રિ.
તાજર ૫. [અર. તાજિર્] વેપારી (ન. મા.) તાદાત (૯) સ્ત્રી. કપડાંની એક પ્રકારની સિલાઈ તાજવું એ “ત્રાજવું.'
[મુલક, સંસ્થાન તાગિયું વિ. સળગેલું
તાજ-સંસ્થા (સંસ્થા) સ્ત્રી. [જ “તાજ' + સં] જિતાયેલો તાગિયો . જિઓ તાગ + ગુ થયું છે. પ્ર.] (લા) તાજ-હીન વિ. [જએ તાજ' સં.) તાજ વિનાનું, બેતાજ રેશમના કારીગર
[‘ત્રાગડો.' તાજાઈ સી. [જ “તા' + ગુ. “આઈ' ત..] જાઓ તાગે . જિઓ “તાગ' ગુ. ‘આ’ વાર્થે ત. પ્ર.] જાઓ તાજગી.' તાછ () સ્ત્રીજિઓ ‘તાવું.'] કુહાડા ટાંકણાં વગેરેના તાજ(જે)-કલમ સ્ત્રી, ન. [ફે. તાજહ + અર. કલ] મારથી પથ્થરમાંથી પઢતે છોલ, (૨) ધાતુઓના ઘસારાને લખાણ પૂરું થઈ ગયા પછી ઉમેરવાનું યાદ આવતાં ચાલુ છલ. (૩) એપ. [ ૦માર (રૂ. પ્ર.) પિલિશ કરવી] કલમે કરાતું લખાણ, અનુ-લેખન, તા.ક, પેસ્ટ-રિક્રસ્ટ, તાછવું સ. ક્રિ. [ સં. તક્ષ- 2 પ્રા. તછે-] છાલવું. (૨) “નેટ બિહાઈન્ડ' [વાન, તાજે-માતું, તન તારું ટાંકણાથી કે કુહાડાથી સેરવું. તછાવું કર્મણિ, ક્રિ તછાવવું તાજ-તવાના વિ. [ફા. તાજ + તવાના] તાજું અને શક્તિછે, સ. કિ. ત્રિાંસે કાપેલો સાંઠાનો ટુકડો તાજિક જ “તાજક.' તાછિયું ન. જિઓ “તાછવું + ગુ. મું) . પ્ર.] કલમ જેમ તાજિયે પું, ચું. ન. [અર. અહિ ] તાજ કે ધૂમટવાળા તાછું વિ. જિઓ “તાછવું' + ગુ. “ઉં' કુ. પ્ર.] ઉપર ઉપરથી આકારને કૃત્રિમ મકરબા, તાબૂત, ડોલે. (ઇસ્લામ)[-યા ખેલું. (૨) થોડી ઊંડાઈવાળું, છીછરું.
કાઢવા (ઉ.પ્ર.) તાબૂતનું સરઘસ કરવું. યા નીકળવા
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |