SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 314
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १९८ जैन राजतरंगिणी यत्संयोगसुखं प्राप्य सोऽज्ञासीत् सफलं वयः । द्वियोगाद्विदग्धाङ्गः सर्वं शून्यमिवाविदत् ॥ ४८ ॥ ४८. जिसका संयोग सुख प्राप्तकर, वय को सफल जाना था, उसके वियोग से, वह दग्धांगसा होकर, सब कुछ शून्य सदृश जाना । न्यस्तो राजेन्दुना सिन्धुदेशे यो गुणसुन्दरः । स्वत्राणेन सुरत्राणप प्राणाधिकप्रियः ।। ४९ ॥ ४९. स्वरक्षक (अपने लोगों का रक्षक) नृपति चन्द्र ने जिस गुण, सुन्दर एवं प्रणाधिक प्रिय को सिन्धु देश में सुल्तान के पद पर स्थापित किया था श्रीक्यामदेनं सिन्ध्वीशं भागिनेयं सुतोपमम् । राहिमनाम्ना तं हतं [ १ : ७ : ४८–५२ युद्धेऽभृणोन्नृपः ।। ५० ।। ५०. राजा ने उस सुतोपम भगिनी - पुत्र एवं सिन्धु के स्वामी श्री क्यामदेन' को इब्राहीम द्वारा युद्ध में मारा गया सुना । परमाश्वासनोपायः सुखे दुःखे च योऽभवत् । तदा तन्मरणं राजा भुजच्छेदमिवाविदत् ॥ ५१ ॥ ५१. सुख एवं दुःख मे जो परम आश्वासन का उपाय था, उस समय राजा ने उसका मरना 'भुजच्छेद' (हाथ कट जाना) माना । उक्त पद से मृत्यु काल हिजरी ८७० = सन् १४६५ ई० निकलता है। जैनुल आबदीन की मृत्यु के ५ वर्ष पूर्व उसकी मृत्यु हुई थी। संय्यिदों की वैहकी शाखा, वैहक क्षेत्र सब्जवर से सैय्यिद मुहम्मद हमदानी के साथ आयी थी । कालान्तर में सैय्यिद लोग दिल्ली में जाकर आबाद हो गये । मखदूमा खातून उसी वंश के सैय्यद हसन की कन्या थी । ( बहारिस्तान. पाण्डु० : फो० ३७ बी० तथा ४५ बी०; तारीख हसन पाण्डु : २ : ३१० ) । पाद-टिप्पणी : ५०. ( १ ) क्यामदेन : कयामदीन या कायम - दर्यावखानादि नवा | याभून्मन्त्रिसभा लीलामित्रैः समं सर्वा सा ययौ स्मरणीयताम् ।। ५२ ॥ ५२. दर्याव खान' आदि के मरने पर जो नवीन मन्त्रि सभा थी, उन सबकी लीला (विनोद) मित्रों के साथ स्मृति मात्र शेष रह गयी । दीन या इकरामुद्दीन होना चाहिए। जाम निजामुद्दीन ( जामनन्द ) सिन्ध के गद्दी पर सन् १४६१ ई० में बैठा था । सन् १४७२ ई० मे मोहम्मद बेघरा गुजरात ने सिन्ध पर आक्रमण किया था । किन्तु यह समय जैनुल आबदीन सन् १४२०- १४७० ई० की मृत्यु के पश्चात् का है । पाद-टिप्पणी : ५२. (१) दर्यावखान दरया खाँ = दरिया खां । जोनराज ने भी इस व्यक्ति का उल्लेख किया है । द्रष्टव्य जोन० : ९६३ । केवल यहीं उल्लेख मिलता है ।
SR No.010019
Book TitleJain Raj Tarangini Part 1
Original Sutra AuthorShreevar
AuthorRaghunathsinh
PublisherChaukhamba Amarbharti Prakashan
Publication Year1977
Total Pages418
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari & Literature
File Size35 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy