Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 341

પરિ-શ્રુતિ
(૨) પાકી ગયેલું. (૩) નીવડી આવેલું પરિ-ભુતિ સ્ત્રી. [સં.] જએ ‘પરિણામ.’ પરિણમવું અહિ. [સં, -નમ્ = ળમ્, તત્સમ] પરિણામરૂપે થવું, ફલિત થવું. (૨) નીપજવું, ઊપજવું, (૩) બદલવું. પરિમાવવું કે.,સ.ક્રિ. પરિ-ય પું. [સં.] લગ્ન, વિવાહ પરિ-ભ્રુામ ન. [સં.] કાઈ પણ કાર્ય કે પ્રવૃત્તિનું છેલ્લું ફળ,
નતીને. (ર) ખેડા, અંત. (૩) રૂપાંતર. (૪) વિકાર. (૫)
વિકાસ, ‘એવાયુશન.’ (૬) અસર, ઇમ્પેક્ટ.' (') પાક. (૮) એ નામના એક અલંકાર. (કાવ્ય.) પરિણામ*, "કાર* વિ. [સં.] પરિણામ લાવનાર. (ર) ફેરફાર લાવનાર
પરિ-પકવ
પ્રસન
પરિતાપી વિ. [સં.] પરિતાપવાળું, સંતપ્ત. (૨) પરિતાપ કરનારું (ૌનને) [થયેલું, રાજી રાજી પરિ-તુષ્ટ હું. [સં.] ખ્ય સંતેષ પામેલું, ઘણું જ પરિ-તુષ્ટિ સ્ત્રી. [સં.] ઘણું સંતાય, પ્રબળ પ્રસન્ન-તા પરિ-તખ્ત વિ. [સં.] જેને પ્રવ થયા છે તેવું, ધરાઈ ગયેલું, સંતુષ્ટ
પરિતૃપ્તિ . [સં] સારા એવા સંતાય, પૂરા પ્રવ પરિ-તાષ પું. [સં.] જએ ‘પરિતૃષ્ટિ.’ પરિ-પરિ-તષક વિ. [સં.] સંતાય આપનારું. (૨) પ્રસન્ન કરનારું પરિ-તાષણ ન. સં.] જઆ ‘પરિંતુષ્ટિ.' (૨) બીજાને સંતેાષ
૧૩૦૧
પરિણામકારિ-તા . [સ.] પરિ-ણામ લાવવાપણું પરિણામનારી વિ. [સં.,પું.] જઆ પરિણામક.’ પરિણામ-દર્શી વિ. [સં.,પું.] પરિણામ શું આવશે એના જેને અગાઉથી ખ્યાલ છે તેવું, પરિણામદૃષ્ટિવાળું, અગમચૈતીવાળું
Jain Education International_2010_04
પરિણામદાયક વિ. [સં.] પરિણામ-દ્દાયી વિ. [સં.,પું.] પરિણામ આપનાર, ફુલદાયી પરિણામ-ષ્ટિ. [સ.] રાઈ કાર્યનું ફળ અમુક જ આવરો એવી ષ્ટિ, અગમચેતી પરિણામ-વાચક વિ. [સં.], પરિશુામ-વાચી વિ. [સં.,પું.] પરિણામ બતાવનાર પરિણામ-વાદ પું. [ä,] જગતનાં ઉત્પત્તિ સ્થિતિ અને નાશ સત્ય તેમ નિત્ય પરિણામ પામતાં જતાં હોય એવા મત-સિદ્ધાંત એવાયુશન' (મ.ન.) પરિણામ-વાદી વિ. [સ.,પું.] પરિણામ-વાદમાં માનનારું પરિણામાત્મક વિ. [+ સં. આમન્TM] જુઓ પરિણાત્રિક',
ફ્રાન્સિક્વન્ટ’
પરિણામિક વિ. [સં.] પરિ-ણામ તરીકે આવી મળતું પરિણામિતા હી. [સ.], ૧ ન. [સં.] કુલરૂપ થવું એ. (ર) રૂપાંતર થવું એ
પરિશુામી વિ. [સં.,પું.] પરિણામ પામ્યા કરતું, પરિણામરૂપે નીપજ્યાં કરતું, કુલરૂપે આવતું
પરિણાલિકા શ્રી. [સં.] ગ્રહને ફરતે આવેલી વીંટી જેવી આકૃતિ (શનિના ગ્રહને છે તેવી), (ખગાળ.) પરિ-ણીત વિ. [સં.] પરણેલું, જેનાં લગ્ન થઈ ગયાં છે તેવું પરિણીતા વિ.,સી. [સ.] પરણેલી સ્ત્રી
