________________
પંડિત શ્રી લે, શ્રી શાન્તિલાલ નાગરદાસ શાહ આપબળે આગળ વધનાર અને સામાજિક તથા શૈક્ષણિક ક્ષેત્રમાં ઊંડો રસ ધરાવનાર લેખક મહાશય છેલ્લાં થોડાં વર્ષોથી શ્રી ધીરજલાલભાઈના સંપર્કમાં આવ્યા છે. તેમના વ્યક્તિત્વનું જે ચિત્ર તેમના મનમાં ઉપસ્યું છે, તે અહીં રજૂ થાય છે.
વ્યક્તિના જીવનનું મૂલ્યાંકન તેણે જીવનમાં પરિપૂર્ણ કરેલ સીમાચિહ્નરૂપ મહદ્ કાર્યોના અનુસંધાનમાં કરવામાં આવે છે. મહાન કાર્યોથી વ્યક્તિની મહત્તા પીછાણવી એ એક સામાન્ય શિરસ્તે છે. એમાં ખોટું પણ કાંઈ નથી, પરંતુ જીવનની રોજ-બરોજની નજીવી અને સામાન્ય ગણાતી બાબતેને પણ પાર પાડવામાં વ્યક્તિ જે ચેકસાઈ ચીવટ અને પ્રામાણિક્તા દાખવે છે, તે જ તેની ખરી મહત્તા વધારે છે. મહાન કાર્યોની * પ્રાપ્તિ પાછળનું મૂળ કારણ પણ આ જ હોય છે. એટલે જ કહેવાયું છે કે નાની અને નજીવી બાબતે વ્યક્તિને મહાન બનાવે છે. જેમ કાપડનું ગુણાંકન કરવા માટે તેમાં રહેલ સૂકમ તાણ-વાણીનું નિરીક્ષણ આવશ્યક છે, તેમ જીવનની અંદી નજીવી સામાન્ય બાબતે પણ વ્યક્તિના ગુણાનુવાદ માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે.
છેલ્લાં પાંચેક વર્ષથી પંડિતશ્રીના પુસ્તક-પ્રકાશન તથા ભક્તિ-આરાધના અંગેના સમારોહમાં મેં મંત્રી તરીકે તેમજ અન્ય રીતે કાર્ય કર્યું છે. આ સમય દરમિયાન પંડિતશ્રીના નિકટના સંસર્ગને કારણે મને પણ એમના જીવન તથા વ્યક્તિત્વના દર્શનનિરીક્ષણને હા મળેલ છે, જે વિષે વિનમ્ર ભાવે એક બે વાત કહેવા પ્રેરાયે છું.
પંડિતશ્રીની પ્રથમ મુલાકાત મને આજેય બરાબર યાદ છે. પંડિતશ્રી રચિત પ્રતિક્રમણ-પ્રબંધ ટીકા ભાગ બીજે કેટકેટલાય સ્થળે તપાસ કરવા છતાં મળે નહિ, એટલે થયું કે લાવ લેખક પાસે જ માગણી કરું. પંડિતશ્રીના ચીંચબંદરના નિવાસસ્થાને રૂબરૂ ગયે, પરંતુ તેઓશ્રીને મેળાપ ન થા. તેમના પુત્ર શ્રી નરેન્દ્રભાઈએ જણાવ્યું કે તેમની પાસે ગ્રંથની એક પણ પ્રત નથી, પણ અમદાવાદ પત્ર લખી એકાદ પ્રત મેળવવા જરૂર પ્રયત્ન કરશે. ત્યારબાદ તેમની તપાસનું શું પરિણામ આવ્યું તે અર્થે બે-ત્રણ વાર પંડિતશ્રીના નિવાસસ્થાને ગયે, પરંતુ એકેય વાર પંડિતશ્રીની મુલાકાતને ગ ન થ .
કેટલાક દિવસ બાદ શ્રી નરેન્દ્રભાઈ મારી ઓફિસે આવી રૂબરૂ મારે જોઈતા ગ્રંથની એક પ્રત પહોંચાડી ગયા, અને કહ્યું કે અનુકૂળતાએ કઈપણ દિવસે સાંજના સમયે મળી જવા માટે પિતાશ્રીએ જણાવ્યું છે. બન્યું એવું કે કંઈક કામસર કેટલાક દિવસ
