SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 183
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ दीपिका-नियुक्ति टीका अ. ७ रु. ६ अनुप्रेक्षास्वरूपनिरूपणम् १७६ मुपभुक्तानि सन्ति, सत्माद-शरीरेभ्यः खलु-औदारिकादिभ्यः पौगलिकेभ्योंमिन्नोऽस्म्यहम् , इत्येवं विभावयतः शरीरममत्वरादित्यं भवति विच्छिन्न शरीरममस्वश्च निःश्रेयसायैव यततेऽनिशम् इति अन्यत्वानुपेक्षा ५ अथा-ऽशुचित्वानुचिन्तनरूपाऽशुचित्यानुप्रेक्षा, यथा-शरीरमिदमत्यन्तमशुचिते- अत्यन्ताशुचिमलमूत्राशययुक्तत्वात्, शरीरस्य मूलकारणीभूताऽत्यन्ताधि शुक्रशोणितरहितत्वात , मातृक्षो-उत्पद्यमानो जीव स्तेजस-कामणशरीरी सन् प्रथमं शुक्रशोणितं खलु-औदारिकसरीरतया परिणमयति, ततश्च-कलल-वुदबुद-पेशी-धनशरीर इस जन्म में काम आ सके । किन्तु बैं तो वही का वही हूँ जिसने पूर्व जन्लों उन शरीरों का उपयोग किया है। अतएच में पौद्गलिक औदारिफ आदि शरीरों से भिन्न हूं। जो ऐल्ला विचार करता है वह शरीर की ममता से रहित हो जाता है और शारीरिक ममता से रहित होकर मुक्ति के लिए ही निरन्तर प्रयत्नशील बनला है। यह अन्यत्यानुप्रेक्षा है। (६) अशुचित्वनावना-अशुचिता (अपवित्रता) चिन्तन करना अशुचित्वानुपेक्षा है । यथा-यह शरीर अत्यन्त अशुचि है, क्योंकि अत्यन्त अशुचि बल मूत्र आदि की थैली है और शुक्र शोणित जैसे अत्यन्त अशुचि पदार्थ इसके मूल कारण हैं । जय यह जीव माता की कुक्षि में जन्म लेता है तो तैजस और कार्यण शारीर के साथ उत्पन्न होता है । उस समय यह सर्वप्रथम शुक्र और शोणित को ही औदा. रिकशरीर का निर्माण करने के लिए ग्रहण करता है। उनको कलल; ત્યાંને ત્યાં જ છું જેણે પૂર્વજન્મમાં તે શરીરને ઉપગ કર્યો છે. જે આ વિચાર કરે છે તે શરીરની મમતાથી પર થઈ જાય છે અને શારીરિક મમતાથી રહિત થઈને મુક્તિને માટે જ નિરન્તર પ્રયત્નશીલ રહે છે. આ અન્યત્યાનુપ્રેક્ષા છે. (६) मशुथित्वमाना-शुथित। (अपवित्रता)नु यितन ४२७ मशुચિત્વાનપ્રેક્ષા છે. જેમ કે–આ શરીર અત્યત અપવિત્ર છે કારણ કે અત્યન્ત અશુચિ મળ-મૂત્ર આદિની કેથળી છે અને શુક-શેણિત જેવાં અત્યન્ત અશુચિ પદાર્થ એના મૂળ કારણ છે. જ્યારે આ જીવ માતાની કુખે જન્મ લે છે ત્યારે તૈજસ અને કાર્મણ શરીર સાથે ઉત્પન્ન થાય છે. તે સમયે આ સર્વપ્રથમ શુક્ર અને શેણિતને જ ઔદારિક શરીરનું નિર્માણ કરવા માટે ધારણ 3 . मन सस, मुद्दयुद्ध पेशी, धनहाथ, ५० वगेरे मनोयin शोणित,
SR No.010523
Book TitleTattvartha Sutra Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1973
Total Pages895
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari, Tattvartha Sutra, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size73 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy