SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 916
Loading...
Download File
Download File
Translation AI Generated
Disclaimer: This translation does not guarantee complete accuracy, please confirm with the original page text.
808 Kasaya Pahud Sutta [15 Charitramoha-Kshapanaadhikaara 726. Vihaasa. 727 Lobhass Jahaniya Kitti Anubhaagehi Thhova. 728. Vidiyakitti Anubhaagehi Anantguna. 729. Tadiya Kitti Anubhaagehi Anantguna. 730. Evamanantaranaantrena Savvatha Anantguna Jaav Kodhass Charimkitti Tti. 731. Ukkassiya Vi Kitti Aadifaadaya Aadivaagganaaye Anantbhaago. 732. Evam Kittisu Thvovo Anubhaago. 733 Kisa Kamman Kadan Jamha, Tamha Kitti. 734. Edan Lakkhanam. _735. Etto Vidiyamulagaha. 736. Tan Jaha. (113) Kadisu Cha Anubhaagesu Cha Hidiisu Va Ketttiyaasu Ka Kitti. Savvaasu Va Dvidiisu Cha Aaho Savvaasu Patteyam. ||166|| Arthaat antim utkrisht krishti tak yathakramese avasthit chaaron sanjvalan kapaayaroopa karmake anubhaagamen gunashreni anantgunit hai, yah krishti ka lakshan hai. ||165|| Vishesharth-gaathame krishtika lakshan paschaadaanupuurvise kaha gaya hai. Jisake dwara sanjvalan kapaayo ka anubhaag sattva uttarottar krish arthaat alpatar kiya jaay, use krishti kahte hai. Puraanaanupoorviki apeksha sanjvalan krodh ki utkrisht krishtise lekar lobhakashaay ki jghanay krishti tak kapaayo ka anubhaag uttarottar anantgunit hanirupse krish hota jaata hai, is vaatko gaathakaarne paschaadaanupuurviki apeksha kaha hai ki lobha kapaay ki jghanay krishtise lekar krodhakpaay ki utkrisht krishti tak kshaayo ka anubhaag anantgunit vridhirrup hai. Is prakaar is gaatha ke dwara krishtika lakshan kaha gaya hai. Churnisu. - Av ukt bhaashyagaatha ki vibhaapa karte hain - lobha ki jghanay krishti anubhaag ki apeksha sabse kam hai. Dvitiya krishti anubhaag ki apeksha anantgunee hai. Teesari krishti anubhaag ki apeksha anantgunee hai. Is prakaar anantar-anantar kramse sarvatra tab tak krishtiyo ka anubhaag anantgunit jaanna chahiye, javatak ki krodh ki antim utkrisht krishti praapt ho. Sanjvalan krodh ki utkrisht bhi krishti pratham apuurva spardhak ki aadi vargana ke anantven bhaag hai. Is prakaar krishtiyo men anubhaag uttarottar alp hai. Yatah jiske dwara sanjvalan kapaayaroopa karma krish kiya jaata hai, atah usaki krishti yah sanjna sarthak hai. Yah krishtika lakshan hai. ||726-734|| Churnisu. - Av isse aage doosari mulagaatha avtarit hoti hai. Vah is prakaar hai. ||735-736|| Kitne anubhaagon men aur kitni sthitiyon men kaun krishti vartamaan hai? Yadi pratham, dvitiyaadi sabhi sthitiyon men sabhi krishtiyan sambhav hain, to kya unaki sabhi avayavasthitiyon men bhi avisheshrupse sabhi krishtiyan sambhav hain, athava pratyek sthitipar ek-ek krishti sambhav hai? ||166||
