SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 106
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ श्रीदशवैकालिकसूत्रे स्थानत्वं सुतरां सिद्धमिति “सव्वेसु चेव असुइटाणेसु" इति पुनरभिधानमसद्गतं व्यर्थ च स्यादिविवादिनः परास्ताः, उक्तशङ्कावारणाय तथाऽभिधानस्याऽऽवश्यकत्वात् । ' अयमर्थश्च भगद्वाक्यादेव स्फुटीभवति, तथाहि-सर्वेषां मुखनिर्गतपदार्थानां जीवोत्पत्तिस्थानत्वे लाघवानुरोधेन " मुहनिग्गएसु सब्वेसु चेव दव्वेसु" इत्येव वक्तव्ये पुनः " खेलेसु वा तेसु वा पित्तेसु वा” इति तत्तन्नामनिर्देशप्रयत्लो भगवत्कृतो व्यर्थः स्यात् , तस्मानिर्दिष्टेतरपदार्थे जीवोत्पत्तिर्न भवतीति स्पष्टं प्रतीयते । अथवा अणीयस्सु भापणकालिकेषु मुखोत्पतितजलकणेषु जीवोऐसा कहते हैं कि पूर्वोक्त अर्थ करनेसे 'सव्वेसु चेव असुइट्ठाणेसु" कहना व्यर्थ और असंगत हो जायगा, वे परास्त हो गये। क्योंकि शिष्यकी पूर्वोक्त शंकाका निवारण करनेके लिए उस कथनकी आवश्यकता है। ___यह अर्थ भगवान्के वचनसे ही निकलता है, क्योंकि यदि मुखसे निकलने वाले सब पदार्थ जीवोत्पत्तिके स्थान होते तो संक्षेप करनेके लिए केवल इतना कह देते कि 'मुहनिग्गएसु सव्वेसु चेव दवेसु' अर्थात् मुखसे निकलने वाले सब पदार्थोंमें संमृच्छिम जीव उत्पन्न होते हैं। "खेलेसुवा वंतेसु वा पित्तेसु वा” इस प्रकार अलग अलग भगवान् न फरमाते। इसलिए सूत्र में निर्देश किये हुए पदार्थोंके सिवाय अन्य किसी पदार्थमें जीवोंकी उत्पत्ति नहीं होती, यह बात स्पष्ट प्रतीत होती है। अथवा यदि भाषण करते समय निकले हुए थोड़ेसे जलकणोंमें जीवोंकी सम्वेस चेव अमुइहाणेस हे व्यर्थ भने असगत गये, तेम्मा ५२२५त ગયા. કારણ કે શિષ્યની પૂર્વોક્ત શંકાનું નિવારણ કરવા માટે એ કથનની આવશ્યકતા છે આ અર્થ ભગવાનનાં વચનમાંથી જ નીકળે છે કારણ કે જે મુખથી નીકળનારા બધા પદાર્થો છત્પત્તિનાં સ્થાને હોત તે સક્ષેપ કરવાને કેવળ એટલું જ ही रेत से मुहनिग्गएर सम्वेमु चेव दवेश अर्थात् भुमयी ना२६ गधा ५४ाभिमभूमि ७वो 6पन्न थाय छे. खेलेर वा वंतेम वा पित्तेनु वा से પ્રમાણે ભગવાન્ અલગ અલગ કહેત નહિ. તેથી કરીને સૂત્રમાં નિદેશેલા પદાર્થો સિવાય અન્ય કોઈ પદાર્થમાં જેની ઉત્પત્તિ થતી નથી એ વાત સ્પષ્ટ પ્રતીત થાય છે અથવા જે ભાષણ કરતી વખતે નીકળતા શેડા જલકમાં છની
SR No.010497
Book TitleAgam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year
Total Pages623
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik
File Size28 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy