________________
-
-
.
-
.
-.
.
.
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.७ पृ.६६ स्वाध्यायस्य भेदनिरूपणम् .
तत्वार्थनियुक्ति:--'पूर्व तावद् यथाक्रमं षड्विधाभ्यन्तरतपसा पायश्चित्तस्य-विनयस्य-वैधास्यस्य च मरूपणं कृतम्, सम्पति-क्रममाप्तस्य स्वाध्यायस्य चतुर्याभ्यन्तरतपसो बावनादि पञ्चभेदान् प्ररूपयितुमाह'सज्झाए पंचविहे, वाचणापुच्छणापरियणाअणुप्पेहा-धम्मकहाभेयओ' इति । स्वाध्यायः-सुष्टु महिया कालवेलापरिहारेण पौरुष्यायपेक्षया वाऽध्यायः-मूलसूत्रपठन-स' पञ्चविधो वर्तते । तद्यथा-वाचना प्रच्छना परिवर्तनाऽप्रेक्षा धर्मकथा चेत्येवं परिसंख्यातः स्वाध्यायोऽवगन्तव्यः, तत्रशिष्याणा भागमार्थाध्याएनरूपा वचना १ कालिकस्यो-कालिकस्याऽऽलापपदानं वा-याचना २ सन्देवनिनाशाय निश्चितार्थवादाय वा खुनार्थयोराचार्यकामन ले चिन्तन करना अपेक्षा है । (५) अहिंसा आदि धर्म की प्ररूपणा करनाधर्म कथा है । यह पांच प्रकार का स्वाध्याय जानना चाहिए ॥६६॥
तत्यार्थनियुरिल्ल छह मशार के आभ्यन्तर लपले प्रायश्चित्त, विनय और वैधावृत्य का निरूपण किया जा चुका, अन्च चौथे आभ्यन्तर तप स्वाध्याय के बाचना आदि पांच भेदों की प्ररूपणा करते हैं. দাদুবক গুলি তুই ? ? হ যা দ্বী জানি का ध्यान रखकर सूलनका पठन स्वाध्याय कहलाता है। उसके पांच भेद (१) वाचना (२) पृच्छना (३) परिवर्तना(४) अनु. प्रेक्षा और (५) धर्मकथा शिष्यों को आगम का अर्थ एढाना वाचता है या कालिक और उत्कालिक के आलापों का प्रदान करना वाचना स्वाध्याय कहलाता है। संशय का निवारण करने के लिए या निश्चित અનપેક્ષા છે. (૫) અહિંસા આદિ ધર્મની પ્રરૂપણ કરવી ધર્મકથા છે. આ પાંચ પ્રકારના સ્વાધ્યાય જાણવા જોઈએ. ૬ દા
તત્ત્વાર્થનિર્યુકિત–છ પ્રકારના આભ્યન્તર તપમાંથી પ્રાયશ્ચિત્ત, વિનય અને વૈયાવૃત્યનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું, હવે ચોથા આભ્યન્તર તપ સ્વાધ્યાયના વાચના આદિ પાંચ ભેદની પ્રરૂપણ કરીએ છીએ–
મર્યાદાપૂર્વક અર્થાત્ એસજઝ યકાળ વગેરેને ટાળી દઈને અથવા પિરસી આદિનું ધ્યાન રાખીને મૂળસૂત્રનું પઠન સ્વાધ્યાય કહેવાય છે–તેના પાંચ मे छे-(१) वायना (२) छन। (3) परिवत्त ना (४) अनुप्रेक्षा (4) ધર્મકથા શિષ્યને આગમનો અર્થ ભણાવ વાચના છે અથવા કાલિક અને ઉલ્કાલિકના આલાપનું પ્રદાન કરવું વાચના સ્વાધ્યાય કહેવાય છે. સંશયનું નિવારણ કરવા માટે અથવા નિશ્ચિત અર્થની દઢતા માટે સૂત્ર અથવા અર્થના વિષયમાં આચાર્યને પ્રશન પૂછ પૃચ્છના છે. ભણી ગયેલા સૂત્ર અને અર્થનું
त०६३
