________________
મહામુનિ શ્રી મહાવીર
tt
આાદિત કરેલા ઘાસને ખાવા આવવા લાગી. આશ્રમવાસી તાપસે ગાયાને અવારનવાર હાંકી કાઢતા, પણ શ્રી મહાવીર પોતાની કુટિરમાં ધ્યાનસ્થ ઊભા રહેતા. તેમને કુટિરની જરા પણ ચિંતા નહોતી. પેાતાના દેહનું પણ જે ભાન ભૂલી જતા, તેને બાહ્ય ઉપાધિ શાની હોય ? શ્રી મહાવીર ધ્યાન ન આપતા એટલે ગાયા વારવાર તેમની ઝૂ પડી તરફ ોડી આવતી તે ઝૂંપડીનું થસ ખાઈ જતી, આ જોઈ તાપસા ચીડાય . તેમણે કુલપતિને ફરિયાદ કરી કે, · આપણા આશ્રમમાં તમે જે મુનિને લાવ્યા છે તે અકૃતા, ઉદાસી, આળસુ અને દાક્ષિણ્યરહીત છે, કારણ તેઓ તેમને સેાંપવામાં આવેલી ઝૂંપડીને પણ સાચવતા નથી અને તેથી ગાયોને હાંકી કાઢવા માટે અમારે સતત રીતે જાગૃત રહેવું પડે છે. ’ કુલપતિ શ્રી મહાવીર પાસે આવ્યા, ઝૂપડીની રક્ષા કરવાનું કહ્યું. એકાગ્રતાના ભંગને પરીણામે ગયાને હાંકવાનુ શ્રી મહાવીરને અનુચિત જણાયુ... આથી તેમણે ચેમાસાને અર્ધા માસ વ્યતીત થયેા હે વા છતાં ત્યાંથી આગળ વીહાર આર્યાં અને પાંચ નીથમે! ધારણ કર્યાં.
(૧) જ્યાં અપ્રીતિ થાય તેવું હોય ત્યાં કદી રહેવું નહિ. (૨) જ્યાં રહેવુ ત્યાં સદા ધ્યાનમાં જ રહેવું. (૩) ત્યાં પ્રાય: મૌન અવસ્થામાં રહેવુ
(૪) હાથરૂપી પાત્ર વડે ભોજન કરવું. (૫) ક્રાઇ ગૃહસ્થના વિનય-ખુશામત કરવી નહિ.
એક સામાન્ય અનુભવ ઉપરથી શ્રી મહાવીરે ઉક્ત પાંચ કડક નિયમેા ધારણ કર્યાં. સામાન્ય મુનિરાજોના ૩૫ કરતાં શ્રી જિનકલ્પ જુદા હાય છે. તીથંકર સ્વયં જ્ઞાની હોય છે, તેમને માથે ગુરૂ હેાતા નથી. કેમકે દીક્ષાના દિવસથી ચાર જ્ઞાન સહિત હોય છે, તેઓ દીક્ષાના સમયથી તે કેવળજ્ઞાનના સમય સુધી ઉપદેશ દેતા નથી.
