________________
होय तोपण अहीं ० निशानी न होय.
आ संकलित कोशमां अमुक प्रकारना उच्चारभेदोथी आवेला शब्दो केटलीक वार साथे लई लीधा छे ने बधा आधारग्रंथोने एकसाथे मूकी दीधा छे. त्यां कया उच्चारभेदवाळो शब्द कया आधारग्रंथमाथी छे एनी स्पष्टता नथी थती. तेथी मूळ ग्रंथ सुधी जनारने ए बधा विकल्पोनो प्रयल करी जोवानो रहेशे. जेमके,
अधकेरु, अधिके उपबा. प्रबोप्र. षडाबा.
आ दाखलामां निर्दिष्ट ग्रंथोमांथी कोईमां अधकेरु ने कोईमां अधिकेरु हशे, कोईमां बन्ने पण होई शके. ए हकीकतने लक्षमा राखीने मूळ ग्रंथ सुधी जनारे एमां शब्द शोधवानो रहेशे.
केटलीक वार उच्चारभेदोने लुप्त करी शब्दनुं कोई सामान्य रूप स्वीकार्यु छे त्यां मूळ ग्रंथमां शब्द शोधवानुं थोडुं वधारे मुश्केल बनवा- ए वात आगळ करी छे. एनो दाखलो लईए तो आ संकलित कोशमां पडखइ उक्तिर. कादं(शा). "गुर्जरा. जिनरा. नलरा. नलाख्या. प्रेमाका. विराप.
शृंगामं. राह जुए, थोभे; "अखाका. [थोभे, विचारे] आम मळे छे, तेमां निर्दिष्ट आधारग्रंथोमां वस्तुतः पडख-, पडखइ, पडखतउ, पडखि, पडखी, पडखीने, पडखे एम जुदाजुदा शब्दो छे. (पडिखइ, अलबत्त, अलग राखेल छे.) मूळ आधारग्रंथमां शब्द शोधनारे आ स्थिति लक्षमा राखवानी रहेशे. ___'ख'वाळो शब्द मूळ आधारग्रंथमा 'ष'मां होय एवं पण बनवानुं ते वात पण आपणे आगळ करी गया छीए. उक्तिर. उपबा. देवरा. वीसरा. ए ग्रंथोमां 'ख'वाळा शब्द 'ष'मां मुकायेला छे.
उपरांत, जुदाजुदा ग्रंथनी शब्दक्रमनी थोडी जुदीजुदी पद्धति जोवा मळी छे. जेमके, प्रबोप्र.मां 'क्ष' वर्णमाळाने छेडे छे, 'क'ना जोडाक्षरना स्थाने नहीं. ऐतिरा.मां अनुस्वारवाळा शब्दो अनुस्वार वगरना शब्दो पूर्वे मुकाया छे, जेमके 'आ' पूर्वे 'आं'. (जोके 'अं’मां आ नियम जळवायो नथी.) षडाबा.मां अनुस्वारवाळा शब्दो जे-ते वर्णना सर्व स्वरांत रूपो पूरा थया पछी आवे छे. जेमके, 'का', 'कि', 'कु' वगेरे पछी 'कां' 'किं' 'कुं' वगेरे. मूळ आधारग्रंथोनी वर्णक्रमनी आवी भिन्नभिन्न रीतने कारणे पण एमां शब्द शोधवामां थोडी महेनत पडवानी.
छल्ले, मूळ आधारग्रंथोमां अवारनवार सरतचूकथी वर्णक्रमभंग पण थयो छे, कोई वार तो मोटो. ए स्थिति पण आ संकलित कोशनो शब्द आधारग्रंथोमां शोधवामां आडे आववानी.
पण आ संकलित कोशनो उपयोग करनारे एटली खातरी राखवानी छे के अहीं
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