Page Text
________________ ८०८ कसाय पाहुड सुत्त [१५ चारित्रमोह-क्षपणाधिकार ७२६. विहासा । ७२७ लोभस्स जहणिया किट्टी अणुभागेहिं थोवा । ७२८. विदियकिट्टी अणुभागेहिं अणंतगुणा । ७२९. तदिया किट्टी अणुभागेहिं अणंतगुणा । ७३०. एवमणंतराणंतरेण सव्वत्थ अणंतगुणा जाव कोधस्स चरिमकिट्टि त्ति । ७३१. उक्कस्सिया वि किट्टी आदिफद्दय आदिवग्गणाए अणंतभागो । ७३२. एवं किट्टीसु थोवो अणुभागो । ७३३ किसं कम्मं कदं जम्हा, तम्हा किट्टी । ७३४. एदं लक्खणं । ___७३५. एत्तो विदियमूलगाहा । ७३६. तं जहा। (११३) कदिसु च अणुभागेसु च हिदीसु वा केत्तियासु का किट्टी । सव्वासु वा द्विदीसु च आहो सव्वासु पत्तेयं ॥१६६॥ अर्थात् अन्तिम उत्कृष्ट कृष्टि तक यथाक्रमसे अवस्थित चारों संज्वलन कपायरूप कर्मके अनुभागमें गुणश्रेणी अनन्तगुणित है, यह कृष्टि का लक्षण है ॥१६५॥ विशेषार्थ-गाथामे कृष्टिका लक्षण पश्चादानुपूर्वीसे कहा गया है । जिसके द्वारा संज्वलन कपायोका अनुभाग सत्त्व उत्तरोत्तर कृश अर्थात् अल्पतर किया जाय, उसे कृष्टि कहते है । पूर्वानुपूर्वीकी अपेक्षा संज्वलन क्रोधकी उत्कृष्ट कृष्टिसे लेकर लोभकषायकी जघन्य कृष्टि तक कपायोका अनुभाग उत्तरोत्तर अनन्तगुणित हानिरूपसे कृश होता जाता है, इस वातको गाथाकारने पश्चादानुपूर्वीकी अपेक्षा कहा है कि लोभ कपायकी जघन्य कृष्टिसे लेकर क्रोधकपायकी उत्कृष्ट कृष्टि तक कषायोका अनुभाग अनन्तगुणित वृद्धिरूप है । इस प्रकार इस गाथाके द्वारा कृष्टिका लक्षण कहा गया है। चूर्णिसू०-अव उक्त भाष्यगाथाकी विभापा करते हैं-लोभकी जघन्य कृष्टि अनु. भागकी अपेक्षा सबसे कम है । द्वितीय कृष्टि अनुभागकी अपेक्षा अनन्तगुणी है। तीसरी कृष्टि अनुभागकी अपेक्षा अनन्तगुणी है । इस प्रकार अनन्तर-अनन्तर क्रमसे सर्वत्र तब तक कृष्टियोका अनुभाग अनन्तगुणित जानना चाहिए, जवतक कि क्रोधकी अन्तिम उत्कृष्ट कृष्टि प्राप्त हो । संज्वलन क्रोधकी उत्कृष्ट भी कृष्टि प्रथम अपूर्व स्पर्धककी आदि वर्गणाके अनन्तवें भाग है। इस प्रकार कृष्टियोमें अनुभाग उत्तरोत्तर अल्प है । यतः जिसके द्वारा संज्वलन कपायरूप कर्म कृश किया जाता है, अतः उसकी कृष्टि यह संज्ञा सार्थक है। यह कृष्टिका लक्षण है ।।७२६-७३४॥ चूर्णिसू०-अव इससे आगे दूसरी मूलगाथा अवतरित होती है। वह इस प्रकार है ॥७३५-७३६॥ कितने अनुभागोंमें और कितनी स्थितियोंमें कौन कृष्टि वर्तमान है ? यदि प्रथम, द्वितीयादि सभी स्थितियों में सभी कृष्टियाँ संभव हैं, तो क्या उनकी सभी अवयवस्थितियोंमें भी अविशेषरूपसे सभी कृष्टियाँ संभव हैं, अथवा प्रत्येक स्थितिपर एक-एक कृष्टि संभव है ? ॥१६६॥
SR No.010396
Book TitleKasaya Pahuda Sutta
Original Sutra AuthorN/A
AuthorHiralal Jain
PublisherVeer Shasan Sangh Calcutta
Publication Year1955
Total Pages1043
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size71 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy