________________
તથા ૦૩
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા [૫૨]
મુંબઈ, ચેત્ર વદ ૮, ૧૫૧] લકોને અદેશો પડે એવી જાતનો બાહ્ય વ્યવહારને અ દેશારૂપબાહ્ય ઉદય છે અને તેવા વ્યવહાર સાથે બળવાન નિગ્રંથપુરુષ વ્યવહાર-તેથી જેવો ઉપદેશ કરવો તે, માર્ગને વિરોધ કરવા જેવું છે, અને ઉમદા ન એમ જાણીને તથા તેના જેવા બીજા કારણોનું સ્વરૂપ વિચારી ઘણું કરીને લોકોને અદેશાને હેતુ થાય તેવા પ્રસંગમા મારુ આવવુ થતુ નથી વખતે કયારેક કોઈ સમાગમમાં આવે છે, અને કંઈ સ્વાભાવિક કહેવા કરવાનું થાય છે, એમાં પણ ચિત્તની ઇચ્છિત પ્રવૃત્તિ નથી પૂર્વે યથાસ્થિત વિચાર કર્યા અવિચારી વિના, જીવે પ્રવૃત્તિ કરી તેથી આવા વ્યવહારને ઉદય પ્રાપ્ત
હાર-ઉદય થયો છે, જેથી ઘણીવાર ચિત્તમાં શોચ રહે છે, પણ યથાસ્થિત સમપરિણામે વેદવુ ઘટે છે એમ જાણી, ઘણું કરી તેવી પ્રવૃત્તિ રહે છે. વળી આત્મદશા વિશેષ સ્થિર થવા અસગપણામા લક્ષ રહ્યા કરે છે આ વ્યાપારાદિ ઉદય વ્યાપારાદિ ઉદવ્યવહારથી જે જે સગ થાય છે, તેમાં ઘણું કરી અસંગ-ચમાં અસંગ પરિણામવત્ પ્રવૃત્તિ થાય છે, કેમકે તેમાં સારભૂતપણુ કઈ પરિણામવત લાગતું નથી પણ જે ધર્મવ્યવહારના પ્રસંગમાં આવવું થાય કરી
ત્યાં, તે પ્રવૃત્તિ પ્રમાણે વર્તવુ ઘટે નહીં તેમ બીજો આશય વિચારી પ્રવૃત્તિ કરવામાં આવે છે તેટલુ સમર્થપણ હાલ નથી, તેથી તેવા પ્રસંગમા ઘણુ કરીને મારુ આવવુ છું થાય છે, અને એ ક્રમ ફેરવવાનું ચિત્તમાં હાલ બેસતુ નથી [૫૮૩]
[મુબઈ, ચૈત્ર વદ ૧૧, શુક્ર, ૧૯૫૧] એક આત્મપરિણતિ સિવાયના બીજા જે વિષયો તેને આત્મપરિણતિ વિષે ચિત્ત અવ્યવસ્થિતપણે વર્તે છે, અને તેવું અવસ્થિત- કારણે વ્યવહારપણ લેકવ્યવહારથી પ્રતિકૂળ હોવાથી લોકવ્યવહાર ભજ ૬ ખ ગમતો નથી, અને તજ બનતું નથી; એ વેદના ઘણું કરીને દિવસના આખા ભાગમાં વેદવામાં આવ્યા કરે છે.