પતિખ્ત વિ. [સં.] ખૂબ તપી ઊઠેલું. (૨) (લા.) ભારે
દુઃખવાળું, દુઃખથી સખળ્યા કરતું પરિતપણુ ન. [સં.] તૃપ્ત કરવાની ક્રિયા, સંતાવું એ પરિતપૂવું સ.ક્રિ. -[ર્સ, રિ-તૃપ્તમ્, તત્સમ] સંતાયબુ, તૃપ્ત કરવું, પ્રવ કરાવવા. પરિતાંવું કર્મણિ,ક્રિ. પતિોવવું કે.,સ.ક્ર. પરિતપોવવું, પરિતર્જાવું જએ પરિતપૂવું’માં. પરિ(રી)-તાપ પું. [સં.] હૃદયની બળતરા, સંતાપ, પ્રમળ ચિંતા. (૨) પશ્ચાત્તાપ, પસ્તાવા તિનું, પીડિત પરિ-તાપિત વિ. [સં.] જેને સંતાપ કરવામાં આવ્યા છે
આપવા એ
પરિતાષી વિ. [સ,] સં-તુષ્ટ, સંતાવાળું. (૨) સંતુષ્ટ કરનારું પરિત્યક્ત કવિ. [સં.] જેના સર્વથા ત્યાગ કરવામાં આવેલા છે તેવું. (ર) માકળું, છૂટું પરિત્યા` વિ. [સં.,પું] પરિ-ત્યાગ કરનાર (પુરુષ) પરિત્યક્તા શ્રી [સં.] પતિએ જેના ત્યાગ કર્યાં હોય તે પરિત્યાગ પું. [સં.] સંપૂર્ણ ત્યાગ (ફરી ન સંઘરાય એ રીતને)
પરિત્યાગી વિ. [સં., પું.] પરિત્યાગ કરનાર, પરિત્યક્તા પરિયાણ ન. [સં.] સારી રીતે કરેલું રક્ષણ, સંરક્ષણ પરિ-દર્શક વિ. [સં.] તપાસણી કરનાર, પરીક્ષક, ‘ઇન્સપેક્ટર.’ (૨) મુલાકાત લેવા આવનાર, ‘વિઝિટર.’(૩) ન. અકસ્તીમાં રાખવામાં આવતું સેગમ જોવાનું સાધન, પેરિસ્ક્રાપ’ [અવલાકન પરિદર્શન ન. [સં.] ચેગમ જોનું એ, સમીક્ષણ, નિરીક્ષણ, પરિ-ણ્ય વિ. [સં.] ચારે ગમથી તેવા જેવું. (૨) ન. ચારે તરફથી જોવાય તેવું જોવાનું
પરિ-શ્યમાન વિ. [સં.] ચારે તરફથી જોવામાં આવતું પરિષ્ટ વિ. [સં.] ચારે તરફથી જોયેલું કે જોવામાં આવેલું, (૨) માનસમાં આવેલું છતાં બહાર વ્યક્ત નહિ તેવું, ‘સકૅલ્શિયસ' (ન.કે.)
પરિ-દૈવન ન., "ના શ્રી. [સં.] શાક, દિલગીરી પરિધાન ન. [સં.] પહેરવાની ક્રિયા. (૨) વસ્ત્ર, કપડાં, પેશાક પરિધાનીય વિ. [સં.] પહેરવા જેવું
પરિ-ધિ છું., . [સં., પું.] વર્તુળની કરતી રેખા, પરિષ, સર્ફરન્સ.' (૨) સૂર્ય ચંદ્રની આસપાસ દેખાતું તેજનું વર્તુળ, પ્રભા-મંડળ. (૩) મેટા વર્તુલના પરિઘ ઉપર ફરતા મધ્યબિંદુવાળું વર્તુલ, ‘એપિસાઇકલ.' (ગ) પરિ-નિર્વાણુ ન. [સં.] આત્યંતિક મેક્ષ, અ-પુનર્ભવ, પૂણૅ નિર્વાણ, પરા શાંતિ. (વેદાંત.)
પરિ-નિષ્ઠા શ્રી. [સં.] પૂરેપૂરી આસ્થા અને શ્રદ્ધા પરિ-નિષ્ઠિત વિ. [સં.] પૂરેપૂરી આસ્થાવાળું. (૨) (લા.) પેાતાની વિદ્યામાં નિષ્ણાત
પરિભ્યાસ પું. [ર્સ,] કાન્યમાં જ્યાં વિશેષ અર્થ પૂર્ણ થતા હાય તેવું સ્થળ. (કાવ્ય.) (ર) નય-રચનામાં મુખ્ય કથાની મૂળભૂત ઘટનાની સંકેતથી કરવામાં આવતી સૂચના. (નાથ.) બુદ્ધિનું, પ્રૌઢ, પુખ્ત પરિ-પક્ષ વિ. [સં.] તદ્દન પાકી ગયેલું. (૨) (લા.) પાકી